«Qara jorǧa» qazaqtıkı eken. Alampievtıŋ surettı jazbasy - taǧy bır tarihi derek...

3380
Adyrna.kz Telegram
https://adyrna.kz/content/uploads/2023/10/391553554_2110673612616007_7613779735660375217_n-1-1.jpg
AQŞ astanasyndaǧy Djordj Vaşington universitetınıŋ zertteuşılerge arnalǧan kıtaphanasyn aralap jürıp, Qazaqstan turaly jazylǧan bır kıtapqa közım tüstı. Atauy aǧylşyn tılınde «Soviet Kazakhstan», qazaqşalasaq «Sovettık Qazaqstan» dep atalady.
1958 jyly Mäskeudegı şet tılderı baspasynan jaryq körgen būl kıtapty P.Alampiev atty orys ǧalymy jazypty. Ol negızınen ekonomikalyq geografiianyŋ, Qazaqstannyŋ ekono­mikalyq geografiiasynyŋ, halyqaralyq sosialistık eŋbek bölınısınıŋ jalpy mäselelerıne arnalǧan zertteuler jasaǧan sanauly ǧalymdardyŋ bırı ekenın de bıldık. Bızdı qyzyqtyrǧany onyŋ Qazaqstanǧa qatysty kıtaby boldy. On bes taraudan tūratyn būl eŋbek tūtasymen keŋestık kezeŋdegı Qazaqstannyŋ ekonomikalyq, öndırıstık, aimaqtyq bölınısıne arnalypty. Tıptı Alampiev patşa ükımetınıŋ kezınde qazaqtardy «qyrǧyzdar» dep jaŋsaq ataǧanyn da jasyrmai alǧa tartady.
Atalǧan eŋbektıŋ 111-betınde: «Fransuz jurnalisı Michel Debonne qazaqtarmen kezdesken soŋ, būlar öte sauatty, mädeniettı, aqyldy, qonaqjai, sypaiy halyq eken» dep äserlengenın tılge tiek etedı. Şoqan Uälihanov turaly aita kele, 1955 jyly 1172 qazaq küllı respublika boiynşa ǧylymnyŋ är salasynda eŋbek etıp jürgenın jazady. Zertteu kıtabynyŋ 137-betındegı bır suret bızdı beijai qaldyrmady. Surette atqa mıngen qazaq jıgıtıne basynda ükılı taqiiasy bar, qos būrymyn örgen, üstıne qazaqy oiuly köilek kigen qazaq qyzy qymyz ūsynyp tūr. Avtor būl surettıŋ tüsındırmesınde: «Qazaq memlekettık än-bi ansamblı «Qara jorǧa» biınen körınıs qoiuda» dep jazypty.
1958 jyly Mäskeude jaryq körgen kıtapqa «Qara jorǧa» biı turaly suret jaidan-jai enbeitını anyq. Är jazbasyna lupamen üŋılıp, ekı ölşep, bır pışetın orys ǧalymy da būl derektı zertteu kıta­byna tegın qospasa kerek. Endıgı mäsele Petr Alampievtıŋ būl kıtabyndaǧy «Qara jorǧa» turaly surettı jazbasyn osy bi haqyndaǧy taǧy bır maŋyzdy tarihi derek dep qabyldau bolmaq.
   
Pıkırler