Jıyrma jyldan beri, kógildir ekran arqyly, balǵyn kórermender men olardyń ata-analarynyń kóz aıymyna aınalǵan "Balapan" arnasynyń maqsaty - keleshek urpaǵymyzǵa, rýhanı nár berip, adamgershiligi mol, mádenıetti, bilim men ǵylym shyńyna shyǵa alatyn urpaq tárbıeleý.
"Balapan" - Qazaqstandaǵy tuńǵysh balalar arnasy. Telearnanyń eń basty ereksheligi, ol tek qazaq tilinde habar taratady. "Balapan" arnasy 2010 jyly 27 qyrkúıekte qurylǵan bolatyn. Sodan beri, bilim, ǵylym, óner, sport, taǵy basqa san salaly baǵyttarda baǵdarlamalar usynyp, búldirshinderdi mápelep otyrǵan árbir otbasynyń, senimdi serigine aınaldy. Atap aıtar bolsaq, sporttyq komandalyq jarys retinde ótetin "Júzden júırik" baǵdarlamasy balalardy birlikke, baýyrmaldyqqa baýlysa, al "Hello, Balapan!", baldyrǵandarǵa aǵylshyn tilin úıretedi. "Baýyrsaq" baǵdarlamasy jasóspirimderdi durys tamaqtanýǵa, "Sanamaq", baǵdarlamasy ekonomıkalyq saýattylyqqa, al ""Alaqaı, Balaqaı!" salaýatty ómir saltyna shaqyrady."Balapan" arnasynyń ult-urpaǵyn tárbıeleýdegi róli qandaı? Osyǵan oraı, biz arna kórermenderimen suhbattasqan bolatynbyz.
Dúısenova Qadısha Omarbekqyzy
Almaty oblysy Jarkent qalasynyń turǵyny, áje.
"Balapan" arnasynyń bolashaq ósip kele jatqan urpaǵymyzǵa beretin tárbıesiniń maǵynasy mol.
Árıne, "Balapan" arnasy balalarǵa jaqsy tárbıe beredi dep aıta alamyn. Mysaly, óz nemerelerim osy arnaǵa karap, tárbıelenip jatyr. Keıde ózim de nemerelerime qosylyp, qaraımyn. "Balapan" arnasynan keri áser etetin kórinisterdi osy ýakytka deıin baıqaǵan emespin.
Dosmanbetova Kýlaısha Jadrasılovna
Almaty qalasyndaǵy № 157 mektep dırektrynyń oqý jónindegi orynbasary
«Balapan» telearnasy -balalarǵa arnalǵan tanymdyq arna. Balalar bul arnany qyzyǵyp qaraıdy, óıtkeni, bul kanalda kóretin tərbıelik məni zor baǵdarlamar kóp. Balalardy sportqa baýlý, ulttyq qundylyqtardyń mán-mazmunyn jetkizý maqsatynda jan-jaqty bolýyna yqpal etedi."Balapan" telearnasyn kóptegen balalar asyǵa kútip qaraıdy.
Tursynjan Laýra
Almaty oblysy Ile aýdany Álı aýylyndaǵy orta mekteptiń 11 synyp oqýshysy
Balapan telearnasy - balalarǵa arnalǵan qazaq tilindegi tuǵńysh arna jáne meniń súıikti arnam. Bos ýaqytym bolsa balapan arnasyn kórgendi unatamyn. Tipti, sabaq oqyp nemese úı sharýasyn istegende de «Balapan» arnasy qosýly turady. Úshinshi- tórtinshi synyptarda oqyp júrgende súıikti mýlfılmimdi telearnalarda kórsetetin, ýaqyt óte ol mýltfılimdi kórsetpeıtin boldy. Balapan arnasy qurylǵan soń súıikti mýlfılimim «Erinshekter eliniń» qazaq tilindegi nusqasyn kórip, qýanyshymda shek bolmady. «Balapan» arnasynda budan da basqa súıikti baǵdarlamalarym kóp. Súıikti baǵdarlamalarymnyń biri-«Danyshpan qarǵa». Mýltfılmde danyshpan qarǵa sýyrdyń suraǵyna jaýap bere otyryp, sol arna kórermenderine kóptegen qyzyqty málimetterdi baıandap beredi. «Danyshpan qarǵa» mýltfılminen men kóptegen qyzyqty derekter aldym. «Úıren de jıren»-kezekti súıikti baǵdarlamam. Qazaqtyń ulltyq qundylyqtaryn dáriptep qana qoımaı, qazaqtyń ulttyq nemese ejelden kele jatqan buıymdary, quraldary, kıimderi týraly tolyǵyraq málimet berip, jasalý jolyn da kórsetedi. Bul baǵdarlamany kórip meniń, qyzdarǵa arnalǵan qazaqtyń ulttyq buıymy sholpyǵa degen erekshe qyzyǵýshylyǵym oıandy. «Qońyr qaz» anımaııalyq jobasy qazaqtyń ulttyq aspaptarynan týǵan kúılerdi arnaıy beınerolıktermen ásemdep kórsetedi. Kúı tyńdaǵanda quıqań shymyrlap, boıyńa qan júgirip, shabyttanyp sala beresiń. Búldirshinder jastaıynan qazaqtyń tól týyndylarynyń ataýyn bilip, qulaǵyna sińirýine septigin tıgizetin osyndaı jobalar kóp bolsa eken. «ABC+» baǵdarlamasy kórermenderge qazaq, orys jáne aǵylyshyn tilderin úıretedi.. Meniń oıymsha, tek qana búldirshinderge emes sonymen qatar, eresekterge de kerek baǵdarlama. «Dara tulǵa»-oqý-tanymdyq anımaııalyq jobasy. Qazaqtyń uly tulǵalary jaıynda baıandap, olardyń eńbekteri, jetken jetistikteri jáne qıyndyqtary kórermenderge beıneli derekter arqyly usynylady. «Balapan»arnasy sheteldik úzdik mýltfılimderdi qazaq tiline aýdaryp, qazaq kórermenderiniń ıgiligine aınaldyrdy. Mysaly: «Pıter Pen», «Sofııa hanshaıym», «Mııanyń ertegi álemi», «Pororo», t.s.s. «Balapan» telearnasy árdaıym jasóspirimderge tárbıelik máni bar, balanyń oı-órisin damytatyn jobalardy usynady. Az ýaqyt ishinde kórermenderdi baýrap alǵan bul arnanyń urpaq tárbıleýde alatyn orny erekshe. «Balapan» arnasynyń búldirshinderge arnalǵan mán-maǵynaǵa toly, kóńil kúı men erik- jiger syılaıtyn jobalar kóbeıe berse eken!
