Elımızdıŋ barlyq öŋırındegı 300-den astam därıger, medbikeler, oqytuşylar, ǧalymdar, medisinalyq ūiymdardyŋ basşylary, densaulyq saqtau salasynyŋardagerlerı men sarapşylar «AMANAT»partiiasynyŋ «Därıger Talks» dialog alaŋynda bas qosty. Olar medisinalyq qyzmet körsetu jüiesınıŋ qazırgı jai-küiın talqylap, otandyq medisinadaǧy özektı mäselelerdı şeşu joldaryn ūsyndy. Sondai-aq qatysuşylarǧa partiialyq jäne vedomstvolyq nagradalar tabystaldy.
Jaŋa dialog alaŋynyŋ alǧaşqy jiyny Nazarbayev University medisina mektebınde öttı. «Därıger Talks»-tyŋ erekşelıgı – mūnda därıgerler densaulyq saqtau salasyn damytu aiasynda ömırdegı jäne käsıptegı özderınıŋ jeke qalyptasu tarihymen bölısedı.

Söz basynda, Mäjılıs Spikerı, «AMANAT»partiiasynyŋ Töraǧasy Erlan Qoşanov barşa qatysuşyny ötken Medisina qyzmetkerı künımen qūttyqtap, memleket ärqaşan densaulyq saqtau salasyna erekşe nazar audaratynyn atap öttı. Ol sondai-aq partiianyŋ 70 myŋǧa juyq müşesı – medisina salasynyŋ ökılderı ekenın jäne olar «AMANAT»-tyŋ maŋyzdy tıregı sanalatynyn jetkızdı.
«Memleket basşysynyŋ ūsynysymen qaitadan «Qazaqstannyŋ eŋbek sıŋırgen därıgerı» memlekettık nagradasy engızıldı. Qoǧam därıgerlerımızdıŋ eren eŋbegın baǧalap qana qoimai, olar turaly egjei-tegjeilı bıluı kerek dep sanaimyn. Sol sebeptı de «AMANAT» partiiasy osy «Därıger Talks» alaŋyn aşyp otyr. Osy jerde medisina qoǧamdastyǧy deputattyq korpuspen jäne Densaulyq saqtau ministrlıgımen bırge aşyq dialog formatynda özektı mäselelerdı talqylap, ony şeşu joldaryn aiqyndai alady. Bızdıŋ mındetımız – är därıgerdıŋ ünınestırtu», – dedı ol.
Sondai-aq Erlan Qoşanov juyrda densaulyq saqtau zaŋnamasyna engızılgee tüzetulerge nazar audardy. Būl tüzetulerdı «AMANAT» partiiasy äzırledı. Zaŋda medisina qyzmetkerlerıne arnalǧan bırqatar äleumettık kepıldıkter qarastyrylyp, olardyŋ qūqyǧyn qorǧau jūmysy küşeitılude. «AMANAT»partiiasynyŋ Töraǧasy därıgerlerge qol jūmsau oqiǧalary jiılep bara jatqanyna jeke toqtaldy.

«Mūndai äreketterdı aqtap aluǧa bolmaidy. Sondyqtan bız barlyq deŋgeidegı medisina qyzmetkerlerı üşın qauıpsız eŋbek jaǧdaiyn qamtamasyz etu baǧytynda jūmys ıstep jatyrmyz. Deputattar – «AMANAT» fraksiiasynyŋ müşelerı medisina qyzmetkerlerın qorǧau maqsatynda Qylmystyq kodekske tüzetuler engızuge bastamaşy boldy. Jaqyn arada bız medisina qyzmetkerlerın qorǧaudy zaŋ jüzınde küşeitemız», – dedı Erlan Qoşanov.
Kezdesuge qatysuşylar Prezident Joldauy men onyŋ sailaualdy baǧdarlamasyn, sondai-aq «AMANAT» partiiasynyŋ sailaualdy baǧdarlamasyn jüzege asyru qorytyndysy boiynşa medisina qyzmetkerlerın qoldau jäne jalpy densaulyq saqtau salasyn damytu boiynşa būryn-soŋdy bolmaǧan oŋ şaralar qolǧa alynyp jatqanyna nazar audardy.
