Tarihi-mädeni nysandardaǧy ekologiialyq aksiialar
18 mausymda Maŋǧystau audanynda "Taza Qazaqstan" respublikalyq ekologiialyq aksiiasy aiasynda kezektı tazalau jūmystary jürgızıldı. Būl joly "Otpan tau" tarihi-mädeni keşenınıŋ aumaǧy qoqystan tazartyldy. Erıktıler tūrmystyq qaldyqtardy jinap, ǧimarat ışınde de, oǧan ırgeles aumaqta da tazalyq jūmystaryn jürgızdı.
Aksiiaǧa "Jasyl el" jastar jasaǧynyŋ 20-dan astam jastary belsendı qatysty. Qatysuşylar tarihi-mädeni keşendı taza jäne jaily ūstaudyŋ barlyq demaluşylar üşın maŋyzdylyǧyn atap ötıp, sondai-aq audan tūrǧyndary men qonaqtaryn qorşaǧan ortany taza ūstauǧa baǧyttady.
"Otpan tau" tarihi-mädeni keşenı Maŋǧystau audany Jyŋǧyldy auylynan şyǧysqa qarai 15 şaqyrym jerde ornalasqan. Būǧan deiın "Taza Qazaqstan" aksiiasy aiasynda audanda "Ybyqty sai" şatqalynyŋ, Tobyqty jerındegı "Beket ata" jerasty meşıtınıŋ, "Masat ata" qorymynyŋ aumaǧynda, sondai-aq, Aqmyş pen Şerqalada senbılıkter ūiymdastyryldy. Sonymen qatar, Oŋdy auylynda 200 aǧaş, Jyŋǧyldy jäne Jarmyş auyldarynda 100 aǧaş jäne Şebır auylynda 30 aǧaş otyrǧyzylǧan bolatyn.
"Taza Qazaqstan" aksiiasy aiasynda Tüpqaraǧan audany Aqşūqyr auylynda ornalasqan "Qoşqar ata" qorymynda tazalau jūmystary jürgızıldı. Oǧan M. Öskınbaev atyndaǧy Maŋǧystau oblystyq filarmoniiasynyŋ qyzmetkerlerı men Q. Sydiyqov atyndaǧy Maŋǧystau oblystyq ämbebap kıtaphanasynyŋ qyzmetkerlerı qatysty.
"Qoşqar ata" qorymy Aqtau qalasynan 17 şaqyrym jerde soltüstık-batys baǧytta ornalasqan. Qorym jergılıktı maŋyzy bar tarih jäne mädeniet eskertkışterınıŋ memlekettık tızımıne, sondai-aq Maŋǧystau oblysynyŋ öŋırlık maŋyzy bar kielı obektılerınıŋ tızımıne engızılgen. Zertteu jūmysynyŋ nätijesınde mūnda 81 tarihi eskertkış tırkelgen.
"Taza Qazaqstan" aksiiasy Mūnaily audany Baiandy auylynyŋ maŋyndaǧy "Berdıbek äulie" qorymynyŋ aumaǧynda jalǧasty. Aksiiaǧa N.Jantörin atyndaǧy Maŋǧystau oblystyq muzykalyq-drama teatrynyŋ ärtısterı, Maŋǧystau oblysy Memlekettık mūraǧatynyŋ ūjymy, sondai-aq «Maŋǧystau oblysynyŋ mädeniet, tılderdı damytu jäne arhiv ısı basqarmasyna qarasty "Otpan" MKQK ūjymy öz ülesterın qosty.
Aqtau qalasynan soltüstık-şyǧysqa qarai 19,5 şaqyrym qaşyqtyqta ornalasqan "Berdıbek äulie" qorymy jergılıktı maŋyzy bar tarih jäne mädeniet eskertkışterınıŋ memlekettık tızımıne engızılgen. Qorymda qūlpytastar, tas qorşaular jäne tastan jasalǧan ärtürlı pışınder bar. Mūndaǧy basty nysan kümbeztamnyŋ eŋ ejelgısınıŋ qūrylys tastary jartylai öŋdelgen ūlutastardan saz balşyq aralastyrylyp köldeneŋ qalanǧan.
Būdan ärı "Taza Qazaqstan" aksiiasy Qaraqiia audanyndaǧy "Bozjyra" şatqalynyŋ aumaǧynda jalǧasty. Jyl basynan berı "Jabaiūşqan" memlekettık qoryǧynyŋ aumaǧynda ornalasqan "Bozjyra" şatqalyna ärtürlı elderden myŋnan astam turist kelıp ülgerdı. Aimaqta turisterdıŋ köp boluyna bailanysty ärtürlı qaldyqtar da köp jinalady. Aksiiaǧa "Qyzylsai memlekettık öŋırlık parkı" KMM inspektorlary men belsendı jastar qatysty. Aksiia barysynda 20 qaptan astam türlı qoqys jinalyp, arnaiy poligonǧa jöneltıldı.
Sonymen qatar, "Jabaiūşqan" qoryǧynyŋ basşysy J.Esenǧaliev turistık aumaqqa keletın jastarǧa aumaqty taza ūstau, ört qauıpsızdıgı erejelerıne qataŋ nazar audaru, biık
Balalar şyǧarmaşylyǧy: almatylyq oquşylar şaǧyn säulet nysandaryn jasap, türlı sortty 2000-nan astam qyzǧaldaq otyrǧyzdy
şyŋdary bar jartastarǧa jaqyndamau, barynşa qauıpsızdık şaralaryn saqtau boiynşa tüsındıru jūmystaryn jürgızdı.