Sofııa Erbolatqyzy Almaty qalasy, 4 synyp oqýshysy
[caption id="attachment_18378" align="aligncenter" width="2892"]
bmd[/caption]
"Balapan" arnasy - meniń súıikti arnam. Men ony úzbeı kóremin. Meniń turaqty túrde kóretin baǵdarlamalarym: "Oılan, tap!", "Nello, balapan!" jáne "Bıle, balapan!". Óıtkeni, ol baǵdarlamalardy kórip, ózim de oınap, bılep ketemin. Rıza Danııar - meniń súıikti júrgizýshim. Maǵan onyń "Oılan, tap!" baǵdarlamasyn júrgizgeni qatty unaıdy. Onyń daýsy ádemi, qulaqqa jaǵymdy estiledi eken. Sonymen qatar, erekshe sulý qyz. Men de keıin óskende Rıza Danııar sekildi júrgizýshi bolǵym keledi.
Jylqybaeva Aıgerim Balyǵalıqyzy
Almaty qalasynyń turǵyny, psıholog
Jalpy, kógildir ekran, ıaǵnı, televızııa, balalarǵa psıhologııalyq turǵyda mindetti túrde áser etetinin aıryqsha atap aıta alamyn. Teledıdardyń jaqsy jaqtarymen qosa, jaman jaqtary da bar. Balalardyń shamamen 13 jasqa deıin elestetý qabileti erekshe bolady eken. Mysaly, bala kórgen árbir baǵdarlama men mýltfıldegi keıipkerlerden úlgi alady. Sondyqtan, balalarǵa tek durys, meıirimdi mýltfılmderdi jáne ónegelik baǵdarlamalardy kórsetý kerek. Sol kezde balalar tek qana ózine kerekti jáne paıdaly aqparatty boılaryna sińirip alady. Jaǵymsyz tustaryn atap ótetin bolsaq, balalarǵa uzaq ýaqyt boıy teledıdardy kórsetýge bolmaıdy, óıtkeni, kózdiń kórý qabileti nasharlap ketedi, sonymen qatar, teledıdardy as iship otyrǵanda kórse, balanyń ishken asy durys qorytylmaı qalady. Al "Balapan" arnasy týraly aıtarym, ol búldirshinderge tamasha kóńil kúı syılap qana qoımaıdy, sondaı aq, durys tárbıe beredi. Endeshe, joǵaryda aıtylǵan eskertýlerdi esepke ala otyryp "Balapan" arnasyn balalarǵa turaqty túrde kórsetken abzal.
."Balapan" arnasynyń ult-urpaǵyn tárbıeleýdegi róli qandaı? degen suraqqa meılinshe, tolyqqandy jaýap alý maqsatynda áleýmettik jeli arqyly saýalnama júrgizýdi uıǵardyq.
"Balapan" arnasyn kóresiń be? Arnany qanshalyqty jıi kóresin?
Kún saıyn - 55%
Aptasyna bir ret - 30%
Kórmeıdi - 15%
"Balapan" arnasynyń bala tárbıesindegi róli qanshalyqty mańyzdy dep oılaısyn?
Óte mańyzdy - 88%
Asa mańyzdylyǵy joq - 12%
"Balapan" arnasy balalardy jaqsylyq jasaýǵa úıretedi me?
Iá - 91%
Joq - 9%
Seniń oıynsha "Balapan" arnasyna qandaı baǵdarlamalar jetispeıdi?
Tanymdyq - 28%
Sabaq tapsyrmalaryn oryndaýǵa kómektesetin baǵdarlamalar - 50%
Sporttyq - 22%
Arnadan mýltfılm kóresiń be?
Iá - 71%
Joq - 29%
Saýalnamany qorytyndylaıtyn bolsaq, "Balapan" telearnasy ulttyq arna bolǵandyqtan ony kórmeıtin bala joq deýge bolady. "Balapan" arnasy - qazaq tilinde sóılep, qazaq tilinde oılaý qabiletin damytýǵa yqpaly orasan zor arna. Sondyqtan da, ol - árbir otbasynyń janyna jaqyn dosyna aınalyp ketken arna.
Saýalnamany júrgizgen Aıret Janel
Almaty qalasy
