35 jyl burynǵy oıaný. Til týraly alǵashqy zań qabyldanǵan kún

1043
Adyrna.kz Telegram
foto: tilmedia.kz
foto: tilmedia.kz

Búgin, 21 qyrkúıek - Til týraly alǵashqy zań qabyldanǵan kún, dep habarlaıdy "Adyrna" ulttyq portaly Kaz.inform-ǵa siltep.

11-shi shaqyrylǵan Qazaq SSR Joǵarǵy Keńesiniń XIV sessııasy bolyp, onda «Respýblıkadaǵy saıası reformany odan ári júzege asyrý sharalary týraly» qaýly, «QazSSR Konstıtýııasyna (Negizgi Zańyna) ózgerister men tolyqtyrýlar engizý týraly», «QazSSR-degi tilder týraly» «QazSSR depýtattarynyń saılaýy týraly», «QazSSR halyq depýtattarynyń jergilikti keńesteriniń depýtattaryn saılaý týraly» zańdar qabyldandy (8 depýtat konstıtýııalyq ózgertýlerge qarsy, 26 depýtat tilder týraly zańǵa qarsy daýys berdi) 7 Depýtattardy saılaý jáne qaıta shaqyrý úshin Ortalyq saılaý komıssııasy quryldy.

Zańnyń negizgi erejeleri mynalar boldy:

Qazaq tili memlekettik til retinde:
- Qazaq tili memlekettik til bolyp jarııalandy. Bul qazaq tiliniń qoǵamdyq ómirdiń barlyq salalarynda, sonyń ishinde memlekettik basqarý men bilim berý júıesinde qoldanylýyn qamtamasyz etti.

Orys tili ultaralyq qatynas tili:
- Orys tili ultaralyq qarym-qatynas tili retinde saqtalyp, basqa tildermen qatar qoldanyldy. Bul Qazaqstandaǵy orystildi halyqtardyń quqyqtaryn qorǵaýǵa baǵyttalǵan qadam edi.

Tilderdi damytýǵa kepildik:
- Zań barlyq ulttardyń tilderin damytýǵa múmkindik berdi. Iaǵnı, Qazaqstanda ómir súretin etnıkalyq toptardyń tilderi men mádenıetterin saqtaýǵa kóńil bólindi.

Bul zań Qazaqstandaǵy ulttyq biregeılikti nyǵaıtýǵa jáne qazaq tiliniń qoǵamdaǵy ornyn kúsheıtýge arnalǵan mańyzdy qujat boldy. Sonymen qatar, ol Qazaqstanda kópultty qoǵamnyń damýyn qoldaı otyryp, túrli etnostardyń quqyqtaryn da qorǵaýǵa baǵyttaldy.

Pikirler