Jýyrda Nursultan Nazarbaev «Nur Otan» partııasy Tóraǵasynyń birinshi orynbasary Baýyrjan Baıbekti qabyldady. Keıbir azamattar bul kezdesý kezekten tys Parlament saılaýyna daıyndyq dep boljaıdy. Eger bıyl saılaý ótse, oǵan elimizdegi jalǵyz oppozıııalyq partııa – JSDP daıyn ba jáne saıası uıym sońǵy 3 aıda qandaı jumys atqardy? Osy jáne ózge de suraqtardy JSDP tórǵasy Ermurat Bapıge qoıǵan edik.
– Keıbir azamattar Parlament májilisiniń kezekten tys saılaýy bıyl ótedi dep otyr. Eger bıyl saılaý ótse, oǵan elimizdegi jalǵyz oppozıııalyq partııa – JSDP daıyn ba?
– Elimizdiń zańy boıynsha bir jylda eki saılaý ótkizýge bolmaıdy. Biraq Qazaqstannyń jaǵdaıynda prezıdenttik jáne parlamenttik saılaý ótkize salý qıyn emes. Eger de Parlament saılaýy meriziminen 2 jyl erte uıymdastyrylatyn bolsa, árıne biz oǵan tolyqqandy daıyn emespiz. Óıtkeni partııa jetekshiligine kelgenime úsh aı ǵana boldy. Qazirgi tańda partııanyń ishki qurylymdyq jumystary men jańa saıası naýqanǵa daıyndalyp jatyrmyn. Negizgi jumystar tamyz aıynyń aıaǵy men qyrkúıek aıynyń basynan bastalady. Prezıdent qyrkúıek aıynda Parlamentti taratyp, saılaý jarııalaıtyn bolsa bizge qysyl-taıań merzim bolady.
– Partııa basshylyǵyna kelgenińizge úsh aıdan asty. Osy úsh aıda parlament tórinen oryn alatyndaı qandaı jumys jasadyńyzdar?
– Sońǵy úsh aıdyń bir jarym aıy prezıdent saılaýymen ótti. Sol bir jarym aıdyń ishinde partııalyq jumystarmen aınalystyq dep aıta almaımyn. Eń basty jumysymyz saılaýǵa baqylaýshylyq jumysty uıymdastyrdyq. Sondaı-aq, saılaýdan keıin paıda bolǵan jańa áleýmettik saıaı kúshtermen kezdesý ótkizip, kelissózder júrgizdik. «Aqıqat» jalpyulttyq soıal-demokratııalyq partııasy elizdegi birden bir oppozıııalyq partııa bolyp sanalady. Sondyqtan da qoǵamdyq uıymdardy partııa aıasyna toptastyryp, Parlamenttik saılaýǵa birge qatysýǵa shaqyrdyq.
– Olardyń arasynda qoǵamǵa belgili qandaı azamat bar?
– Bul jerde qoǵamǵa belgili dep jeke-jeke atyn ataý kerek emes. Prezıdent saılaýynan keıin qoǵamǵa belgili dep júrgen Qosanov sııaqty azamattar boq sasyp qaldy emes pe? Biz qoǵamda jańadan paıda bolǵan «Oıan Qazaqstan» men «Respýblıka» qoǵamdyq uıymdary jáne ulttyq patrıottyq baǵyttaǵy azamattarmen áńgimelestik. Muny saılaýǵa daıyndyqtyń alǵysharty retinde qarastyrǵan jón. Bizdiń basty masatymyz bılikke narazy kóńil kúıdegi azamattardy «Aqıqat» partııasynyń mańyna toptastyrý bolyp otyr.
– Siz Marǵulan Seısenbaıǵa «Eger Parlamenttik saılaýda 50 paıyz daýys jınasaq, ózińdi Úkimet basshysy etip saılaımyz» dep aıtsańyz partııanyń qoldaýshylary kóbeıetin shyǵar. Óıtkeni áleýmettik jelidegi jurt Marǵulan Seısenbaıdyń premer-mınıstr bolǵanyn qalaıtyny belgili.
