Kishi júzdegi Baıbaqty rýynyń uranyna aınalǵan ataqty Dáýqara batyrdyń jaýǵa kıgen saýyty tabyldy.
Dáýqaranyń urpaǵy Ábituly Qýanyshtyń balalary Serik pen Sáýleniń ıgilikti isiniń arqasynda kóp jyldan beri atadan balaǵa qasıetti mura bolyp kele jatqan Dáýqara batyrdyń saýytyn 2015 jyldyń kúzinde birinshi bolyp kórýdiń sáti maǵan tústi.
Serik Qýanyshulynyń aıtýynsha, Ábit atasynyń báıbishesi Qanalyqyzy Umsyndyq ájesi asyra silteý jyldarynda Dáýqara batyrdyń saýyty men qylyshyn jurt kózinen jasyryp, kómip tastaǵan. Óıtpegende she?..
Áliniń balasy Ábit 1903 jyly Taıpaq aýdanynyń Óleńti eldi mekeninde dúnıege kelgen. Ábittiń báıbishesi Umsyndyq Qanalyqyzy Álıeva 1912 jyly Taıpaq aýdanynyń Jylandy eldi mekeninde dúnıege kelgen. Rýy – Tana.
Ábit 1942 jyly soǵysqa keter aldynda áıeli Umsyndyqqa «Batyr babamyzdyń saýyty saǵan amanat. El men jerdi jaýdan qorǵap at ústinen túspeı ótken batyr babamyzdyń atyn ardaqtańdar. Qaratóbedegi Dáýqara atamyzdyń zıratyna baryp turyńdar. Sen saýytty shańyraq ıesi balańa amanatta» degen eken. Ábit 1943 jyly Stalıngrad maıdanynda erlikpen qaza tapqan. Amanatqa qııanat joq. Umsyndyq batyr babasynyń quraldaryn jurt kózinen jasyryp, bir túnde kómip tastaǵan.
El tynyshtalǵasyn, Umsyndyq áje qarýlar tyqqan jerdi ashsa, shirigen qylysh qolǵa ustaýǵa kelmeı, ortasynan qaq bólinipti. Saýyt azdap tottanǵany bolmasa, baıaǵy kúıin joǵaltpaı saqtalypty.
Sol kúnnen bastap Umsyndyq áje batyr babasynyń saýytyn jurt kózine kórsetpeı, óziniń úlken sandyǵynda saqtap, úı ishindegilerge ol jaıynda aıtýǵa tyıym salypty.
1986 jyly ómirden óter sońǵy saǵatta 74 jastaǵy Umsyndyq áje saýytty balasy Qýanyshqa amanattaǵan. Qýanysh balasynyń úlkeni Serikke tapsyrǵan. Serik Oral qalasynda turady.
…Serik kelesi bólmeden aq shúberekke oralǵan kólemdi nárseni ákelip, «Dáýqara atamyzdyń saýyty mynaý» dep oramal baılamyn sheshti. Dáýqara batyrdyń saýytyn úlken tolǵanys ústinde qolyma ustap, qarap otyrmyn. Azdap tot basqany bolmasa, saýyt jaqsy saqtalǵan eken. Torlanǵan, kishkene shynjyr kóz saýytty qolyma ustadym. Sál joǵary shamasynda (sirá, Barmaq batyrdyń naızasynyń ushy tesken shyǵar dep oıladym) tesikti kórdim (sýrette). Saýyttyń basqa jerleri bútin.
Qaıyrjan HASANOV,
Qazaqstannyń qurmetti jýrnalısi,
Oral qalasy,
KAZMUSEUM.KZ
