“Túrki álemi: tarıhı-mádenı mura”

2218
Adyrna.kz Telegram

Búgin Halyqaralyq Túrki akademııasy Nur-Sultan qalasynda Qazaqstan Respýblıkasynyń Ulttyq akademııalyq kitaphanasynda «Túrki álemi: tarıhı-mádenı mura» atty halyqaralyq konferenııa ótkizdi.

Birqatar baýyrlas túrki memleketter táýelsizdigine 30 jyl tolatyn mereıli meje aıasyndaǵyis-sharalardyń bastamasy retinde uıymdastyrylǵan alqaly jıynǵa TúrkPA uıymynyń Bas hatshysy Altynbek Mamaıýsýpov, Túrki keńesiniń alǵashqy Bas hatshysy Halıl Aqynjy, Halyqaralyq Túrki akademııasynyń prezıdenti Darhan Qydyráli, Ázerbaıjannyń alǵashqy Premer-mınıstri Gasan Gasanov, Qyrǵyzstannyń eks-memlekettik hatshysy Osmanakýn Ibraımov,Túrki keńesi bas hatshysynyń orynbasary Ómer Kodjaman, Ázerbaıjan Respýblıkasynyń Qazaqstandaǵy tótenshe jáne ókiletti elshisi Rashad Mammadov, Túrkııa Respýblıkasynyń Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy tótenshe jáne ókiletti elshisi Ýfýk Ekıdjı, Majarstannyń Qazaqstan Respýblıkasyndaǵy tótenshe jáne ókiletti elshisi Mıhaı Galoshfaı, Qazaqstan Respýblıkasy Senatynyń depýtaty Altynbek Nuhuly, Ózbekstan Respýblıkasy Senatynyńdepýtaty Azamat Zıe, Bilim jáne ǵylym mınıstrligi Ǵylym koıtetiniń tóraǵasy Janna Qurmanǵalıeva, Túrki keńesi Aqsaqaldar keńesiniń múshesi, belgili ǵalym Ádil Ahmetov, Frankfýrt ýnıversıtetiniń professory, Reseı ǵylym akademııasynyń Sibir bólimshesiniń fılologııa ınstıtýtynyń bas ǵylymı qyzmetkeri Irına Nevskaıa,Tatarstan Respýblıkasy A.H.Halıkov atyndaǵy arheologııa ınstıtýtynyń dırektoryAırat Sıtdıkov, elimizdegi dıplomatııalyq mıssııalardyń jetekshileri, baýyrlas túrki elderi Ulttyq ǵylym akademııalarynyń basshylary, belgili qoǵam jáne memleket qaıratkerleri, Ázerbaıjan, Qazaqstan, Qyrǵyzstan, Ózbekstan, Túrkııa,Reseı, AQSh, Italııa, Mońǵolııa, Germanııa, taǵy basqa20-dan astammemleketten tanymal túrkitanýshy ǵalymdar men sarapshylar qatysty.

Onlaın-offlaın rejımde ótken basqosý barysynda Túrki akademııasy ázirlegen «Túrki álemi: tarıhı-mádenı Atlas» atty irgeli ǵylymı eńbektiń saltanatty tusaýkeser rásimi jasaldy. Elbasy – Qazaqstan Respýblıkasynyń Tuńǵysh Prezıdenti N.Á.Nazarbaevtyń alǵysózimen jaryq kórgen biregeı basylym áıgili saıahatshylar men jıhankezder jasaǵan kóne kartalar men baıyrǵy babalarymyzdyń mol murasyn kórsetetin mańyzdy málimetterdi qamtıdy.

Aıta ketý kerek, Atlas Elbasy N.Á.Nazarbaevtyń «Uly dalanyń jeti qyry» atty baǵdarlamalyq maqalasynyń mazmunyna negizdelgen alty taqyryptyq  bólimge júıelengen.

