28 aqpan kúni Vashıngtonda AQSh prezıdenti Donald Tramp pen Ýkraına prezıdenti Vladımır Zelenskıı sırek kezdesetin metaldar boıynsha kelisim jasaý úshin kezdesti. Kezdesýdiń arty shıeliniske ulasty, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly DW saıtyna siltep.
Kezdesý barysynda Tramp Zelenskııge Reseımen kelissózderde kompromısster jasaý qajetin jáne AQSh-pen kelisim jasaý týraly aıtty. Amerıkalyq lıderdiń sózinshe, Vashıngton Máskeýmen beıbit kelisimniń parametrlerin talqylaı bastady.
«Men Pýtınmen sóılestim. Biz sizge de, oǵan da qolaıly nátıjege jetkizýge tyrysamyz», - dedi Donald Tramp.
Ol Reseı men Ýkraına arasyndaǵy soǵystyń «aıaqtalatyn ýaqyty» ekenin jáne «Reseı buǵan múddeli ekenin» atap ótti.
«Men prezıdent Pýtınmen sóılestim, biz sizge de, oǵan da qolaıly nátıjege jetkizýge tyrysamyz, biraq biz onyń sheńberin belgiledik », - dedi Donald Tramp.
Kezdesýge vıe-prezıdent Djeı Dı Vens te qatysty. Ol Zelenskııdi Tramptyń kómegine alǵysyn bildirmegeni úshin synady.
"Bul kezdesýde siz birde-bir ret "rahmet" aıttyńyz ba? Siz qazan aıynda Pensılvanııaǵa baryp, oppozıııa úshin nasıhat júrgizdińiz. AQSh-qa jáne sizdiń elińizdi qutqarýǵa tyrysqan prezıdentke alǵys aıtýdyń ornyna", — dedi Vens.
Zelenskıı AQSh prezıdentine jaýap berýge tyrysyp, "Mıster Prezıdent, men aıta alamyn ba?" dep surady. Tramp oǵan: "Joq. Siz áldeqashan kóp nárse aıttyńyz", — dep jaýap berdi.
"Siz bizdiń elge qurmetsizdik tanytyp otyrsyz. Siz alǵys bildirýińiz kerek. Adamdar ólip jatyr, áskerı kúshterińiz jetispeıdi. Siz bizge toqtatýdy nemese toqtatpaýǵa qatysty eshteńe aıta almaısyz", — dedi AQSh prezıdenti Zelenskııge.
Aq úıdiń basshysy Ýkraına prezıdentine "úshinshi dúnıejúzilik soǵysqa qatysty qumar oıyn oınap jatqanyn" jáne "mıllıonnan astam adamnyń ómirin qaýipke tigetinin" aıtty. Amerıkalyq lıderdiń sózinshe, Ýkraına "jaqsy jaǵdaıda emes". Onyń aıtýynsha, Kıev AQSh-qa Reseı-Ýkraına soǵysyna qalaı qaraıtynyn aıtýǵa quqyǵy joq.
Tramp AQSh-tyń soǵysqa qatysý úshin jaýapkershilikti sezinetinin aıtty. Ol Vashıngtonnyń Ýkraınaǵa kóp qarý-jaraq jibergisi kelmeıtinin, tek soǵystyń aıaqtalýyn qalaıtynyn aıtty. AQSh pen Ýkraına arasyndaǵy sırek kezdesetin metaldar boıynsha kelisim týraly aıta otyryp, ol bul kelisimdi "óte ádil" dep atady.
Zelenskıı Trampqa usynylǵan AQSh tarapynan paıdaly qazbalardy óndirý boıynsha kelisimdi alǵys aıtyp, AQSh-tyń soǵysty retteý boıynsha ne isteı alatynyn talqylaǵysy keletinin aıtty. Ol "birge biz ony toqtata alamyz" dep úmittenetinin bildirip, Pýtındi meńzedi. Zelenskıı Ýkraınaǵa AQSh-tyń áýe qorǵanys júıesin qajet etetinin aıtty. Ol Trampqa soǵys týraly birneshe sýret kórsetti.
"Soǵysta da erejeler bar... Bul jigitterdiń erejeleri joq", — dep qosty ol, Reseıdi meńzep.
Ýkraına prezıdentiniń aıtýynsha, "tek qana atysty toqtatý" Reseıge "áser etpeıdi".
Ol Kıevtiń uzaq merzimdi beıbitshilikke kepildikteri bolmasa, atysty toqtatýǵa kelispeıtinin atap ótti. Saıasatker AQSh-tan Ýkraınada beıbitshilik kúshterin ornalastyrý úshin Ulybrıtanııa men Franııaǵa kepildik berýdi surady. Onyń aıtýynsha, eger kepildik bolmasa, London men Parıj bul bastamany júzege asyrmaıdy.
Jýrnalısterdiń Ýkraınaǵa beıbit kelisim sheńberinde qaýipsizdik kepildikterin berýge daıyndyqtary týraly suraýyna Tramp bylaı dep jaýap berdi: " Qaýipsizdik týraly qazir oılamaǵym keledi, aldymen kelisimdi jasaýymyz kerek".
Osylaısha, Zelenskıı men Tramptyń baspasóz konferenııasy toqtatyldy. Aq úı eki prezıdenttiń daýynan keıin birlesken baspasóz konferenııasynyń toqtatylǵanyn rastady.
Ýkraınalyq BAQ Zelenskııdiń Aq úıden merziminen buryn ketip jatqanyn jazdy. Buǵan Tramptyń Truth áleýmettik jelisindegi málimdemesi de dálel.
