Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaevtyń tapsyrmasy boıynsha Májilis depýtattary, «AMANAT» partııasy frakııasynyń músheleri «Zańsyz ıemdelingen aktıvterdi memleketke qaıtarý jónindegi» Zań ázirledi. Onyń oryndalý barysy búgin «AMANAT» partııasynyń baspasóz ortalyǵynyń alańynda talqylandy.
Ózderińizge belgili, Memleket basshysy óziniń «Ádiletti Qazaqstan: bárimiz jáne árqaısymyz úshin. Qazir jáne árdaıym» atty saılaýaldy baǵdarlamasynda zańsyz alynyp, shetel asyrylǵan aktıvterdi elge qaıtarý jumysyn jandandyrý qajet ekenin atap ótti. Prezıdent onyń ıgiligin búkil halqymyz kóretinin málimdedi.
Osy oraıda, Májilis depýtattary, «AMANAT» frakııasynyń músheleri tıisti quqyqtyq tetikterdi ázirleý maqsatynda «Zańsyz ıemdelingen aktıvterdi memleketke qaıtarý jónindegi» zań jobasyn jobasyna bastamashylyq etti.
«Eýropalyq quqyqta azamattyq-quqyqtyq jaýapkershilik týraly konvenııa bar. Aktıvterge ádil jolmen qol jetkizgenin dáleldeı almaǵan adamdar mindetti túrde jaýapqa tartylady. Tipti, mundaı zańsyzdyqqa barǵan adammen eshkim áńgimelesip otyrmaıdy. Tıisinshe, zań buzǵan adam jasalǵan qylmystyń merzimi ótip ketkenine qaramastan jaýapkershilikten qutyla almaıdy. Zań barlyq ozyq ádistemelerge, halyqaralyq sharttarǵa, Konstıtýııaǵa tolyq sáıkes keledi. Buǵan qosa, birneshe zańǵa ilespe ózgerister engizildi», – dedi Májilis depýtaty Marat Báshimov.
Halyq qalaýlysy aktıvterdi qaıtarý jumysy aıasynda barlyq aqparat kózderiniń málimetteri, onyń ishinde «AMANAT»-tyń qoǵamdyq qabyldaý bólmeleri, partııalyq baqylaý komıteti, BAQ jáne azamattyq qoǵam habarlamalary eskeriletinin jetkizdi. Sondaı-aq, ol atalǵan Zańnyń qabyldanýy kúdiktilerge tıesili bank salymdaryn zertteý proesin aıtarlyqtaı jeńildetkenin atap ótti.
«Osy ýaqytqa deıin bank qupııasyn zerttep-zerdeleý múmkin bolmap edi. Al endi jeke tulǵalardyń aktıvine tergeý amaldaryn júrgizý kezinde bank salasynda ashyqtyq bolýy úshin zańǵa arnaıy norma engizildi. Men 17 jyldan beri «Chelovek ı zakon» gazetiniń bas redaktory qyzmetin atqaryp kelemin. Buǵan deıin osyndaı baspasóz máslıhatyn ótkizý jáne mundaı taqyryptardy ashyq talqylaý múmkin emes edi. «AMANAT» partııasy atalǵan zańǵa bastamashylyq etý arqyly halyqtyń úmitin aqtap, buryn-sońdy bolmaǵan ashyqtyqty qamtamasyz etip otyr», – dedi depýtat.
Bas prokýratýranyń Aktıvterdi qaıtarý jónindegi komıteti kirisiniń zańdy jolmen kelgenin rastaýy tıis tulǵalardyń tizimin jasaıdy. Bul týraly Ádilet vıe-mınıstri Alma Muqanovaaıtty.
«Biz jaýapty memlekettik qyzmetkerler men mansabyn, yqpalyn paıdalaný arqyly aktıv jınaǵan ákimshilik yqpaly bar adamdar týraly aıtyp otyrmyz. Sondaı-aq, úlestes tulǵalardyń da tizimi jasaldy. Iaǵnı, kúdiktilerdiń týystary men múliktiń nomınaldy ıeleri nazarǵa alynady. Budan soń tizim aktıvterdi qaıtarý jónindegi komıssııaǵa usynylady. Tizim jabyq túrde beriledi. Sebebi kinásizdik prezýmpııasy baryn da eskerý qajet. Máselen, belgili bir kompanııanyń akıoneri atalǵan tizimge engiziledi delik. Eger atalǵan tulǵanyń esimi ashyq aıtylatyn bolsa, onyń akııalary memleketke berilgenge deıin qunsyzdanyp úlgeredi. Iaǵnı, onyń aktıvteri qunyn joǵaltyp almaýy kerek», – dedi ol.
Vıe-mınıstrdiń aıtýynsha, tizimge engen tulǵaǵa habarlama joldanady. Óz kezeginde, ol aktıvteri men kiris kózderi týraly deklaraııa usynýy tıis. Deklaraııa tekserilgennen keıin Aktıvterdi qaıtarý jónindegi komıssııa naqty qandaı aktıvterge qatysty talap qoıý kerektigi týraly sheshim qabyldap, azamattyq sotqa júginedi.
Óz kezeginde, Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl agenttiginiń sotqa deıingi tergep-tekserý qyzmetiniń basshysy Qanat Súleımenov 2022 jyldan beri atalǵan agenttik Qazaqstanda zańsyz ıemdelingen aktıvterdiń 856 mlrd teńgesin qaıtarǵanyn aıtty. Onyń ishinde shetelden qaıtarylǵan qarajat qana emes, sonymen qatar jyljymaıtyn múlik te bar.
«Sybaılas jemqorlyqqa qarsy qyzmet 2022 jyldan bastap búgine deıin 856 mlrd teńgeni qaıtardy. Máselen, úkim shyǵarylǵan ÓKM Operatorynyń isi boıynsha 180 mlrd teńge qaıtaryldy. Aqshanyń bir bóligi jeńildikpen avtonesıe berýge jumsaldy. Bul qarajattyń barlyǵy áleýmettik qajettilikterge jumsalady. Jyl sońyna deıin taǵy 180 mlrd teńgeni qaıtarýdy josparlap otyrmyz», – dedi ol.
Zańnyń oryndalýy jáne Bas prokýratýranyń dál qazirgi jumysy týraly Bas prokýratýranyń Halyqaralyq-quqyqtyq yntymaqtastyq qyzmeti basqarmasynyń aǵa prokýrory Aınur Ibraeva aıtyp berdi. Onyń aıtýynsha, birqatar zańǵa táýeldi normatıvtik-quqyqtyq aktiler ázirlendi. Onda aktıvterdi qaıtarý týraly Zańnyń qoldanylý tetikteri naqtylandy.
Eske sala keteıik, Májilis depýtattary, «AMANAT» partııasy frakııasy músheleriniń bastamasymen «Zańsyz ıemdelingen aktıvterdi memleketke qaıtarý jónindegi» Zań ázirlendi. Oǵan bıyl 12 shildede Memleket basshysy qol qoıdy. 2023 jyly 5 qazanda Qasym-Jomart Toqaev Qazaqstan Respýblıkasy Bas prokýratýrasynyń quramynda Aktıvterdi qaıtarý jónindegi komıtet qurý týraly Jarlyqqa qol qoıdy.