Opýblıkovano vystýplenıe Glavy gosýdarstva na zaklıýchıtelnom zasedanıı Gosýdarstvennoı komıssıı po chrezvychaınomý polojenııý, peredaet «Adyrna» so ssylkoı na Akordý.
Qurmetti keńeske qatysýshylar!
Sońǵy eki aı elimiz úshin ońaı bolǵan joq. Daǵdarys áli tolyq eńserilmeı tur.
Degenmen, indettiń sharyqtaý sheginen óttik.
Tótenshe jaǵdaı rejımin qamtamasyz etý jónindegi memlekettik komıssııa aýqymdy jumys atqardy.
Halyqtyń densaýlyǵyn qorǵaý, olardyń tabysyn arttyrý jáne bıznesin qoldaý úshin 500-ge jýyq sheshim qabyldanyp, júzege asyryldy.
Endi Tótenshe jaǵdaı rejımin qamtamasyz etý jónindegi komıssııa Ekonomıkalyq ósimdi qalpyna keltirý jónindegi memlekettik komıssııa bolyp qaıta qurylady.
Búgin búkil elimizdegi tótenshe jaǵdaı rejımi aıaqtaldy.
Alaıda, keıbir aımaqtarda derttiń taralýy báseńdemeı otyr.
Indet tolyǵymen joıylyp ketken joq. Pandemııa halyqtyń densaýlyǵyna áli de qaýipti.
Sondyqtan karantındik shekteýler ár óńirdegi jaǵdaıdyń jaqsarýyna qaraı birtindep alynady.
Soǵan qaramastan kóptegen salanyń qyzmeti qalpyna kele bastady.
Qazirdiń ózinde 1 mıllıon 100 myńnan astam azamat jumysqa shyqty.
Búginnen bastap elimiz boıynsha dúkenderdiń birazy ashylady, sán salondarynyń, bilim ortalyqtarynyń, taǵy basqa nysandardyń qyzmeti qaıta jandanady.
Saıabaqtar ashylady.
Jolaýshylarǵa arnalǵan áýe tasymalynyń jumysy qalpyna keledi.
Buǵan deıin 6 qalanyń áýejaıy ashylǵan bolatyn. Endi oǵan taǵy 7 qala qosylady.
Kóptegen shekteýler alynyp tastaldy.
Alaıda, kúndelikti ómirde saqtyq sharalaryn qatań ustanǵan jón.
Úkimet jańa sanıtarlyq erejelerdi daıyndap, engizýi qajet. Shaǵyn, orta, iri kompanııalar jańa erejelerge sáıkes jumys isteýi kerek.
Áleýmettik araqashyqtyqty saqtaý, kópshilik jınalǵan jerde betperde taǵyp júrý qalypty jaǵdaıǵa aınalýǵa tıis.
Oblystar arasyndaǵy kólik qatynasyna qatysty shekteýler qala beredi.
Qoǵamdyq kólikter jartylaı júktememen jumys isteıdi.
Jolaýshylardan betperde taǵý talap etiledi.
Kóshede toptasyp júretinder 3 adamnan aspaýy kerek.
Memlekettik qyzmetshilerdiń 50 paıyzy qashyqtan jumys isteı beredi.
Jeke kásiporyn basshylary qansha qyzmetkerdi jumysqa shyǵaratynyn ózderi anyqtaýǵa tıis.
Jurttyń kóbi áli de úıde otyra turǵany durys bolar edi. Bul – eń aldymen, adamdardyń qaýipsizdigine baılanysty másele.
Jumys ornynda áleýmettik araqashyqtyq jáne qatań sanıtarlyq rejım saqtalýy qajet.
Indettiń ekinshi kezeńi bastalyp ketýi múmkin.
Sondyqtan, ózimizdiń aman-saýlyǵymyzǵa, eń aldymen, ózimiz jaýapty bolýymyz kerek.
Indet qaıta órshigen jaǵdaıda Úkimet naqty shuǵyl is-qımyl josparyn daıyndaıdy.
Ózderińizge málim, meniń tapsyrmam boıynsha elimizde daǵdarysqa qarsy sharalardyń eki toptamasy júzege asyrylýda.
4,5 mıllıonnan astam adamǵa 42500 teńge kóleminde qarjylaı kómek kórsetilýde.
