«Aq jol» frakııasy salyqshylarǵa «ekonomıkalyq saýattandyrýdy» engizýdi usyndy – bul týraly Ekaterına Nıkıtınskaıa óziniń Premer-Mınıstrdiń Birinshi orynbasary - Qarjy mınıstri Álıhan Smaıylovqa joldaǵan depýtattyq saýalynda habarlady.
Salyq organdarynyń zańnamalyq normalardy birtúrli erekshe paıymdaýyna baılanysty «Aq jol» partııasyna birqatar kásiporyn júgindi. Mysaly, Qostanaı oblysynyń Memlekettik kirister departamenti eki kásiporynǵa 2014-2016 jj. aralyǵyndaǵy beırezıdentten túsken valıýtalyq qaryz ótemine baılanysty aldyn ala tólem jáne qosymsha qun salyǵyn tóleý jóninde talap qoıǵan.
Depýtattyń aıtýynsha, bul otandyq fıskaldardyń kezekti jańalyǵy.
Qashannan beri, qandaı normatıvtik qujattarǵa jáne ekonomıkalyq negizderge sáıkes qostanaılyq salyqshylar nesıe tólemderine qosymsha qun salyǵy salynýy tıis dep esepteıdi? Álde olar ne aqylǵa qonymsyz, ne ekonomıkalyq tájirıbege baǵynbaıtyn óz fıskaldy saıasatyn júrgizip júr me?
Halyqaralyq ekonomıkada tólemdik jáne qaıtarymdyq shartyndaǵy qaryz operaııalaryna jáne olardyń syıaqylaryna qosymsha qun salyǵy salynbaıdy. Atalmysh tólemderde qosymsha qun qarastyrylmaǵandyqtan, salyq tóleminiń obektisi joq.
Sonymen qatar, qarjylyq esepterdiń halyqaralyq standarttaryna sáıkes qaryz qarajatyna tólenetin syıaqy óndiriletin prodýkııanyń ózindik qunyna kiredi. Qaryz alýshynyń taýary nemes qyzmetiniń qunynda qosymsha qun salyǵy kirip tur. Qaryz syıaqysyna qosymsha qun salyǵyn jeke engizý – salyq tóleýshiniń bir shyǵynǵa eki ret salyq tóleýi. Bul óz kezeginde kez kelgen salyq júıesi qurylymynyń negizgi qaǵıdaty – eki rettik salyq tóleý qaǵıdatyna qaıshy keledi.
Qazirgi QR Salyq kodeksine sáıkes (394 baby, 16 tarmaq) tólemdik jáne qaıtarymdyq shartyndaǵy qaryz operaııalary jáne olardyń syıaqylary qosymsha qun salyǵynan bosatylǵan. Tólemdik, shuǵyldyq, qaıtarymdyq sharttaǵy qaryz operaııalardy júzege asyrý aınalymdary qosymsha qun salyǵynan bosatylǵany týraly QR Qarjy mınıstrliginiń Memlekettik kirister komıteti tóraǵasynyń eki resmı hatynda da (2018 jyldyń 18 maýsymy men 27 tamyzynan, №503874 jáne №513021) kórsetilgen.
«Salyq organdarynyń bul áreketin, atalmysh normanyń salyqtyq zańnamada tek 2017 jyly paıda bolǵanymen túsindirýge bolatyn shyǵar. Biraq otandyq zańnamada atalmysh normanyń bolmaýy 2017 jylǵa deıingi obektıvti ekonomıkalyq zańdardyń quzyretin alyp tastaı almaıdy. Kerisinshe, Salyq kodeksindegi atalmysh norma kásipkerlerdi qorǵaý úshin jáne, soǵan qaraǵanda, ekonomıkalyq qatynastardan habary joq fıskaldy organdardyń qyzmetkerlerdiń kóbeıýine baılanysty engizilgen», - dedi Nıkıtınskaıa. Sondaı-aq, ol sonymen qatar salyq zańnamasynda túsiniksiz jáne rettelmegen máselelerdiń barlyǵy salyq tóleýshiniń paıdasyna qaraı túsindiretin salyq tóleýshiniń adaldyq prınıpiniń de paıda bolǵanyn da atap ótti.
«Óıtpegende, fıskaldardyń quqyqty da, ekonomıkalyq zańdardy da elemeıtin «tapqyshtyǵynyń» arqasynda bıznespen aınalysatyn adamdardy taba almaı qalamyz. Ókinishke qaraı, sheneýnikterdiń, ásirese jemqorlyq qaýpi joǵary salasyndaǵy, kásibıligi men biliktiliginiń tómendeýi tendenııasy – búgingi kúnniń shyndyǵy bolyp otyr. Ony keltirilgen mysal da dáleldep otyr», - dep esepteıdi «aqjoldyqtar».
Osyǵan oraı, «Aq jol» depýttatary Qarjı mınıstrligin atalmysh máseleni rettep, oıdan shyǵarylǵan salyqty esepteýdi toqtatyp, bızneske negizsiz qysym kórsetýdi doǵaryp, Qazaqstannyń ınvestıııalyq klımatyn qorǵaýdy suraıdy.
Budan bólek, frakııa fıskaldy organdardyń tájirıbesine aımaqtaǵy qyzmetkerler úshin turaqty túrde ákimshilik jáne ekonomıkalyq proesterdiń negizin túsindirý, ıaǵnı «ekonomıkalyq saýattandyrý» boıynsha kásibı semınarlar men trenıngter engizýdi qajet dep sanaıdy.
«Aq jol» partııasy men onyń parlamenttik frakııasy saılaýaldy baǵdarlama boıynsha jumysty júzege asyrýdy jalǵastyrýda.