«Memleket basşysynyŋ tapsyrmasy boiynşa 2020-2023 jyldar aralyǧynda medisina qyzmetkerlerınıŋ jalaqysy kezeŋ-kezeŋımen östı. Mäselen, därıgerlerdıŋeŋbekaqysy 3 eseden astam joǧarylasa, orta medisina qyzmetkerlerınıŋ jalaqysy 2 eseden astam östı. Būl degenımız – 270 myŋnan astam otandasymyz ben olardyŋ otbasy müşelerı», – dedı Densaulyq saqtau ministrı Aqmaral Älnazarova.
Auyldaǧy därıger tapşylyǧy mäselesınşeşu üşın auyldyq jerge köşıp barǧanmamandarǧa 100 AEK mölşerınde köterme järdemaqy tölenedı. Densaulyq saqtau mäselelerı jönındegı zaŋǧa engızılgen būl norma «AMANAT» partiiasynyŋ sailaualdy baǧdarlamasynda közdelgen.
«Eŋbegım baǧalanatyn ärı sūranysqa ie bolatyn jūmys ornyn ızdedım. Auyldyq jerde ärdaiym därıger kerek. Osynda kömegım şynymen qajet ekenın sezındım. Köterme järdemaqy alyp, baspanaǧa da qol jetkızdım. Bıraq men üşın eŋ qūndy dünie – jergılıktı tūrǧyndardyŋ ystyq yqylasy, olardyŋ janǧa jaily ortasy men körsetıp jatqan qoldauy», – dedı Pavlodar oblysy Priirtyşsk auylyndaǧy jalpy täjıribe därıgerı Zakir Baratov.
Öz kezegınde, «Ömır tynysy» transplantasiia jasalǧan adamdardy oŋaltu bırlestıgınıŋ töraǧasy Jänıbek Ospanov donor mäselesıne toqtaldy. Onyŋ özıne de osydan 10 jyldan astam uaqyt būryn jürek transplantasiiasy jasaldy.
«Donor bolu – oilanyp, tolǧanyp baryp jasalatyn maŋyzdy qadam ekenın tüsıngen jön. Mäselen, men ömırden ozǧan soŋ qandai da bır aǧzam özge adamnyŋ ömırın jalǧap, ol ekı-üş balaly bolsa – ömır jalǧasy degenıŋız osy emes pe? Är adam donorlyqqa qatysty közqarasty tüsınuı kerek», – dedı ol.
«Därıger Talks» qatysuşylary densaulyq saqtau salasyna jäne äleumettık salaǧa qatysty bırqatar bastama köterdı. Is-şara barysynda Almaty oblysy Ūzynaǧaş auylynyŋ därıger-reabilitology Äsel Sauryqova, Türkıstan qalasynyŋ därıger-terapevtı Kamagül Mūsaqojaeva, Qostanai oblysynyŋ bas balalar hirurgı İgor Belobrjiskii, Astana qalasynyŋ LOR-därıgerı Medet Mahanbet, Şyǧys Qazaqstan oblysy Aqjar auylynyŋ travmatolog-ortoped därıgerı, PhD doktory Eljan Manarbekov, Kökşetau qalasynyŋ feldşerı Gülnaz Bökeş, «University Medical Center» basqarma töraǧasynyŋ orynbasary Mahabbat Bekbosynova jäne özge de azamattar söz söiledı. Otyrys moderatory – därıger, tanymal telejürgızuşı Ainūr Täjina.
Kezdesu soŋynda «AMANAT» partiiasynyŋ Töraǧasy Erlan Qoşanov, Densaulyq saqtau ministrı Aqmaral Älnazarova jäne Qazaqstan densaulyq saqtau menedjerlerı qauymdastyǧy keŋesınıŋ töraǧasy Quanyş Erǧaliev käsıbi qyzmetındegı eselı eŋbegı üşın bırqatar medisina qyzmetkerın marapattady.
Surettı tüsırgen Jaslan Jūmabekov, Äli Ǧalym