1 mıllıonnan astam azamatqa azyq-túlik pen turmystyq zattar úlestirilýde.
Kommýnaldyq tólemderdiń tarıfi tómendetildi.
Ony tóleý úshin asa muqtaj jandar qosymsha kómek alady.
2 mıllıonǵa jýyq azamattyń nesıe tóleý merzimi keıinge shegerildi.
Qoljetimdi nesıe berý, kóktemgi egis naýqanyn júrgizý, jumys oryndaryn ashý jáne saqtaý úshin aıtarlyqtaı qarajat bólindi.
700 myńnan astam kompanııa men kásipkerler úshin salyq júktemesi azaıtyldy.
Sol arqyly olar 1 trıllıon teńgege jýyq qarjy únemdeýge múmkindik aldy.
Jumys barysynda olqylyqtardyń bolǵanyn da moıyndaýymyz kerek.
Indet kóp taralyp, ekonomıkalyq máseleler qatty ýshyǵyp ketkeni ras.
Soǵan oraı, biz der kezinde shuǵyl sharalar qabyldadyq.
Kóptegen másele qoǵam ókilderiniń belsene qatysýy arqyly sheshildi.
Bul «Halyq únine qulaq asatyn memleket» tujyrymdamasyn júzege asyrýdyń mańyzdy kezeńine aınaldy.
Koronavırýs pandemııasy álemdik reessııanyń bastalýyna sebep boldy.
Tipti uzaqqa sozylatyn ekonomıkalyq daǵdarysqa da alyp kelýi ábden múmkin.
Jer-jerde protekıonızmniń kúsheıýi beleń alýda.
Ekonomıkanyń tutas salalary toqyraýǵa ushyrap jatyr.
400 mıllıonnan astam kásiporyn bankrot bolýdyń aldynda tur.
Álemdegi eńbekke jaramdy halyqtyń jartysyna jýyǵynyń tabysy azaıdy.
Sarapshylar jahan ekonomıkasy sońǵy júz jyl ishinde bolmaǵan deńgeıge túsetinin boljap otyr.
Osyndaı jaǵdaıǵa qaramastan, elimiz birqatar basymdyqqa ıe bolyp otyrǵanyn aıtqym keledi.
Bizde qarjy rezervi jetkilikti jáne memleket qaryzynyń kólemi múmkindigimizge oraılas.
Eń bastysy, biz jańa ahýal jaǵdaıynda jumyspen qamtamasyz etý jáne ekonomıkalyq tıimdilikti arttyrý úshin resýrstardy qaıda jumsaý kerektigin bilemiz.
Endi daǵdarys kezindegi jáne odan keıingi damýdyń basymdyqtaryna toqtalyp óteıin.
Eń bastysy, barsha azamattardyń ómiri men densaýlyǵyn saqtaý.
Azamattardyń tabysyn arttyrý.
Bıznesti qoldaý jáne ony damytý. Bilim jáne ǵylym júıesin jetildirý.
Jýyq arada eń ózekti degen mynadaı máselelerdi sheshýimiz kerek.
Pervoe. Povyshenıe samodostatochnostı kazahstanskoı ekonomıkı.
Dlıa etogo sledýet razvıvat novye peredely v promyshlennostı na osnove ımeıýeısıa monoı syrevoı bazy.
Nam prıdetsıa po-novomý vzglıanýt na býdýýıý strýktýrý kazahstanskoı ekonomıkı. Opredelıt rol kajdogo ız ee glavnyh sektorov: promyshlennogo, energetıcheskogo, selskohozıaıstvennogo, servısnogo. Drýgımı slovamı, nýjno v srochnom porıadke vystroıt novýıý strýktýrý ekonomıkı.
Ochevıdno, chto znachıtelnyh reform potrebýet energetıcheskıı sektor. Posle krızısa on ne býdet prejnım. V srednesrochnom perıode dvıjenıe v storoný «zelenoı energetıkı» – nasýnaıa neobhodımost.
Potrebýet peresmotra nash podhod ı k ındýstrıalızaıı – sledýet opredelıt realnye vozmojnostı na eksportnom ı vnýtrennem rynkah, nametıt dostıjımye elı, ınstrýmenty ı ıdtı vpered.
