Ukraina Prezidentı Vladimir Zelenskii Mäskeude ötken paradty «qorqynyş şeruı» dep atap, video ündeu jariialady, dep habarlaidy “Adyrna” ūlttyq portaly.
Zelenskii faşizmdı jeŋu jäne eske alu künıne arnalǧan videoündeuın Kievtıŋ ortalyǧyndaǧy halyq köp jüretın Kreşatik köşesınde jazyp taratty.
«Būl kün bızge mynadai maŋyzdy zaŋdylyqty eske salady: kez kelgen jamandyq tübınde joiylady», – dedı ol Täuelsızdık alaŋyna jaqyndai otyryp.
«2022 jyldyŋ 24 aqpanynda Kreşatik bos boldy — kölık te, adam da joq edı. Al qazır būl jerde ömır bar. Üş jyl būryn Täuelsızdık künıne arnalǧan ündeude osy jerde janyp ketken reseilık äskeri tehnika tūrdy. Jamandyqtyŋ ala alatyn jalǧyz parady – däl osyndai», – dedı Zelenskii.
Zelenskii 7 mamyrda Kiev köşelerınde halyqpen suretke tüsıp, eşqandai arnaiy qorşausyz nemese köşe jabylmai-aq video tüsırgen.
Zelenskiidıŋ ündeuı Mäskeudegı Jeŋıs parady qarsaŋyndaǧy qauıpsızdık şaralarynyŋ erekşe qataldyǧyn körsetedı.
«Būl – Täuelsızdık alaŋyndaǧy ömır men Qyzyl alaŋdaǧy qorqynyş paradynyŋ aiyrmaşylyǧy», – dedı ol.
Zelenskii jūma künı Qyzyl alaŋda tankter kolonnasy, «kısı öltıruşı jasaqtar» jäne «kiınıp alǧan köpşılık» bolatynyn aityp, būl paradty «Bız qaitalai alamyz» dedı.
«Sender qaitaladyŋdar. Sol jamandyqty qaitaladyŋdar. Ukraina ony kördı. Bükıl älem kördı. Erteŋ nasisterdıŋ qylmystary turaly Buchadaǧy bauyrlas qabırlerdı ūiymdastyrǧandar aitatyn bolady. Leningrad qorşauy turaly Mariupoldı qorşauǧa alǧandar söileidı», – dedı ol.
Mäskeu Jeŋıs paradynda būryn-soŋdy bolmaǧan qauıpsızdık şaralary daiyndaldy. Būl – aptanyŋ basynan bastalǧan ukrain drondarynyŋ şabuyldary aiasynda bolyp otyr. Mäskeu arnaiy drondarǧa qarsy köp deŋgeilı äue qorǧanysy jüiesın qūrdy.
Beisenbı künı jaŋa şabuyldar bolmaǧanymen, Mäskeu äuejailarynda 100-den astam reis keşıktırıldı.
Resei turoperatorlary qauymdastyǧynyŋ deregınşe, Turkish Airlines kompaniiasy Vnukovo äuejaiyna jäne odan şyǧatyn reisterdıŋ basym bölıgın toqtatqan.
Kremldıŋ habarlauynşa, parad qarsaŋynda jäne 9 mamyr künı Mäskeu ortalyǧynda ūialy bailanys pen internet şektelgen. Prezidenttıŋ baspasöz hatşysy Dmitrii Peskov būl şaralar 10 mamyrǧa deiın jalǧasuy mümkın ekenın, sebebı «qauıptı körşıler» bar ekenın aitty.
«Būl – üzılıs emes, belgılı sebepterge bailanysty şekteuler. Bız Jeŋıs künın laiyqty deŋgeide atap ötkımız keledı», – dedı ol.
Paradqa 30-ǧa juyq şeteldık köşbasşy kelgen. Olardyŋ arasynda Qytai töraǧasy Si Szinpin men Braziliia prezidentı Luis İnasiu Lula da Silva, Qazaqstan Prezidentı Qasym-Jomart Toqaev bar. Europalyq elderden tek Serbiia Prezidentı Aleksandr Vuchich pen Slovakiia Premer-ministrı Robert Fiso ǧana Mäskeuge kelgen.
