Májilis depýtattary bilim berý máseleleri boıynsha keıbir zańnamalyq aktilerge ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly zań jobasyn birinshi oqylymda maquldady, dep habarlaıdy «Adyrna» ulttyq portaly Sputnik Qazaqstan aqparattyq agenttigine silteme jasap.
Depýtat Ábdimanap Bekturǵanovtyń aıtýynsha, zań jobasy aıasynda birneshe ózekti máseleni sheshý josparlanyp otyr. Máselen, búginde qosarly oqytýǵa (dýalnoe obýchenıe) qatysty quqyqtyq kollızııa bar. Eńbek kodeksinde qosarly oqytý júıesimen bilim alatyndardyń óndiristik oqý men kásibı is-tájirıbeden ótý ýaqyty eńbek ótili retinde esepteledi. Alaıda týra osy kodekste eńbek ótilin rastaıtyn qujattar tizbesinde qosarly oqytý týraly kelisimshart kórsetilmegen.
"Is júzinde osy kollızııaǵa baılanysty jumys berýshiler qosarly oqytý sharty negizinde óndiristik oqytý men kásiptik praktıkadan ótý kezeńin esepke almaı otyrady", - deıdi Bekturǵanov.
Budan bólek, jańa zań jobasy aıasynda tehnıkalyq jáne kásiptik mamandardy daıarlaýǵa memlekettik tapsyrys berý qaǵıdalaryn bekitý josparlanǵan. Atap aıtqanda, memlekettik tapsyrys jumyspen qamtý organdary men kásipkerlik palatalarynyń usynystary negizinde jasalady. Al, eń bastysy, árbir óńirdiń eńbek naryǵyndaǵy suranys eskerilýi shart.
"Al joǵary oqý oryndaryna beriletin memlekettik tapsyrysta oqý uzaqtyǵyna qaraı kásibı túrde eńbekpen óteý merzimin belgileý usynylady. Osylaısha, memlekettik tapsyrys boıynsha bilim alǵan azamattar búkil kezeńde barlyq úsh jyldy da jumyspen óteıtin bolady. Al basynda aqyly negizde oqyp, artynan grantqa aýysqandar, ıa bolmasa, kerisinshe, aldymen grantta, odan keıin aqyly júıege aýysyp ketkender proporıonaldy túrde óteıdi", - dep túsindirdi Bekturǵanov.
Aıta keteıik, Qazaqstanda pedagogıkalyq, medıınalyq, maldárigerlik jáne aýyl sharýashylyǵy mamandyqtarynyń túlekterine arnalǵan grantty óteý talaby burynnan bar. Óteý merzimi – oqý bitirgennen keıin keminde 3 jyl.
Sondaı-aq, zań jobasy boıynsha bazalyq bilimdi tekserýge arnalǵan "Bilim berý jetistikteriniń monıtorıngi" atty bilimdi syrttaı baǵalaýdyń jańa modelin engizý usynylyp otyr.
"Halyqaralyq tárjirıbeni eskere otyryp, bilim berý uıymdaryn syrtqy baǵalaý tetigi jetildiriledi. Bul bilim alýshylardyń bilim sapasyn arttyrýǵa múmkindik beredi", - deıdi Bekturǵanov.
Taǵy bir túzetýge sáıkes, qosymsha bilim berý uıymdaryna da memlekettik tapsyrysty ornalastyrý josparlanǵan. Sonyń arqasynda qosymsha bilimmen tegin qamtylatyn balalardyń sany artady. Al mektepterde tyıym salynǵan zattardyń tizimi engiziledi.
Bilim jáne ǵylym vıe-mınıstri Sholpan Karınovanyń aıtýynsha, búginde mektepke tyıym salynǵan zattardy ákeletinder bar. Biraq balalardyń qaltasyn aqtaryp, tekserip otyrýǵa ruqsat joq. Al jańa zań aıasynda bilim berý uıymdarynyń jarǵysyna ózgeris engizilip, tıisti normalar jazylady.
"Áleýmettik pedagogtar monıtorıng jasap, psıhologtarmen birge ondaı balalarmen tyǵyz jumys isteıdi", - deıdi Karınova.
Foto ashyq derekkózden alyndy.