Gramotnoe ıspolzovanıe goszakýpok ı zakýpok kvazıgossektora neobhodımo rassmatrıvat kak sredstvo vosstanovlenııa ekonomıcheskoı aktıvnostı.
Osobyı porıadok gosýdarstvennyh zakýpok, napravlennyı na podderjký otechestvennyh tovaroproızvodıteleı, prodoljıt svoe deıstvıe do avgýsta tekýego goda.
Maksımalnoe ıspolzovanıe otechestvennyh materıalov ı oborýdovanııa býdet zafıksırovano kak prıorıtetnoe ýslovıe razvıtııa bıznesa.
Po ınfrastrýktýrnym programmam predstoıt povysıt tekýıı ýroven lokalızaıı s 40 do 60-70%.
Oenka raboty Pravıtelstva, akımov ı rýkovodıteleı kompanıı kvazıgossektora býdet osnovyvatsıa, v osnovnom, na etom pokazatele.
Tekýaıa sıtýaııa naglıadno, podtverdıla ızvestnýıý ıstıný: prodovolstvennaıa bezopasnost – klıýchevoı element bezopasnostı gosýdarstva v elom.
Poetomý my prodoljım okazyvat maksımalnýıý podderjký agrarııam.
Dopolnıtelno k ýje realızýemym forvardnym zakýpkam býdýt rasshıreny mehanızmy fınansırovanııa pýtem vvedenııa offteık-kontraktov ı restrýktýrızaıı zadoljennostı po kredıtam «KazAgro».
V Kazahstane porıadka 1 mıllıona 700 tysıach lıchnyh podsobnyh hozıaıstv.
Odnako ıh prodýkııa ne prodaetsıa ofııalno cherez torgovye obekty ı ne postýpaet na pererabatyvaıýıe predprııatııa.
Gosýdarstvo ne polýchaet ot nıh nalogov, zanıatye v takıh hozıaıstvah praktıcheskı ne zaıeny soıalno.
Porýchaıý Pravıtelstvý sovmestno s NPP «Atameken» zapýstıt v neskolkıh regıonah pılotnyı proekt po razvıtııý kooperaıonnoı epochkı na sele «ot polıa do prılavka».
Zatem mojno prıstýpıt k masshtabırovanııý proekta ı k seredıne 2021 goda razrabotat polnoennýıý Programmý.
V hode realızaıı dannoı programmy býdet prımeneno lgotnoe mıkrokredıtovanıe po stavke 6% godovyh po lınıı «KazAgro» s ıspolzovanıem ınstrýmentov garantırovanııa Fonda «Damý».
Sledýet takje naladıt sıstemý postoıannogo zakýpa ı sbyta, zapýstıt obýchenıe ı povyshenıe agrokompetenıı ýchastnıkov.
Vse eto povysıt dohody okolo 2 mıllıonov selchan, ývelıchıt zagrýzký otechestvennyh selhozpredprııatıı s 53 do 70% ı snızıt ımport soıalno znachımyh prodýktov.
Ekinshi. Biz «Jumyspen qamtý jol kartasy» baǵdarlamasyn júzege asyrýǵa 1 trıllıon teńgege jýyq qarjy bólip otyrmyz.
Bul – qomaqty qarajat. Ony shaǵyn bıznesti nesıeleýge de paıdalanýǵa bolady.
Sonyń bári quzyrly oryndardyń baqylaýynda bolyp, tolyǵymen maqsatqa saı jumsalýǵa tıis.
Osy kúrdeli kezeńde qarjylandyrylyp jatqan jobalar arqyly eń aldymen jańa jumys oryndaryn ashý qajet.
Buǵan jumysshylardy barynsha kóptep tartý kerek.
Únemi ekonomıkalyq tabys ákeletin nemese adamı kapıtaldy damytatyn bastamalar qolǵa alynýy qajet.
Osyǵan oraı, mektep, aýrýhana jáne basqa da nysandar salynyp, jańǵyrtý jumystary júrgizilýge tıis.
Birkelki nysandardyń ár aımaqtaǵy quny óte alshaq bolýyna jol bermeý asa mańyzdy.
Ókinishke qaraı, mundaı jaǵdaı bizde kóp kezdesedi.
Júzege asqan jobalardyń áleýmettik-ekonomıkalyq tıimdiligine taldaý jasalady.
