Qańtar aıynda týǵan adamdar shydamdy ári jigerli keledi. Taǵdyrdyń qandaı tálkegi bolsa da, jaqyndaryna salmaq túsirmeı bárin óz moınymen kóteredi.Bul aıda týylǵan áıelder uıań, biraq «er» minezdi bolyp keledi. Olar tákappar bolǵandyqtan, erkindikti súıedi. Qaı salada bolsyn, bıikten kóringendi qalaıdy. Minezderi otbasylaryna keıde jaısyzdyq tanytqanymen, kúıeýlerin ólerdeı súıedi jáne árqashan, qandaı jaǵdaı bolsa da, kómektesýge daıyn. Tátti taǵamdar jasaýǵa áýes. Al qańtarda týǵan erler ádil, ári jigerli bolǵandyqtan, olarǵa qıyn sátterde ıek artýǵa bolady. Olar tipti táýekelshil, sheshimdi tez qabyldaıdy. Ózinen álsizderge meıirimdilikpen qaraıdy. Áıelderge qurmet pen ınabattylyq tanytady. Óte tákappar jáne erik-jigeri myqty, otbasyna jaıly.
Aqpanda týǵandar tik minezdi, biraq ustamsyz keledi. Minezi kóńil-kúıine baılanysty qubylmaly. Bul aıda týǵan adamdar er adamdar qıyndyqtan qorqýdy bilmeıdi jáne tez sheshim qabyldaıdy. Olar kekshil bolǵandyqtan, ózin jábirlegenderdi keshire bermeıdi. Álsizderdi mensinbeıdi, aqkóńildilik pen meıirimdilik tanyta almaıdy. Al áıelder meıirimdi, sabyrly. Balajan. Otbasyna jaıly. Bala tárbıesine erekshe mán beredi. Aldaǵandy keshirmeıdi….
Naýryzda dúnıe esigin ashqandar óte sezimtal jáne ásershil jandar. Sátsizdikterge tez beriletin bolǵandyqtan, qyzmettegi ósýi baıaý. Eger ol tabandylyq pen birbetkeılik tanytsa, kóp nársege qol jetkizer edi. Naýryzda dúnıe esigin ashqan erlerdiń jandary jaralanǵysh, ári aqkóńil, biraq táýekelge joq. Taǵdyr tálkeginiń kedergisine qaramaı, únemi alǵa umtylýmen júredi. Al ataq pen dańqa ıe bolǵanda óz dárejesin kóp saqtaı almaıdy, mastanyp, bedelin áp-sátte joǵaltýy múmkin. Bireýdiń joǵarylaýyn óziniń jeńilisi retinde sezinetin ishtarlyǵy da bar. Bul aıda dúnıe esigin ashqan áıelder bolashaqqa bal ashý men kóripkelderge kóp senedi jáne jıi barady.Olar ózderiniń syrtqy sulýlyǵyna kóp kóńil bóledi de, úı tirligin ekinshi orynǵa qoıady.
Sáýir aıynda týǵan adamdarǵa tán minez — qataldyq. Olar alǵa qoıǵan maqsattaryna jetý jolynda batyldyq pen tabandylyq tanyta kúresedi. Sheshimdi tez qabyldaıdy jáne ózine-ózi esep berip turýdy umytpaıdy. Bulardy tolǵantatyn basty másele — ózderiniń turmys jaǵdaıy. Er adamdar nekege turý máselesinde sezimnen góri esepke kóp kóńil bóledi. Birqalypty ómirdi súıedi. Áıelder úshin turmys jaǵdaıy basty másele emes.Ol úshin eń bastysy adamgershilik pen syılastyq. Kúıeýi men otbasy múshelerine qurmetpen qaraıdy. Aqyly men ashyq-jarqyn mineziniń arqasynda kópshilikke uıytqy bola alady.
Mamyr aıynda týǵan adamdar prınıpshil, bılikqumar jáne birbetkeı bolady. Bul aıda týǵan áıelder kekshil, jábirlegenderdi keshirýi qıyn. Ajyrasýy ońaı bolǵanymen, artynan kóp ókinip qalady. Bul áıelderdi jubaıy emes, turmys jaǵdaıy qatty qyzyqtyratyndyqtan, shańyraqtarynyń myqty bolýy sırek kezdesedi. Al mamyrda týǵan er adamdar otbasylaryna jaıly, jáne otbasyn tolyq qamtamasyz ete alady. Olar qatal minezdi bolǵanymen, áıelderiniń shaǵymy men kóz jasyn júregine jaqyn qabyldaıdy. Álsizderge kómektesýge qashan da bolsyn, ázir turady.
Maýsymda ómirge kelgender ýaıymshyl, ári jany tez jaralanǵysh. Istegen isterine sergektikpen, baıyppen qaraıdy. Tabıǵı daryndy, alǵyr jáne meıirimdi. Óziniń jaqyndaryna tuıyq kóringenimen, syrt adamdarmen ashyq-jarqyn sheshilip sóılesedi. Daý-damaıdan alys júrgendi unatady. Bul aıda týǵan er adamdardyń qyzmet pen mahabbata joly bolǵysh. Kórsequmar, ár nársege qyzyqqysh, biraq odan tez jalyǵady. Tazalyq súıgish. Al áıelder úı tazalyǵyna erekshe kóńil bóledi. Ádemi ári qymbat ydys-aıaqtarǵa qyzyǵady. Mereke saıyn bolmashy syılyq usynǵan adamdy ómir boıy maqtap júrýge daıyn.
