Qordaıdaǵy jaǵdaı bútkil eldi eleń etkizip, eshkimdi beı-jaı qaldyrmady. Memleket tarapynan tıisti is-sharalar dereý qabyldanýda - oqıǵa saldaryn joıý maqsatynda Úkimettik komıssııa qurylyp, zardap shekkenderge tıisti kómek kórsetilip, osy jaǵdaıǵa jol bergen jaýapty qyzmetkerler ornynan bosatyldy. Biraq, ádettegideı, áleýmettik jelidegi daý-damaı, sóz tartys toqtaıtyn emes. Búginde sol áleýmettik jelide daýlasyp jatqan azamattardy shartty túrde birneshe topqa bólýge bolady:.
1. Ultshyldar. Oryn alǵan janjaldarda tek qazaqty aıyptaý qatelik. Ózge ulttar qazaqtyń múddesimen sanasýy qajet. Bolǵan jaǵdaıdyń sebebi – ózge ult ókilderiniń qazaq tili, dástúrin syılamaýy. Kópultty saıasat ustanymynan bas tartý kerek.
2. Lıberaldar. Qazaqtar jáne ózgeler dep bóliný durys emes, barlyǵymyz, eń aldymen Qazaqstan azamattarymyz. Zań bárine birdeı ortaq. Qazaqstan kópultty saıasattan bas tartpaýy qajet. Bárine kináli bılik. Saıası reformalar kerek, mysaly ákimder saılanýy qajet.
3. Birlikke shaqyrǵandar. Birlik pen turaqtylyq basty qundylyǵymyz. Ultaralyq kelisimdi saqtaý qajet. Qazaqtar memleket quraýshy ult retinde óziniń jaýapkershiligin sezinýi tıis. Bárine kináli – arańdatýshylar.
4. Dinshilder. Ultqa bóliný durys emes. Ultshyldyq – qaýipti. Eń aldymen, barlyǵymyz musylman baýyrlarmyz. Musylman musylmanǵa qol kótermeıdi. Birlikti saqtaýymyz qajet.
Bul tek shartty túrde atap otyrǵan negizgi toptar. Odan basqa da túrli pikirler men pozıııalar jetkilikti. Osydan, aıtalyq, on jyl buryn qoǵamdyq pikirtalasta munshama taraptar bolmaýshy edi, ary ketse bılik jaǵyndaǵy jáne bılikke qarsy bolyp bólinetin. Biraq sońǵy jyldary saıası-qoǵamdyq ómirdiń sonshalyq kúrdelengeni, endi pikirtalas alańy da keńeıe tústi. Jáne buryn lıberaldy toptardyń ózderi negizinen orys tildi azamattardan turatyn bolsa, qazir lıberaldy alańda birshama qazaq tildi spıkerler paıda boldy. Iaǵnı, qazaq qoǵamy ózgeris ústinde, jańa toptar, jańa múddeler, jańa talaptar paıda bolýda. Bul sońǵy proessterdiń ońdy tusy. Al, qaýiptiligi ol jalpy radıkaldy pikirlerdiń paıda bolýy. Dinshildik qaýipti emes, biraq ásire dinshildik qaýipti. Jáne de, tek musylman musylmanǵa emes, jalpy adam balasy basqa adamǵa, qandaı din ustansa da, qol kóterýi qylmys. Ultshyldyq ta qaýipti emes, biraq ásire ultshyldyqtan saqtaný kerek, áıtpese, odan basqa qıyn jaǵdaıǵa urynyp qalamyz. Lıberaldy ustanym qajet, biraq bılikti synaımyz dep, memleketti tipten joqqa shyǵarý qatelik. Birlikke, yntymaqqa shaqyrǵannyń bárin bıliktiń sózin sóılep otyr dep aıyptaý durys emes, bular shynymen de qajet qundylyqtar, biraq bar kemshilikterdi de moıyndaýymyz tıis. Iaǵnı, aınalada bolyp jatqan kez kelgen oqıǵaǵa baıyppen, salmaqty qaraýǵa umtylǵanymyz jón. Dıskýssııa kerek qoı, biraq qyzyl keńirdek bolyp aıtysyp jatqanda, óshpendiliksiz, agressııasyz, tek meniki ǵana durys dep, ózge pikir ustanǵannyń bári satqyn, opasyz, jaý dep kórmeı talqylaýymyz qajet. Bolǵan oqıǵalar, bul memleketimizdiń damý tarıhyndaǵy qaıǵyly bir sáti, aýyr kezeńi, biraq bul synnan da ótýimiz qajet, Qudaı qalasa, ótemiz degen ustanymmen qaraǵan abzal. Tek ashyq, búkpesiz áńgime, biraq tereń salmaqty talqylaýlar arqyly ǵana biz sol áleýmettik keselderden arylamyz.
Erlan Qarınnyń Feısbýk paraqshasynan