Trete. Monym stımýlom razvıtııa ekonomıkı, rosta zanıatostı ı faktorom soıalnoı podderjkı doljno stat stroıtelstvo dostýpnogo jılıa.
Inııırovannaıa Elbasy programma «7-20-25» prıdala bolshoı ımpýls ıpotechnomý kredıtovanııý ı jılınomý stroıtelstvý.
Dlıa reshenııa voprosov ocherednıkov porýchaıý zapýstıt novyı proekt po obespechenııý kredıtnym jılem «5-10-20». Na etı elı v ramkah antıkrızısnyh sredstv my napravım 390 mlrd. tenge.
V etom godý zaplanırovany rekordnye obemy stroıtelstva v strane – 15 mln. kv. metrov, ılı 150 tysıach kvartır ı domov.
Vajno prodoljıt rabotý po ýlýchshenııý jılınyh ýslovıı nashıh grajdan. Po sýtı, eto odno ız strategıcheskıh napravlenıı raboty Pravıtelstva. Dlıa etogo predstoıt modernızırovat ınstıtýıonalnýıý strýktýrý.
Pravıtelstvý sledýet do kona goda sozdat na osnove AO «JSSBK» («Jılstroısberbank Kazahstana») polnoennyı ınstıtýt razvıtııa ı podderjkı – «Otbasy bank», kotoryı býdet entralızovano osýestvlıat ýchet, postanovký ı raspredelenıe jılıa.
Prodoljenıem sıstemnyh preobrazovanıı v etoı sfere stanet ıspolzovanıe nashımı grajdanamı chastı svoıh pensıonnyh nakoplenıı na elı ýlýchshenııa jılınyh ýslovıı.
Ia ranee daval takoe porýchenıe, no v svıazı s rejımom ChP obsýjdenıe zatıanýlos. Pora prınıat reshenıe. Pravıtelstvo doljno opredelıtsıa so svoımı podhodamı do 1 ııýlıa.
Chetvertoe. Schıtaıý, chto vo ımıa soıalnoı spravedlıvostı prıshlo vremıa prorabotat vopros vvedenııa progressıvnoı shkaly ındıvıdýalnogo podohodnogo naloga v otnoshenıı zarabotnyh plat ı drýgıh vıdov dohoda.
Smysl progressıvnoı shkaly v tom, chto grajdane s nevysokımı zarplatamı býdýt platıt menshe, chem segodnıa, a dlıa vysokooplachıvaemyh rabotnıkov sýmma ýplachıvaemogo naloga vozrastet.
Nasha osnovnaıa el – vyvestı ız «tenı» naıbolee massovyı, neprozrachnyı nıjnıı segment zarabotnyh plat. Eslı stavka po nım sokratıtsıa, býdet menshe stımýlov platıt v konverte.
V ýslovııah snıjenııa dohodov naselenııa vajno prodoljıt monıtorıng sostoıanııa rynka potrebıtelskogo kredıtovanııa, chtoby ne dopýstıt rost dolgovoı nagrýzkı grajdan.
Agentstvo po regýlırovanııý fınansovogo rynka doljno rassmotret vozmojnost reabılıtaıı zaemıkov, ımeıýıh problemnye zaımy.
Sledýet takje peresmotret podhody k raschetý stavkı voznagrajdenııa po zaımam v zavısımostı ot tıpa zaemıka ı tıpa prodýkta.
Dlıa zaıty ınteresov grajdan býdet ýsılen kontrol za nebankovskımı kredıtnymı organızaııamı, a so sledýıýego goda vvodıtsıa lıenzırovanıe mıkrofınansovoı deıatelnostı.
Hochý ostanovıtsıa ee na odnom aspekte nasheı soıalnoı polıtıkı.
Ýslovıem polýchenııa novoı soıalnoı vyplaty byla ýplata ESP. Bolee 40% ee polýchateleı – lıýdı, vpervye vyplatıvshıe ESP.
Eto ımenno te grajdane, kotorym nýjna realnaıa gosýdarstvennaıa pomo. Ih neobhodımo maksımalno vovlekat v ekonomıký.
Nelzıa dopýstıt, chtoby etı lıýdı opıat ýshlı «v ten», ostalıs odın na odın so svoımı problemamı.