– Saılaýǵa qatysqannan keıin Parlamenttegi kópshilik oryndy jeńip alýǵa tyrysý kerek. Bul jerdegi eń basty problema elimizdegi baqylaýshylar kontıngentin kóbeıtýimiz kerek. Saılaýǵa daıyndyq retinde 22 myń baqylaýshyny daıyndaýǵa kúsh salyp jatyrmyz. Sebebi, biz elimizdegi 11 myńǵa jýyq saılaý ýchaskesin baqylaýshylarmen jappasaq, Parlamentke ótemin degen bos qııal. Elimizde ádil saılaý bolmaǵandyqtan baqylaýshylardyń kúshine ıek artýymyz kerek. Eger baqylaýshylardyń kómegimen Parlamenttegi kópshilik oryndy ıelenetin bolsaq, onda árıne bizdiń partııa Úkimetti jasaqtaýdyń quqyǵyna ıe bolady. Biraq Marǵulan myrzanyń partııaǵa tartý týraly bizge áńgime bolǵan joq. Onyń ústine onymen kezdesip, áńgimelesý múmkin bolmaı júr. Ol birde anda ketip qalady, birde mynda ketip qalady. Soǵan qaraǵanda, Marǵulan myrzanyń bizdiń «Aqıqat» partııasyna degen qyzyǵýshylyǵy joq-aý deımin. Sebebi, sońǵy 3-4 jyl boıy bul partııa uıqyly-oıaý, qoǵamda belsendi bolǵan joq. Sondyqtan da azamattardyń partııaǵa degen senbeýshiligi men oǵan kirýge yqylas tanytpaýyn túsinemin. Osy partııanyń oıatý maqsatynda tamyz aıynyń aıaǵynan bastap aýqymdy jobalardy júzege asyramyz. Partııanyń múmkindigin azamattyq qoǵam men halyqqa dáleldegen kezde Marǵulan Seısenbaı sııaqty azamattar «Aqıqatqa» kelýi múmkin. Aýqymdy jumys atqarmaǵan soń azamattardy partııaǵa kel dep aıta almaımyz. Jańadan jasaqtalyp jatqan partııanyń múmkindigin azamattyq qoǵamǵa dáleldeı bilýimiz kerek.
– Partııaǵa degen azamattardyń senimi joq ekenin aıtyp qaldyńyz. Bálkim ózińizben birge Parıjge barǵan Abzal Quspan men Mádı Manatbek sekildi azamattardyń orynbasar etip qoıýǵa qalaı qaraısyz?
– Birinshiden, Abzal Quspan áleýmettik jelide tanymal bolǵanymen qoǵamdyq uıymdarda jumys jasamaǵan azamat. Onyń ústine otbasyn asyrap otyrǵan tabysty qyzmetin tastap, partııanyń jalaqysy joq jumysyna keledi dep aıta almaımyn. Al Mádı Manatbek bıliktiń qurylymdarynda qyzmet etken ári qoǵamǵa saıası tulǵa retinde tanylmaǵan azamat. Áleýmettik jelide post jazǵany bolmasa oppozıııalyq basylymdarǵa suhbat bermegen jigit. Onyń azamattyq qarym-qabiletin oqyp bilip júrmin. Biraq qur sózben qýyrdaq qýyrýǵa bolmaıdy. Oppozıııalyq partııa tóraǵasynyń orynbasary bolýy úshin, saıası júıeniń synshysy bolý kerek. Men bul azamattardyń aýzynan «Qazaqstandy qurtqan Nazarbaevtyń júıesi» degen syn estimedim.
– Synaý jaqsy árıne. Biraq partııaǵa synshyldarmen qatar isker azamattar da kerek shyǵar...
