Qonaev degendi estisek, birden Keńes Odaǵynyń burynǵy basshysy Dinmuhamed Qonaev oıǵa oralady.
Sýret ınternetten alyndy
Alaıda onyń inisi bar. Esimi – Asqar Qonaev, ǵalym. Ony biri bilse, biri bilmeıdi. Biraq osy Asqar Qonaevtyń ǵalym retindegi zertteýleriniń biri Nobel syılyǵyna usynylǵan eken. Mundaıdy eshkim bilmeıdi-aý...
Ol – ǵalym. Qara jáne túrli-tústi metaldar jáne mıneraldy shıkizatty keshendi paıdalaný salasynyń mamany bolǵan. Onyń zertteýleri metallýrgııalyq proesterdiń irgeli negizderin jasaýǵa, metallýrgııalyq shıkizatty óńdeýdiń jańa tehnologııalyq júıeleri men apparattaryn jasaýǵa arnalǵan.
Asqar men Dinmuhamed Qonaev
1999 jyly Asqar Qonaev ǵylymı zertteýleri úshin Nobel syılyǵyna usynylǵan. Shveııaǵa jiberilgen qujattary Nobel syılyǵy jónindegi komıtet synaǵynyń birinshi týrynan ótken eken. Alaıda naýryzdyń 31-i kúni ol aıaqasty kóz jumdy. Bul mártebeli syılyq tek tiri adamǵa beriletindikten, syılyqqa usynylǵan tizimnen syzylyp qaldy.
Jalpy, Qazaqstan tarıhynda KSRO Ǵylym akademııasynyń akademıgi atanǵan eki-aq adam bar. Olar – Asqar Qonaev pen Qanysh Sátbaev. Kózi tirisinde onyń 335 ǵylymı jumystyń, 67 ónertabystyń jáne 6 patenttiń avtory.
Ǵylymdaǵy jetistikteri úshin Lenın ordenimen, Qazan tóńkerisi, Eńbek Qyzyl Tý ordenimen jáne medaldarmen marapattaldy. Eki ret KSRO Memlekettik syılyǵynyń laýreaty jáne Qazaq KSR Memlekettik syılyǵy ıegeri atanǵan.
Onyń ústine, ol Muhtar Áýezovtiń kúıeýbalasy. Onyń qyzy Leılaǵa úılengen. Olardyń Eldar jáne Dıar degen eki uly bar. Bular óz balalarynyń esimin Muhtar, Dinmuhamed dep qoıǵan. Negizi Dinmuhamed Qonaevtyń óz balalary bolmasa da inisiniń balalaryn ózindeı kórgen.
https://www.youtube.com/watch?time_continue=15&v=GtX9R4D3Sf4
Asqar Qonaevtyń ómirbaıanyna toqtalsaq, ol 1929 jyly 14 shildede Almatyda dúnıege kelgen. 1951 jyly Máskeý memlekettik qurylys jáne bolat quıý ınstıtýtyn bitirip, eki jyldaı Temirtaýdaǵy metallýrgııa zaýytynyń bolat qorytýshysy bolyp, basshylyq qyzmetke deıin kóterilgen.
1953-1970 jyldar aralyǵynda aǵa zerthanashy, kishi jáne aǵa ǵylymı qyzmetker, zerthana meńgerýshisi bolǵan. Keıin 1970 jyly Qazaq KSR Ǵylym akademııasynyń Metallýrgııa jáne ken baıytý ınstıtýtynyń dırektory, 1972-1974 jyldary Qazaq KSR Ǵylym akademııasynyń vıe-prezıdenti, 1974-1986 j.j. Qazaq KSR Ǵylym akademııasynyń prezıdenti boldy.
Qazaq KSR-niń 9-11 shaqyrylymdaǵy KSRO Joǵarǵy Keńesi ulttar keńesiniń depýtaty. 1976-1986 jyldary KOKP Ortalyq komıtetiniń kandıdatyna múshe bolǵan.
Ómirden 1999 jyly 31 naýryzda ozdy.
Derek kózi: "Aıqyn" gazeti