Ved na gosýdarstvennýıý podderjký, soıalnýıý zaıtý prı nastýplenıı neblagoprııatnyh ýslovıı, dostoınýıý pensııý v býdýem mojet rasschıtyvat prejde vsego tot, kto rabotaet ofııalno, platıt nalogı.
Poetomý ımenno takıe grajdane narıadý s vremenno bezrabotnymı doljny stat predmetom prıstalnogo vnımanııa Pravıtelstva ı akımov.
V ramkah rynochnoı ekonomıkı vremenno poterıat rabotý mojet kajdyı, v svıazı s chem Pravıtelstvý sledýet maksımalno ýprostıt regıstraııý na bırje trýda, sokratıt proedýry, vremıa polýchenııa statýsa bezrabotnogo ı sootvetstvýıýego posobııa.
Pıatoe. Podderjka naıonalnogo bıznesa.
V ýslovııah padenııa sprosa, snıjenııa rynochnoı stoımostı aktıvov ı zalogov kraıne vajno ıspolzovat ınstrýment garantırovanııa kredıtov Fondom «Damý».
Garantıı fonda býdýt rasprostraneny na zaımy, vydavaemye v ramkah programmy Nabanka po kredıtovanııý oborotnyh sredstv.
Ee obem, napomnıý, sostavlıaet 600 mlrd. tenge ı prı neobhodımostı býdet ývelıchen.
Dlıa rasshırenııa kredıtovanııa ekonomıkı Agentstvom po regýlırovanııý ı razvıtııý fınrynka prınıaty mery po oslablenııý prýdenıalnyh normatıvov ı snıjenııý davlenııa na lıkvıdnost.
Eto pozvolılo vysvobodıt v bankovskom sektore okolo 600 mlrd. tenge, kotorye doljny byt napravleny v ekonomıký strany.
Sledýet vyrabotat dopolnıtelnyı kompleks vremennyh prýdenıalnyh mer, rasshırıaıýıh vozmojnostı bankov kredıtovat ekonomıký.
Otdelnogo vnımanııa trebýet mıkro- ı maloe predprınımatelstvo. Ih vozmojnostı polnoenno polzovatsıa standartnymı bankovskımı prodýktamı sılno ogranıcheny.
V svıazı s chem porýchaıý predýsmotret speıalnye mery dlıa malogo bıznesa v ramkah programmy «Dorojnaıa karta bıznesa».
Pravıtelstvo ı «Atameken» doljny opredelıtsıa po obemý fınansırovanııa dannogo napravlenııa.
Ee odnoı meroı podderjkı bıznesa stanet rasshırenıe perechnıa otrasleı, kotorym bankı ı drýgıe fınansovye organızaıı predostavlıaıýt otsrochký platejeı po kredıtam.
Týda doljny byt vklıýcheny torgovlıa, obrabatyvaıýaıa promyshlennost, transport ı skladırovanıe, projıvanıe ı pıtanıe, ınformaııa ı svıaz, obrazovanıe ı zdravoohranenıe.
Sozdanıe dıversıfıırovannoı ekonomıkı s ýporom na obrabatyvaıýýıý promyshlennost ostaetsıa nashım prıorıtetom.
Dlıa realızaıı dolgosrochnyh proektov v etom sektore nýjno obespechıt dopolnıtelnýıý kapıtalızaııý Banka razvıtııa Kazahstana.
Krome togo, za schet sredstv, sobıraemyh v ramkah rasshırennyh obıazatelstv proızvodıteleı, mojno sozdat Fond razvıtııa promyshlennostı. Ego rabota býdet napravlena na obespechenıe dostýpnogo kredıtovanııa proryvnyh obrabatyvaıýıh predprııatıı po stavke ne bolee 3%.
Shestoe. V ýslovııah ýsılennoı konkýrenıı za ınostrannyı kapıtal sledýet pereıtı na prıamýıý rabotý s kajdym derjatelem kapıtala.
Predstoıt razrabotat ındıvıdýalnye mery podderjkı dlıa kajdogo ınvestora na osnove prıorıtetnostı ı potenıalnogo effekta na ekonomıký v elom.
V ramkah etoı vajnoı raboty Pravıtelstvo doljno obespechıt rejım stabılnostı vsego ınvestııonnogo zakonodatelstva dlıa strategıcheskıh ınvestorov v prıorıtetnyh otraslıah.
