Qazaqstan qarjygerler qaýymdastyǵynyń málimetinshe, elimizdiń Reseıden ımportqa táýeldiligi kúsheıe túsken, dep habarlaıdy "Adyrna" ulttyq portaly.
«Qazaqstan men Reseı arasyndaǵy taýar aınalymy 2024 jyly ótken jyldyń sáıkes kezeńimen salystyrǵanda 3%-ǵa ósip, 27,8 mlrd dollarǵa jetti. Bul negizinen ımporttyń 8%-ǵa artýy esebinen boldy, al Qazaqstannan Reseıge eksport 6%-ǵa tómendedi. Importtyń ósýi men eksporttyń qysqarýy arasyndaǵy qurylymdyq teńgerimsizdik qazaqstandyq taýarlardyń básekege qabilettiliginiń tómendeýine jáne Reseı ımportyna táýeldiliktiń artýyna alyp kelýi múmkin», – delingen sársenbi kúni jarııalanǵan habarlamada.
2024 jyly Reseıdiń Qazaqstannyń jalpy taýar aınalymyndaǵy úlesi 20%-ǵa deıin ulǵaıdy (2023 jyly – 19%). Importtaǵy úlesi 28%-dan 31%-ǵa deıin artsa, eksporttaǵy úlesi 13%-dan 12%-ǵa tómendegen.
Qazaqstannan Reseıge eksporttalatyn hımııa ónimderiniń (+189 mln dollar) jáne metaldardyń (+47 mln dollar) úlesi artqanymen, mashına jasaý (-629 mln dollar) jáne mıneraldyq ónimder (-370 mln dollar) kólemi qysqarǵan. Bul Reseı tarapynan qazaqstandyq shıkizattyq taýarlarǵa suranystyń óskenin kórsetedi.
2024 jyly Qazaqstanǵa Reseıden toqyma buıymdary (+364 mln dollar), baǵaly metaldar (+390 mln dollar) jáne hımııa ónimderi (+334 mln dollar) kóptep ákelingen. Sonymen qatar, azyq-túlik (+129 mln dollar), azyq-túlikke jatpaıtyn taýarlar (+505 mln dollar) jáne óndiristik taýarlar (+929 mln dollar) ımporty da artqan.
Reseımen saýdadaǵy teris balans 2023 jyly 6,6 mlrd dollar bolsa, 2024 jyly 8,7 mlrd dollarǵa deıin ulǵaıǵan. Bul Qazaqstannyń tólem balansyna qosymsha qysym túsirgen.
Saýda kóleminiń artýyna baılanysty rýbldiń tólem júıesindegi úlesi ósti. 2024 jyldyń alǵashqy toǵyz aıynda eksport boıynsha tólemderdiń 77%-y, al ımport boıynsha 96%-y rýblmen júrgizilgen.
QQQ sarapshylarynyń aıtýynsha, Reseıden ımporttyń kóbeıýi Qazaqstannyń ishki óndirisiniń jetkiliksizdigin kórsetedi. Keıbir ımporttyq taýarlardy (avtokólik bólshekteri, munaı ónimderi, kıim, dári-dármek, azyq-túlik ónimderi) jergilikti óndiris arqyly almastyrý úshin memlekettik baǵdarlamalar qajet.
Sarapshylardyń pikirinshe, Reseıden ımporttyń artýy teńge men rýbldiń ózara baılanysyn kúsheıtip, ınflıaııa men valıýta naryǵyna qysym jasaıdy. Eger saýda teńgerimin retteý sharalary qabyldanbasa, bul úrdis jalǵasýy múmkin.
