Agrarlyq ǵylymdy damytýǵa ǵalymdar ún qosty

3852
Adyrna.kz Telegram

Jáńgir han atyndaǵy Batys Qazaqstan agrarlyq-tehnıkalyq ýnıversıtetinde ótken «Ǵylym men ınnovaııa – el ekonomıkasyn damytýdyń tetigi» atty baspasóz májilisinde ǵylym men joǵary bilim salalary boıynsha atqarylǵan ister men aıshyqty jobalar, olardyń agrarlyq salany damytýǵa jáne el ekonomıkasyn ilgeriletýge tıgizetin paıdasy, nátıjeleri sóz boldy.

Jıynǵa ýnıversıtettiń basqarma tóraǵasy-rektory Asqar Nametov, prorektorlar, ǵalymdar, ǵylymı baǵytta selekııalyq jumystar júrgizilgen sharýashylyqtardyń ıeleri jáne BAQ ókilderi qatysty. Aldymen sóz alǵan ýnıversıtet basshysy Asqar Myrzahmetuly: 

Memleket basshysy jýyrda Ǵylym ordasynda ǵalymdarmen ótken kezdesýinde «Aýyl sharýashylyǵyndaǵy barlyq múmkindikti iske asyrý maqsatynda eńbek ónimdiligin edáýir arttyrý qajet. Sondyqtan agrarlyq ǵylymdy damytýdyń, agroónerkásip keshenine zamanaýı tehnologııalardy engizýdiń máni zor» dep, agrarlyq ǵylym salasyna basymdyq bergen bolatyn. Qazirgi ýaqytta ekonomıka azyq-túlik qaýipsizdigi, ashtyqpen kúres, klımattyq ózgerister syndy álemdik daǵdarystardyń yqpalynan jáne ıfrlandyrý, jasandy ıntellekt sekildi jańa baǵyttardyń engizilýine baılanysty jańa betburystarǵa qadam basýda. Agrarlyq ǵylymnyń ǵylymı jetistikteri  de ekonomıkadaǵy osyndaı ózgeristerge jáne memlekettiń júrgizip otyrǵan saıasatyna baǵyttalýda. Osy rette bizdiń ýnıversıtetimizdiń ǵalymdary elimizdiń aýyl sharýashylyǵyn, agrarlyq ǵylymyn damytýda qomaqty ǵylymı jetistikterge qol jetkizdi, – deı kele, osy saıasatty iske asyrý úshin ýnıversıtet basymdyq bergen negizgi baǵyttarǵa toqtaldy. Aıtýynsha, ýnıversıtet ǵalymdary ǵylymı dárejedegi zertteýlermen shektelmeı, ǵylymı izdenisterin ekonomıkaǵa baǵyttaýda jáne onyń birneshe tásilderin qoldanýda. Sonymen qatar joǵary oqý orny óz ınfraqurylymyn ózgertip, ǵylymı zerthanalardyń jumysyn kásiptik baǵytqa beıimdep, ǵylymı dárejede qyzmet kórsetýge kóshken.

Jáńgir han ýnıversıtetiniń ǵalymdary sýdy únemdeý,  jaıylymdylyq jerlerdi sýlandyrý, tıimdi jáne ekologııalyq jaǵynan taza mal sharýashylyǵyn qurý, qoı júnin paıdaǵa asyrý sekildi elimiz boıynsha ózekti máselelerdi ǵylymı jolmen sheshýge atsalysýda. Mysaly, qus sharýashylyǵyn damytý maqsatynda úırektiń jańa krosyn ashyp, olardy Petropavl qalasyndaǵy «Beskól» qus fabrıkasyna engizgen. Búginde úırektiń jańa krostary sol óńirde satylýda. Al ýnıversıtet ǵalymdary

úırekterdiń qazaqstandyq tuqymyn ashý baǵytynda jumys jasaýda. Sondaı-aq BQATÝ ǵalymdary sońǵy úsh jylda iri qara ósirýmen aınalysatyn 15 sharýashylyqta selekııalyq jumystar júrgizgen. Endi jasandy uryqtandyrý jolymen jappaı asyldandyrý jumystaryna kirisýde. Al jaıylymdyq jerlerdi qalpyna keltirý, qunarlylyǵyn arttyrýdy birneshe sharýashylyqqa engizip, iske asyrǵan. Jem-shóp daqyldary máselesin de qolǵa alǵan ǵalymdar olardyń tıimdiligin ári qunarlylyǵy joǵary bolýyn júzege asyrý maqsatynda shetelden dándi daqyldardyń túrli sorttaryn oblysymyzǵa ákelip, onyń jergilikti jerge beıimdiligin tekserýde. Zertteý baǵyttarynyń taǵy biri – maldyń tóli týa salysymen genotıpteý negizinde oldardyń mýtaııalyq ózgergishtigin, taza tuqymdylyǵyn, aýrýlarǵa tózimdiligin, ónimdilik qasıetterin anyqtaý. Júrgiziletin zertteýler mal tabyndaryn qurýdyń teorııalyq jáne praktıkalyq aspektilerin keńeıtýde úlken mańyzǵa ıe, sebebi asyldandyrý salasyndaǵy jańa selekııalyq sheshimder negizinde qarqyndy tıpti mal ósirýge múmkindik týady. Ǵalymdar jerasty sýlaryn sharýashylyqqa jáne turmysqa paıdalanýǵa qoljetimdi etý úshin sýdy arnaıy sorbentter arqyly súzgiden ótkizip, onyń quramyndaǵy kermektiligi men tuzdylyǵyn azaıtý baǵytynda ǵylymı jumystar júrgizgeni de aıtyldy. 

Rektor óz baıandamasynda ýnıversıtet kadr daıarlaý máselesinde de elimizdegi ekonomıkalyq ózgeristerdi eskere otyryp, bolashaq mamandardyń kásibı quzyrettiligi men daǵdylaryn qalyptastyrý maqsatynda bilim berý salasyna ózgerister engizilgenin jetkizdi. Zaman talabyna saı bilim berý júıeleri engizilip, sonymen birge kásipkerlik bilim berilip, bitirýshi túlekterdi keıin óziniń bıznesin ashatyndaı nemese iri bıznes kompanııalarda jetekshi maman qyzmetin atqara alatyndaı dárejege baǵyttaýda. – Jáńgir han ýnıversıtetiniń qyzmeti memleketpen jáne agrarlyq-tehnıkalyq beıindegi bıznes ındýstrııasynyń ókilderimen ózara is-qımylǵa negizdelgen. Ýnıversıtetti damytýdyń negizgi baǵyttary – agroónerkásiptik keshen salasyndaǵy ınnovaııalyq zertteýler jáne bilim men ǵylymdaǵy zamanaýı aqparattyq tehnologııalar bolyp tabylady. Óńirimizdegi iri kásiporyndarmen jáne óndiris oshaqtarymen túrli baǵytta kelisimsharttarǵa otyryp, óz maqsat-múddelerimizdi iske asyryp kelemiz, – dedi rektor A.Nametov.

Baspasóz májilisinde jýrnalıster tarapynan qoıylǵan suraqtar da jaýapsyz qalmaı, ǵylymı jobalar boıynsha qosymsha aqparattar berildi.




Pikirler