Predstoıt aktıvızırovat ıspolzovanıe potenıala Mejdýnarodnogo fınansovogo entra «Astana» dlıa prıvlechenııa ınvestııı ı razvıtııa fondovogo rynka.
Eto osobenno vajno v svete predstoıaeı prıvatızaıı gosaktıvov.
Sledýet takje obespechıt dostýp kazahstanskıh predprınımateleı k ıspolzovanııý preımýestv anglııskogo prava ı arbıtraja MFA prı reshenıı bıznes-sporov.
Nýjno nachat rabotý po poetapnomý perevodý otdelnyh strýktýr, prınadlejaıh naıonalnym kompanııam, ız ınostrannyh ıýrısdıkıı v MFA.
My ne smojem dobıtsıa doverııa ınostrannyh ınvestorov, eslı nashı sobstvennye kompanıı vybıraıýt ınostrannye ıýrısdıkıı.
Pravıtelstvo, MID ı zagranpredstavıtelstva doljny ýsılıt prodvıjenıe programmy ınvestııonnogo nalogovogo rezıdentstva MFA.
Admınıstraııa entra rabotaet nad novoı Strategıeı do 2025 goda.
V tekýıh neprostyh ýslovııah klıýchevýıý rol prıobretaet doverıe ınvestorov, bıznesa k naıonalnoı valıýte, denejno-kredıtnoı polıtıke.
V etoı svıazı chrezvychaıno vajno dobıtsıa ýmenshenııa spekýlıatıvnyh atak na naıonalnýıý valıýtý. Eto zadacha Naıonalnogo banka ı Agentstva po regýlırovanııý fınansovogo rynka.
Sedmoe. K sojalenııý, kak ı vo vsem mıre, nam ne ýdastsıa sohranıt vse predprııatııa ı vse rabochıe mesta, obespechıt stabılnost kajdogo bıznesa.
Poetomý vajno na normatıvnom ýrovne prıznat vvedenıe rejıma chrezvychaınogo polojenııa fors-majornym obstoıatelstvom dlıa sektorov ekonomıkı, naıbolee postradavshıh ot vvedenııa rejıma ChP.
Prı etom prı obraenıı v sýd predstavıteleı ındıvıdýalnyh predprınımateleı ı malogo bıznesa chrezvychaınoe polojenıe doljno prıznavatsıa fors-majornym obstoıatelstvom.
Takje vajno v etot neprostoı perıod podderjıvat ekonomıcheskýıý aktıvnost deıstvýıýıh predprınımateleı, zaıat chastnýıý sobstvennost ı konkýrenııý.
S elıý nedopýenııa davlenııa so storony nedobrosovestnyh kredıtorov porýchaıý prıostanovıt vozbýjdenıe proedýry bankrotstva v otnoshenıı ıýrıdıcheskıh lı ı ındıvıdýalnyh predprınımateleı do 1 oktıabrıa tekýego goda.
Dalee. V rezýltate predydýıh krızısov na balansah bankov skopılos znachıtelnoe kolıchestvo nerabotaıýıh aktıvov, kotorye ısklıýcheny ız ekonomıcheskogo oborota.
Bankovskım strýktýram neobhodımo razrabotat predmetnye plany po realızaıı nerabotaıýıh aktıvov, odnovremenno ýsılıv kontrol ı oenký otvetstvennogo personala bankov.
Agentstvý po regýlırovanııý ı razvıtııý fınansovogo rynka v ramkah rısk-orıentırovannogo nadzora trebýetsıa ýsılıt monıtorıng ı kontrol raboty bankov so stressovymı aktıvamı.
Sıstemnym reshenıem ıavlıaetsıa sozdanıe ıvılızovannogo rynka nerabotaıýıh aktıvov. Sledýet sozdat prostoı ı rabochıı mehanızm sekıýrıtızaıı ı strahovanııa.
* * *
Azamattardy qoldaý men bıznesti damytýǵa arnalǵan osy jáne basqa da sharalardy júzege asyrý úshin Ekonomıkalyq ósimdi qaıta qalpyna keltirý jónindegi keshendi jospar ázirlenip jatyr.
Bul jospar jýyq arada bekitiledi.
Memlekettik organdar ony júzege asyrýdyń barlyq joldaryn muqııat pysyqtaýy qajet.
