OPEK abbrevıatýrasy «Munaı eksporttaýshy elder uıymyn» bildiredi. Eksporttaýshy elder uıymy 1960 jylǵy 10-14 qyrkúıekte Baǵdattaǵy konferenııada damyp kele jatqan munaı óndirýshi bes el – Iran, Irak, Kýveıt, Saýd Arabııasy jáne Venesýelanyń bastamasymen quryldy, dep habarlaıdy QazAqparat.
Uıymdy qurý maqsaty - ulttyq múddelerdi eskere otyryp, jańa táýelsiz memleketterdiń óz resýrstaryn jáne olardyń paıdalanylýyn baqylaýǵa degen umtylysy. 1960-shy jyldary álemdik naryqta munaı usynysy artyǵymen boldy, sondyqtan OPEK-ti qurý maqsatynyń biri – baǵanyń odan ári quldyraýyna jol bermeý.
OPEK munaı óndirýdiń ujymdyq kórinisin ázirledi jáne uıymnyń hatshylyǵyn qurdy, ol alǵashynda Jenevada, al 1965 jylǵy 1 qyrkúıekten bastap Venada ornalasty. OPEK quramyna 13 el kiredi: Aljır, Angola, Venesýela, Gabon, Iran, Irak, Kongo, Kýveıt, Lıvııa, Birikken Arab Ámirlikteri, Nıgerııa, Saýd Arabııasy, Ekvatorlyq Gvıneıa. 2016 jylǵy qarashada OPEK+ beıresmı formaty quryldy, oǵan 10 el kiredi: Ázerbaıjan, Bahreın, Brýneı, Qazaqstan, Malaızııa, Meksıka, Oman, Reseı, Sýdan, Ońtústik Sýdan.
Qazaqstan uıym hatshylyǵynyń shaqyrýymen 2019 jylǵy naýryzda OPEK+ monıtorıng komıtetiniń qatysýshysy boldy, bul halyqaralyq munaı-gaz qaýymdastyǵynda el bedeliniń óskenin bildiredi. Qazaqstan OPEK+ úlken otbasynyń múshesi bola otyryp, álemdik munaı ındýstrııasynyń damýyna yqpal etetin sheshimderdi qabyldaýǵa teń deńgeıde qatysady.
OPEK jáne OPEK+ qatysýshy elderi álemdik munaı naryǵynda suranys pen usynys balansyn qalpyna keltirý úshin orasan zor kúsh-jigerin salady. COVID-19 indeti barlyq munaı eksporttaýshy elderi úshin naǵyz synaq boldy.
OPEK-tiń bas hatshysy Muhammed Barkındo uıymnyń 60 jyldyq mereıtoıyna baılanysty quttyqtaý sóz sóıledi. «Bolashaqqa kóz júgirte otyryp, OPEK bizdiń tarıhymyzdaǵy aldaǵy 60 jylda kezdesetin jańa syn-qaterlerge daıyn. Bizdiń múddemiz óndirýshiler, sondaı-aq tutynýshylardyń ıgiligi úshin teńdestirilgen jáne turaqty munaı naryǵyn qalyptastyrýdan turady», - dedi ol.
Sondaı-aq ol bul mıssııany qatysatyn 23 el, onyń ishinde Reseıdi qosa alǵanda, belgili OPEK+ munaı óndirýdi retteý týraly kelisim arqyly oıdaǵydaı júzege asyp kele jatqanyn atap ótti. Barkındo energetıkalyq kedeılikti qysqartý kezinde dál osy nárse adamzatqa turaqty damýǵa qol jetkizýge múmkindik beredi dep sanaıdy.
