Búgin Astanada "Aq jol" demokratııalyq partııasy uıymdastyrǵan áıgili Joshy han negizin qalaǵan Altyn Orda ulysynyń 800 jyldyǵyna arnalǵan “Altyn Ordanyń atasy - Joshy han” halyqaralyq jyr músháırasynyń qorytyndysy bolyp, júldegerlerdi marapattaý rásimi ótti.
Altyn Orda astanasy Saraıshyq jatqan Atyraýdaǵy quryltaıda Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Q. Toqaev aıtqandaı, Qazaqstannyń memlekettilik dástúrinde aıryqsha oryn alatyn, 6 ǵasyr boıy Ortalyq Eýrazııanyń taǵdyryna tikeleı yqpal etip, ulan-ǵaıyr aýmaqta birtutas órkenıet quryp, jer júzine Altyn Orda degen atpen tanylǵan eń qýatty memleket Joshy ulysynyń negizi qalanǵanyna 800 jyl tolýy toılanyp jatqanyn el qýana qoldaýda.
Qazaq halqy álemdi bılegen qaǵannyń qurmetine uldaryna Shyńǵys dep at qoıyp, Altyn Ordanyń atasy, Qazaq handarynyń babasy - Joshy han kesenesine zııarat etip, alyptar jaıly ańyzdar men kúılerdi tyńdap ósken el.
Tarıhymyzdyń altyn betterin aqtaryp, asyldarymyzdy jyrlaý - aqyndarymyzdyń zor paryzy!
Osyǵan oraı, «Aq jol» Demokratııalyq partııasy búgin Astana qalasyndaǵy partııanyń ortalyq ǵımaratynda Joshy han negizin qalaǵan Ulyq ulys Altyn Ordanyń 800 jyldyǵyna arnalǵan halyqaralyq músháıranyń qorytyndysyn ótkizdi.
Atalmysh jyr merekesine "Aq jol" dempartııasynyń tóraǵasy, QR Parlamenti Májilisiniń depýtaty Azat Perýashev, "Aq jol" partııasynyń parlamenttegi frakııasynyń músheleri, esimi elge tanymal zııaly qaýym ókilderi, belgili aqyndar, ánshiler, BAQ ókilderi qatysty.
Músháıranyń ashylý saltanatynda sóz sóılegen Azat Perýashev bul shara — elimiz ben memletkettiligimizdiń tereń tarıhı tamyryn aıqyn kórsetetin naqty jaýap ekendigin atap ótti.
- Qurmetti qaýym, búgingi is-sharamyz tek ádebı nemese tarıhı turǵydan ǵana emes, sonymen qatar saıası, ıdeologııalyq jáne tipti memlekettik mańyzǵa ıe dep bilemiz.
Bul shara — elimiz ben memletkettiligimizdiń tereń tarıhı tamyryn aıqyn kórsetetin naqty jaýap. Ásirese, keıbir kórshilerimizdiń Qazaqstan tarıhyn joqqa shyǵaryp, qazaqtarda memlekettiligi bolmaǵan dep, jerimizdi, táýelsizdigimizdi bizderge basqa bireýler syılady degen teris pikirlerine qarsy naqty ýáj bola alady.
Mysaly, búgin ǵana bir kórshiles eldiń jýrnalısi Qazaqstanǵa qatysty taǵy da orynsyz pikir aıtyp, eldigimizge tıisti.
Mundaı jaǵdaılarda ulttyq biregeıligimizdi nyǵaıtý jáne de egemendigimizdiń shyn qaınar kózin kórsetý úshin osyndaı is-sharalardyń mańyzy zor.
Soǵan saı, bir oqıǵany atap ótkim keledi. 2017-2018 jyldary sol kezdegi úkimettiń sheshimimen ýnıversıtetterdegi tarıh pánin alyp tastaý jáne mektepterde Qazaqstan tarıhyn tek 1991 jyldan bastaý týraly tapsyrma shyqqan bolatyn. Bul usynysqa Májilistegi "Aq jol" frakııamyzdyń atynan, depýtat Berik Dúısembınov depýtattyq saýal joldap, sheshimge qatań qarsy shyqty. Ol saýalda qazaq memlekettiliginiń tarıhy 1991 jyldan emes, kóne Túrki qaǵanattarynan, Altyn Orda, Qazaq handyǵynan bastaý alatynyn, qazirgi Qazaqstan Respýblıkasy sol ejelgi memleketterdiń zańdy tarıhı izbasary ekenin dáleldep shyqty. Nátıjesinde ádiletsiz sheshimniń kúshi joıyldy.
Sol sebepti búgingi is-sharanyń saıası, ıdeologııalyq jáne memlekettik mańyzy erekshe dep esepteımiz. Bul jerde Qazybek Jarylqasynulyna da alǵysymdy bildirgim keledi. Osyndaı músháırá uıymdastyryp, elimizge tanymal aqyndardy shaqyryp, shyǵarmashylyq báıge ótkizgeni úshin shynaıy rızashylyǵymyzdy aıtamyz.
Barlyq qatysýshylarǵa da rahmet! Sizderdiń shyǵarmashylyq eńbekterińiz tek ádebıet úshin ǵana emes, sonymen qatar halqymyzdyń kim ekenin, ne úshin barmyz, bul dúnıedegi ornymyz qandaı ekenin túsiný úshin úlken úles bolmaq. Barshańyzǵa sáttilik tileımin! - dedi Azat Turlybekuly.