Sondaı-aq, olar ózderiniń orynsyz áreketteri arqyly bul sharalardyń mańyzdylyǵyn joqqa shyǵarýǵa jol bermeýi kerek.
Daǵdarystyń kúrdeli kezeńin qalaı eńseretinimiz, elimizdi jáne ekonomıkany odan ári damýǵa qalaı beıimdeıtinimiz osyǵan baılanysty.
Biz daǵdarys saldarynan álemdegi ahýaldyń jáne ulttyq ekonomıkanyń túbegeıli ózgergenin anyq kórip otyrmyz.
Qazirgi ahýal men faktorlar, aldaǵy ózgerister 2025 jylǵa deıingi strategııalyq damý josparynyń jańa nusqasynda eskerilýge tıis.
Josparda ekonomıkany jáne memleketti basqarý isin barynsha jandandyratyn ınstıtýıonaldyq jáne qurylymdyq reformalar qamtylýy qajet.
Ývajaemye kollegı!
Tekýıı krızıs pokazal vsemý mırý, naskolko vajny voprosy soıalnoı sfery: medııny, obrazovanııa, soıalnoı zaıty.
Nam neobhodımy korennye preobrazovanııa, napravlennye na povyshenıe kachestva sıstemy ohrany zdorovıa, polnoennoe tehnologıcheskoe pereoborýdovanıe medýchrejdenıı, povyshenıe kompetenıı medıınskogo personala.
Trebýetsıa adaptaııa sıstemy k bystromý reagırovanııý na chrezvychaınye sıtýaıı lıýbogo haraktera.
Doljny byt vyrabotany podhody dlıa ınfekıonnogo kontrolıa naselenııa, vnedrenııa telemedııny ı ýdalennoı dıagnostıkı.
Predstoıt kardınalno ýsılıt naıonalnýıý sanıtarno-epıdemıologıcheskýıý slýjbý.
Po vseı vıdımostı, COVID-19 ı podobnye emý vırýsy ne ıavlıaıýtsıa odnorazovym ıavlenıem. Poetomý nam sledýet byt postoıanno gotovymı ne tolko s praktıcheskoı, no ı s naýchnoı tochkı zrenııa.
Pravıtelstvý sledýet sformırovat Sovet po bıologıcheskoı bezopasnostı s prıvlechenıem avtorıtetnyh ýchenyh ı ekspertov.
Obrazovanıe sledýet sdelat gorazdo bolee gıbkım, sledýet razrabotat protokoly ı metodıkı obýchenııa deteı ı stýdentov v ýdalennom rejıme, zavershıt realnýıý ıfrovızaııý vseh ýchebnyh zavedenıı strany.
Neobhodımo forsırovanno vnedrıat sovremennye dıstanıonnye tehnologıı. Predstoıt peresmotret soderjanıe obrazovatelnyh programm, sdelat ıh dostýpnymı ı ınteraktıvnymı.
Podgotovka samıh pedagogov doljna osýestvlıatsıa s ýchetom novyh trebovanıı.
Vajneıshım napravlenıem Strategıcheskogo plana strany stanýt preobrazovanııa sıstemy gosýdarstvennogo ýpravlenııa.
Novye podhody býdýt vnedrıatsıa, v tom chısle ı v sootvetstvıı s postpandemıcheskım pereosmyslenıem obstanovkı.
Ýspeshno realızovannyı ýdalennyı format raboty pokazal vostrebovannost ı adekvatnost prımenenııa sovremennyh tehnologıı prı prınıatıı vajnyh gosýdarstvennyh reshenıı.
Predlagaıý v kachestve ýstoıavshegosıa novshestva maksımalno provodıt soveanııa ı zasedanııa Pravıtelstva, mınısterstv, akımatov v dıstanıonnom formate.
Sledýet ısklıýchıt nenýjnye proedýry, soglasovanııa, soveanııa, pýstýıý tratý vremenı ı sredstv. Eta praktıka ızjıla sebıa. Reshenııa nýjno prınımat bystro, ı, samoe glavnoe, vypolnıat ıh.
Vajno sohranıt opredelennyı zarıad ınııatıvnostı, prınıatııa otvetstvennostı na sebıa ı v postvırýsnyı perıod.