Konferenııany Halyqaralyq Túrki akademııasynyń prezıdenti Darhan Qydyráli júrgizip otyrdy. Jıynnyń táýelsizdiktiń 30 jyldyǵyna arnalyp ótkizilip otyrǵanyn atap ótken uıym basshysyQazaqstan Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaevtyń «Egemen Qazaqstan» gazetinde jarııalanǵan «Táýelsizdik bárinen qymbat» atty maqalasyndaǵy «Qazaqqa osynaý ulan-ǵaıyr aýmaqty syrttan eshkim syıǵa tartqan joq» degen ustanymyn Túrki akademııasy ázirlep shyǵarǵan 200-den astam tarıhı kartany qamtıtyn «Túrki álemi» atlasy ǵylymı turǵyda aıqyndaı túsetinin atap ótti.

Túrki áleminiń alǵashqy tarıhı-mádenı atlasyn tanystyrý rásimnen keıin sóz alǵan TúrkPA uıymynyń bas hatshysy Altynbek Mamaıýsýpov oqyrmanǵa jol tartqan biregeı basylymdy joǵary baǵalap, Qazaqstan Prezıdenti Q.Toqaevtyń baǵdarlamalyq maqalasyndaǵy oramdy oılardyń tarıhy ortaqbaýyrlas elderdiń barshasy úshin mańyzdy ekenin aıtty.

Budan keıin sóz alǵan Túrki keńesiniń alǵashqy bas hatshysy Halıl Aqynjy qazirgi Sibir, Mońǵolııa jerlerinen Qarateńiz ben Jerorta teńizine deıingi alyp aýmaqty qonys etken túrki halyqtarynyń myńdaǵan jyldar boıy saqtalyp kele jatqan biregeı mádenıetine toqtaldy. «Búginde jeti túrki memleketiniń baıraǵykók júzinde asqaq rýhpen jelbirep tur. Endi olardy eshkim qulata almaıdy» dedi beınebaılanys arqyly baıandama jasaǵan Halıl Aqynjy.

Óz kezeginde Ázerbaıjannyń alǵashqy Premer-mınıstri Gasan Gasanov qatysýshylardy alǵashqy tarıhı-mádenı atlastyń jaryq kórýimen quttyqtap, Túrki akademııasyna shynaıy rızashylyǵyn bildirdi. «Túrki halyqtarynyń kúsh-qýaty – yntymaqta. Bizdiń tereńnen tartqan ortaq tarıhı tamyrymyz búgingi yntymaǵymyzdy berik saqtaý qajet ekenin kórsetedi» dep qortyndylady ol óz sózin.

Qyrǵyzstannyń eks-memlekettik hatshysy Osmonakýn Ibraımov túrki álemi jáne HHI ǵasyrdaǵy geosaıası qaterler jaıynda jan-jaqty baıandap, osy oraıda «Túrki álemi» atlasynyń jaryq kórýi mańyzdy qadam ekenine toqtaldy.

Al Frankfýrt ýnıversıtetiniń professory, Reseı ǵylym akademııasy Sibir bólimshesi fılologııa ınstıtýtynyń bas ǵylymı qyzmetkeri Irına Nevskaıa konferenııaǵa qatysýshylardy túrki memleketteriniń Táýelsizdiginiń 30 jyldyǵymen quttyqtaı otyryp, jańa basylyp shyqqan Atlasty joǵary baǵalady. Sonymen qatar ejelgi túrki jazba eskertkishteriniń taralýynyń negizgi erekshelikteri men geografııasy týraly baıandap berdi.

Tatarstan Respýblıkasy A.H.Halıkov atyndaǵy arheologııa ınstıtýtynyń dırektory Aırat Sıtdıkov túrki halyqtaryna qatysty  ortaǵasyrlyq eskertkishterdiń qazirgi zerttelý máselelerin jan-jaqty baıandap, sońǵy jańalyqtarymen bólisti. Sondaı-aq,  ózge baýyrlas elderdegi ǵalymdarmen áriptestik baılanystar men birlesken jobalardyń tıimdiligi joǵary ekenin aıtty.

 

Halyqaralyq Túrki akademııasy

Baspasóz qyzmeti

87051147978

ITApressa@gmail.com

Pikirler