– Ol máselemen aınalysyp jatyrmyz dep aıttym ǵoı. Abzal Quspan men Mádı Manatbekpen qoǵamnyń tulǵalary taýsylyp qalmaıdy. Ol jigitter batyl pozıııalarymen partııaǵa keletin bolsa, árıne olardy tartamyz. Bizdiń esigimiz bárine ashyq. Biraq bizge eń aldymen bıliktiń synshylary kerek. «Myna sózim qalaı bolar eken» dep bıliktiń synaı almaı, jaltaqtap otyratyn jigitter kerek emes.
– Jańa siz baqylaýshylar týraly jaqsy aıttyńyz. Saılaý kezinde aımaqtardaǵy daýys berýdi baqylaý óte mańyzdy másele. JSDP aımaqtardaǵy jetekshilerden kimderdi tańdaıdy?
– Buǵan deıin aımaqtardaǵy kadr máselesin qozǵamadyq. Aldaǵy qyrkúıek aıynan bastap bul máselege nazar aýdaramyz. Bizde Prezıdentik saılaýdan keıin birden Parlamenttik saılaý bolýy múmkin degen oı boldy. Eger kezekten tys Parlament saılaýy ótetin bolsa, aımaqtaǵy jetekshilerdi tańdaýǵa kúsh salamyz. Aıaq astynan saılaý jarııalanyp ketetin bolsa, saılaý naýqany jáne jetekshilerdi tańdaýmen qatar aınalysýǵa týra keledi. Meniń oıymsha, bul kezde aımaqtaǵy kadrdy aýystyrý emes, saılaýda jeńip shyǵý basty maqsat bolady.
– Qazirgi sizderdiń jasap otyrǵan jumystaryńyzben Parlamentten oryn alý qıyn sekildi. Qarjylyq jáne basqa jaǵdaı shyǵar, áıteýir partııa tarapynan qatty belsendilik baıqalmaıdy. Sońǵy úsh aıda jurttyń nazaryn aýdaratyndaı qadamdar jasalmady. Negizi, partııanyń jeńisi yqpaldy adamdardy tartýǵa baılanysty emes pe?
– Tamyz aıynyń aıaǵynan bastap qoǵamdaǵy belsendi azamattardy partııaǵa tartýmen turaqty aınalysa bastaımyz. Buǵan deıin bizdiń partııaǵa Janbolat Mamaı, Áset Mataev, Aıman Saǵıdolla sekildi azamattar partııaǵa múshelikke kirdi. Biz osyndaı belgili azamattarmen kelissózder júrgizemiz. Biraq biz partııaǵa jalynyp-jalpaıyp adam tartpaımyz. Parlamenttik saılaýǵa qatysyp jáne jeńip shyǵý jalǵyz Bapı men «Aqıqat» partııasynyń mindeti emes. Bul jalpy azamattyq qoǵamnyń maqsat - mindeti. Kúzden bastap Marǵulan Seısenbaı sekildi azamattardy tartýǵa kúsh salamyz. Áıtse de bızneste júrgen adamnyń oppozıııalyq partııaǵa ótý-ótpeýi belgisiz. Biraq biz báribir de qoǵamda aty bar adamdarmen birge jumys isteımiz. Alaıda bul jumys bir jaqty ǵana bolmaýy kerek, sol azamattardyń tarapynan da jaýapkershilik bolýy kerek. Óıtkeni elimizdegi rejımdi ózgertý jalǵyz «Aqıqat» partııasynyń mindeti emes. Elimizdegi ózgeristerdi jasaıtyn birden bir saıası platforma ázirge «Aqıqat» partııasy. Ókinishke qaraı, basqa saıası kúsh joq. Bul jaǵdaıdy eldegi azamattar túsinýi kerek dep sanaımyn.
– Suhbatyńyzǵa rahmet.
Serik JOLDASBAI
"Adyrna" ulttyq portaly