Nam nýjen obnovlennyı effektıvnyı ı kompaktnyı gosapparat, bystro ı operatıvno prınımaıýıı reshenııa v otvet na ızmenenıe obstanovkı.
Prodoljıtsıa reforma gosýdarstvennyh ınstıtýtov razvıtııa.
V ramkah realızaıı moego Poslanııa narodý reformırovanıe ıh strýktýry, ýtochnenıe eleı ı zadach, nakone, nachalos.
Predstoıt do kona reshıt voprosy dýblırovanııa rıada fýnkıı, voprosy dalneısheı prıvatızaıı, dostýpa otechestvennyh predprınımateleı k zakýpkam kvazıgossektora.
Sledýet pereosmyslıt sýt konepıı elektronnogo pravıtelstva, polnostıý vyvestı v rejım onlaın operaıı po polýchenııý konsýltaıı, spravok, podachı zaıavlenıı, a ıazyk «egov» sdelat prostym ı ponıatnym dlıa naselenııa.
Obenıe mejdý bıznesom ı gosýdarstvom polnostıý pereıdet v ıfrovoı format ı stanet beskontaktnym.
Dlıa etogo býdet zavershena oıfrovka vsego proessa polýchenııa gosýdarstvennyh ýslýg ı mer podderjkı.
Vajno prıdat novyı ımpýls vsem proessam ıfrovızaıı ekonomıkı ı obestva.
Qurmetti áriptester!
1 mamyr kúni Ózbekstan Respýblıkasyndaǵy Sardoba sý qoımasy bógetiniń buzylýy saldarynan Túrkistan oblysynda sý tasqyny boldy.
Bul – tehnogendi sıpattaǵy tótenshe jaǵdaı.
Maqtaaral aýdanyna qarasty 5 aýyldyń 1 myńnan astam turǵyn úıin sý basyp qaldy.
Sondaı-aq 9 eldi mekendi sý basý qaýpi týyndady.
Shuǵyl qabyldanǵan sharalardyń arqasynda sý tasqynynyń ári qaraı taralýyna jol bermedik.
Qazir sý tasqynynyń zardaptaryn joıý, tazalaý jumystary júrgizilýde.
Qoǵamdyq tártip pen turǵyndardyń dúnıe-múlkiniń saqtalýyn qamtamasyz etý basty nazarda.
Biz aýdannyń kúndelikti tirshiligin qaıta qalpyna keltirý úshin qajetti sharalar qabyldaımyz.
Jalpy kúzge deıin qıraǵan úılerdiń ornyna jańa turǵyn úıler salynady.
Zardap shekken árbir adamǵa 100 myń teńge kóleminde ótemaqy tólenedi.
Mal shyǵyny, tasqynnyń aýyl sharýashylyǵy alqaptaryna tıgizgen zııany óteledi.
Jalpy, zardap shekken aýyldardyń árbir azamaty qamqorlyqsyz qalmaıdy. Olarǵa járdem beremiz.
Zardap shekken aýdanǵa kómektesip jatqan azamattardyń bárine rızashylyǵymdy bildiremin.
Tasqyn bolǵan jerde ákimdik, sondaı-aq, Qorǵanys mınıstrligi, Ulttyq ulan men Tótenshe jaǵdaı jónindegi komıtet bólimsheleri jáne polıııa qyzmetkerleri jumys isteýde.
Otandyq jáne sheteldik iri bıznes ókilderi de zardap shekken turǵyndarǵa aıtarlyqtaı kómek bergenin erekshe atap ótken jón.
Mundaı azamattardy halqymyzdyń shynaıy patrıottary, tileýlesteri deýge bolady.
Barshańyzǵa alǵys aıtamyn!
Qazaqstandyqtar bul joly da bir jeńnen qol, bir jaǵadan bas shyǵara bildi.
Biz birge bolsaq, barlyq qıyndyqqa tózemiz.
Kez kelgen mindetti oryndaýǵa múmkindigimiz jetedi.
* * *
Biz kúrdeli kezeńdi bastan ótkerýdemiz.
Halqymyzdyń bekem birligi bárimizge kúsh-qýat beredi.
Jumyla kótergen júk jeńil.
Biz buǵan deıin talaı synaqtan súrinbeı óttik. Bul qıyndyqty da eńseremiz dep senemin.