"Taza Qazaqstan" aksiiasy aiasynda "Eko Maŋǧystau" ÜEŪ jaŋa ekologiialyq jobalar ıske qosyldy. "Maŋǧystau Eko" ükımettık emes mekemesı JAO qoldauymen öŋırdıŋ ekologiialyq tūraqtylyǧyn jaqsartuǧa, ekologiialyq habardarlyq deŋgeiın arttyruǧa jäne Maŋǧystau oblysynyŋ tūrǧyndary arasynda ekologiialyq qozǧalysty jandandyruǧa baǧyttalǧan üş maŋyzdy ekologiialyq jobany ıske qosu turaly jariialandy.
"Taza Qazaqstan" aksiiasy aiasynda "Eko Maŋǧystau" ÜEŪ jaŋa ekologiialyq jobalar ıske qosyldy. "Eko Maŋǧystau" ükımettık emes mekemesı JAO qoldauymen öŋırdıŋ ekologiialyq tūraqtylyǧyn jaqsartuǧa, ekologiialyq sauattylyq deŋgeiın arttyruǧa jäne Maŋǧystau oblysynyŋ tūrǧyndary arasynda ekologiialyq qozǧalysty jandandyruǧa baǧyttalǧan üş maŋyzdy ekologiialyq jobany ıske qosu turaly jariialandy.
«EkoRevolut: jarqyn bolaşaqqa arnalǧan innovasiialar» jäne "EkoVzgliad: Maŋǧystau oblysyndaǧy tabiǧatqa qamqorlyq" jobalary. Būl jobalar mynalarǧa baǧyttalǧan:
- qatty tūrmystyq qaldyqtarmen jūmys ısteu jüiesın jaqsartu.
- sudy paidalanu tiımdılıgın arttyru.
- oblys tūrǧyndary arasynda ekologiialyq sauattylyq deŋgeiın arttyru jäne tabiǧatqa jauapkerşılıkpen qaraudy qalyptastyru.
Osy jobalar aiasynda Maŋǧystaudyŋ bıregei tabiǧi aumaqtaryn tazartu boiynşa 200-den astam erıktılerdıŋ qatysuymen bırneşe aksiialar ötkızıldı. Jazǧy demalysta makulatura jinau boiynşa "Eko Şkolnik" konkursy ıske qosyldy jäne qorşaǧan ortany qorǧauǧa qosqan ülesı üşın «Priznanie» premiiasy belgılendı. Būl syilyq alǧaş ret 2016 jyly Aqtauda berıldı, nominanttar arasynda Oljas Süleimenov pen Maŋǧystaudyŋ būrynǧy äkımı Alik Aidarbaev bar.
Josparlanǧan ıs-şaralarǧa mynalar kıredı:
- QTQ sūryptau jäne jinau boiynşa tanystyru aksiialary;
- oquşylar arasynda suretter men beinerolikter konkurstary;
- tūrǧyndar men käsıpkerler arasynda Üzdık ekologiialyq täjıribeler baiqauy;
- äleumettık jelılerdegı aqparattyq-bılım beru nauqandary;
- BAQ pen blogerlerge arnalǧan konkurstar;
- Osy jyly küzde ötetın tabiǧattaǧy ekologiialyq aksiialar.
Osy ıs-şaralardyŋ barlyǧy Prezident Qasym-Jomart Toqaevtyŋ qorşaǧan ortany qorǧauǧa baǧyttalǧan "Taza Qazaqstan" bastamasyna säikes keledı.
Joba " ECOVIBE AKTAU: Belsendılık. İnnovasiia. Qauymdastyq".
Būl Aqtau qalasy äkımdıgınıŋ bastamasymen alǧaş ret ūiymdastyrylyp otyrǧan joba.
- Aqtauda tūraqty ekologiialyq jäne äleumettık jauapty orta qūru;
- jastar men qoǧamdastyqty jandandyru.
- qorşaǧan ortany jäne qoǧamdyq mülıktı qorǧaudyŋ innovasiialyq täsılderın engızu.
Joba "Eŋ jaqsy aula", "Eŋ jaqsy kıreberıs", "Eŋ jaqsy tūrǧyn üi" jäne "Eŋ jaqsy tazalyqşyny" anyqtauǧa baǧyttalǧan "Transformasiia" konkurstaryn, sondai-aq mobilograftar arasynda kögaldandyru, qaldyqtardy qaita öŋdeu, energiia tiımdılıgı, vandalizmge qarsy küres jäne basqa da ekologiialyq taqyryptar turaly beinerolikter jasauǧa arnalǧan konkursty qamtidy. "Eko Maŋǧystau" ÜEŪ barlyǧyn osy bastamalarǧa belsendı qatysuǧa şaqyrady. Sondai-aq Maŋǧystau oblysy üşın neǧūrlym ornyqty jäne ekologiialyq qauıpsız bolaşaq qūruǧa öz ülesın qosuǧa ündeidı.

Ūqsas jaŋalyqtar