Sonymen qatar, aqyn, Halyqaralyq S.Esenın atyndaǵy syılyqtyń laýreaty, Májilis depýtaty Qazybek Isa da óz sózinde 2019 jyly 6 qyrkúıekte QR Prezıdent i Q.Toqaevtyń tóraǵalyǵymen ótken Ulttyq Keńestiń birinshi otyrysynda Qazaq handarynyń babasy, Altyn Ordanyń atasy Joshy hannyń Ulyq ulysty quryp, han atanǵanynyń 800 jyldyǵyn atap ótýdi alǵash bolyp "Aq jol" partııasy kótergenin, ózi baıandamasynda usynys jasaǵanyn tilge tıek etti.
-Qazaq tarıhyn qaıta jazýdy da usyndyq. Endi mine ekeýi de iske asýda. Qazaq tarıhynyń 7 tomynyń bir tomy túgel Joshy han men Altyn Ordaǵa arnalyp otyr.
Biz byltyr Alashtyń aqıyq aqyny Maǵjan Jumabaıdyń 130 jyldyǵyna arnap dúrildegen halyqaralyq músháıra ótkizdik.
Almatyda ótkizgen músháırada Qazaqstan Jazýshylar odaǵynyń 500 adamdyq zalyna adam syımaı ketti. Joshy handy da solaı dúrkiretip ótkizemiz dep oılaǵanbyz. Músháıra ótetin kúnge 5 kún qalǵanda buryn kelisip qoıǵan Mádenıet mınıstrliginiń Ulttyq kitaphanasy aıaq astynan aınyp, 120 adamdyq zalyn bermeıtin bolyp qalǵanyn túsinbeı qaldyq. Jyl aıaǵy, barlyq jer bos emes, aqyry “Aq jol” partııasy ǵımaratynyń májilis zalynda ótkizip jatyrmyz.-dep, jaǵdaıdy túsindirip ótti.
Qazylar alqasynyń múshesi, QR Memlekettik syılyǵynyń ıegeri Ǵalym Jaılybaı óz sózinde "Aq jol" partııasynyń rýhanııatqa udaıy qoldaý kórsetip, Alash ustanymyna adaldyq tanytyp júrgen jalǵyz partııa ekenine basa nazar aýdardy.
Jyr dodasyna án shashýyn arnap kelgen respýblıkalyq, halyqaralyq konkýrstardyń laýreattary, dástúrli ánshiler Syrym Muhamedjanov pen Rahat Begasylov jıylǵan qaýymnyń mereıin asyrdy.
Ádil qazylar alqasynyń quramynda QR Parlamenti Májilisiniń depýtaty, belgili aqyn Qazybek Isa (qazylar alqasynyń tóraǵasy), aqyn, QR Memlekettik syılyǵynyń ıegeri Ǵalym Jaılybaı, aqyn, Halyqaralyq "Alash" ádebı syılyǵynyń laýreaty Suraǵan Rahmetuly, aqyn, QR "Daryn" memlekettik jastar syılyǵynyń laýreaty Azamat Tasqarauly boldy.
Qazylar alqasynyń sheshimimen dúbirli jyr báıgesiniń bas júldesi - Joshy han atyndaǵy syılyq jáne 1 500 000 teńgeniń sertıfıkaty belgili aqyn Almas Ahmetbekulyna buıyrdy. Bas júldeni "Aq jol" lıderi Azat Perýashev tabystady.
Sondaı-aq, bıyl oqyrmanǵa "Joshy han" romany jol tartqan aqyn, jazýshy Ularbek Dáleıuly Batý han atyndaǵy birinshi oryn ıegeri atandy. Birinshi oryndy QR Parlamenti Májilisiniń depýtaty, belgili aqyn, qazylar alqasynyń tóraǵasy Qazybek Isa tabystady.
Músháıra júldegerleriniń tolyq tizimi:
JOShY HAN atyndaǵy BAS JÚLDE Almas Ahmetbekuly
BATÝ HAN atyndaǵy BIRINShI ORYN Ularbek Dáleıuly
BÓRTE ANA atyndaǵy EKINShI ORYN Ásel Ospan
BERKE HAN atyndaǵy ÚShINShI ORYN Baqytjan Raıys
TOQTAMYS HAN atyndaǵy ÚShINShI ORYN Kókbóri Múbárák
ARNAÝLY SYILYQTAR:
KEREI-JÁNIBEK HANDAR atyndaǵy ARNAÝLY SYILYQ Arqalyq Ámálııatuly
QASYM HAN atyndaǵy ARNAÝLY SYILYQ Asylbek Jańbyrbaı
HAQNAZAR HAN atyndaǵy ARNAÝLY SYILYQ Qazybek Baıjuman
TÁÝKE HAN atyndaǵy ARNAÝLY SYILYQ Úzben Qurmanbaıuly
ABYLAI HAN atyndaǵy ARNAÝLY SYILYQ Naýryzbaı Jarbosynuly
KENESARY HAN atyndaǵy ARNAÝLY SYILYQ Qaırat Qumataıuly