Shildede týǵan adamdarǵa ózimshildik, ustamsyzdyq jáne shydamsyzdyq minezder tán. Ózderin kisi balasyna táýeldi etpeıdi ári óte tákappar. Dos-jarandarynyń aıtqanynan shyǵa almaıtyn kónbis. Áıelder kúıeýlerine bı bolýǵa qumar. Árqashan birnársege kóńili tolmaı, soǵan joq jerden urys shyǵaryp júredi. Al erler sengish keledi, sondyqtan jıi qatelesedi. Alǵashqy mahabatynda joly bolmasa, súrboıdaq bolyp uzaq júredi. Barlyq sátsizdikterge tótep bere alady jáne óz taǵdyryna ókinbeıdi. Olar otbasynda anasyna jaqyn keledi…
Tamyz aıynda týǵan adamdar ásershil, birbetkeı, qýatty bolady. Eńbegi jemisti, biraq keıde ańǵaldyǵy da bar. Áıelder ózine-ózi senimdi, qaıratty, biraq ýaıymshyl, kek saqtamaıdy. Úı sharýasyna pysyq. Bul aıda ómirge kelgen erkekter óte sezimtal. Kóbine olardyń alǵashqy otaýy uzaqqa barmaıdy. Aınalasyndaǵylardan maqtaý kútetindikten, ózin synaǵandy jek kóredi. Ózderi onsha turaqty bolmasa da, áıelderin qatty qyzǵanady.
Qyrkúıekte dúnıege kelgen adamdar qyzý qandy, janjalǵa jaqyn, ásershil, únemi aldyna maqsat qoıyp, soǵan jetý jolyn oılanýmen júredi, maqsat qoıǵysh. Syılyq bergendi unatady. Biraq, aqshany únemdep jaratady. Ózin-ózi jaqsy kóredi. Esepke óte júırik. Áıelder kúıeýinen góri óziniń jaıyn kóp oılaıdy.Táýelsizdikti jaqsy kóredi, shydamsyz. Uıqyny táýir kórgendikten jumysqa jıi keshigedi. Úı sharýashylyǵyna pysyq, tamaqty dámdi ázirleıdi, úıdi aınadaı taza ustaıdy. Al erler qyzǵanshaqtardy jek kóre tura, ózderi óte qyzǵanshaq keledi. Kórsequmar, biraq jar tańdaý jolynda óte saq. Óziniń ruqsatynsyz aqshany jaratqan áıeline renjise de, qomaqty qarjyny ózi qumar oıyndarǵa jumsaǵanyna ókinbeıdi. Qaryzǵa aqsha berýi qıyn. Jaqsy jaǵdaıda ómir súrgendi unatady.
Qazan aıynda týǵan adamdar qarapaıymdylyǵymen erekshelenedi. Bul aıda týǵan er adamdar ótirikke bir taban jaqyn, onyń ótirigi qaısy, shyny qaısy ekenin sezbeı de qalasyz. Sóıte tura ózderi óte aqyldy. Dostyqty joǵary baǵalaıdy. Qarjy máselesinde baıyppen jumys isteıdi. Sheshim qabyldaýda kóp oılanady jáne senimdi adamdarmen aqyldasady. Biraq kóbine óz kózqarasyn durys sanaıdy. Áıelder — prınıpshil. Este saqtaý qabileti myqty. Satqyndar men ekijúzdilerdi keshirmeıdi. Ómir boıy shańyraǵynyń shaıqalmaýy úshin kúresedi. Úı sharýasynyń sheberi. Ózine syn aıtqandardy jaqtyrmaıdy.
Qarasha aıynda ómirge kelgen jandar esepke júırik, óz turmys jaǵdaıy úshin unamsyz isterge de barady. Mańyndaǵylarǵa sarań bolǵanymen, sońǵy aqshasyna qydyrýǵa qydyrýǵa daıyn. Sol úshin qarjy tapshylyǵyna jıi urynady, biraq onysy ózine sabaq bolmaıdy. Áıelder ózin-ózi jaqsy kóredi, tákappar. Otbasynda ózderin jetekshi sanaıdy, kúıeýlerimen kóbinese sanasa bermeıdi. Jar tańdaý jolynda ynjyq, momyn erkekterdi qalaıdy. Kópshilik ortada kózge túskendi unatady. Bala tárbıesinde tym qatal. Al erlerdiń júıkeleri juqa bolyp keledi. Tez ashýlanady, qıt etkenge tyz ete qalatyn shamshyl. Biraq ańqaý, aldǵanǵa tez kónedi, sońǵy tıynyn suraýsyz bere salatyn jomart. Dostyqqa adal, alaıda tez dostasyp, tez ursysady.
Jeltoqsan aıynda týylǵan adamdar óte sezimtal jáne kóńilshek bolady. Bul aıda týylǵan er adamdar ashýlanǵanda ózin-ózi ustaý qabileti álsireıdi. Sondyqtan bolmashy nársege qabaq shytyp, aıqaı shyǵaratyn ádeti bar. Olar urynshaq keledi. Jaǵymsyz jaılardyń sebepkeri retinde jıi kózge túsedi. Birqalypty ómirden tez jalyǵady, dos-jaranynyń kóp bolǵanyn qalaıdy. Qyzýqandy jáne óte nápsiqumar. Áıelder ashyq minezdi, úıden góri túzdiń sharýasyna beıim. Kópshil, baýyrmal. Bala tárbıesine erekshe mán beredi. Sezimtal, qyzýqandylyǵy da bar. Ókpeni keshire almaıdy.
