Depýtat Qytaıdan alynatyn qaryzdyń paıdasyn túsindire almaǵandarǵa shúılikti

Senat depýtaty Álı Bektaev Qytaıdan 20 jylǵa alynatyn jeńildetilgen kredıttiń Qazaqstan ekonomıkasyna qandaı paıda ákeletinin túsindire almaǵan qarjy mınıstrligine shúılikti, dep habarlaıdy Sputnik Qazaqstan tilshisi.

Búgin senattyń qarjy jáne bıýdjet komıtetiniń keńeıtilgen otyrysynda "Qazaqstan úkimeti men Qytaı úkimeti arasyndaǵy QHR  jeńildikti kredıt berý týraly negizdemelik kelisimdi ratıfıkaııalaý týraly" zań jobasy qaraldy.

Aıta ketsek, buǵan deıin májilis bul zań jobasyn maquldaǵan bolatyn. Qaryzdyń jalpy somasy 2, 062 mıllıard ıýan, ıaǵnı teńgege shaqqanda 100 mıllıard teńgeden astam. Kelisimge sáıkes, Qytaı banki jeńildikti kredıtti jyldyq stavkasy 2 proentpen 20 jylǵa beredi. Bul aqshaǵa Qytaı, Ózbekstan jáne Túrikmenstanmen aradaǵy shekarada ornalasqan 10 ótkizý beketin, onyń ishinde 9 avtokólik jáne 1 temirjol pýnktin jańǵyrtý kózdelip otyr.

Otyrys barysynda senator Álı Bektaev Qytaıdan alynatyn qaryzdyń el ekonomıkasyna ákeletin paıdasyn, bıýdjetke qandaı qosymsha túsimder túsetinin surady.

Qarjy mınıstrliginiń ókilderi depýtattyń saýalyna naqty jaýap bere almady.

"Alynatyn qaryz esebinen ınfraqurylym damyp,  Batys Eýropa-Batys Qytaı tas jolynyń múmkindikteri keńeıip, joldaǵy servıstik qyzmetter damyp, qosymsha salyqtar túsedi dep boljap otyrmyz. Kedendik tólemder men salyqtar boıynsha shamamen 300 mıllıard teńge qosymsha salyq túsedi dep josparlap otyrmyz", - dedi mınıstrlik ókilderi.

Senat depýtaty bul jaýapqa qanaǵattanbady.

"Bul jalpylama sóz ǵoı, meniń ne aıtqym kelip otyrǵanymdy túsindińizder ǵoı. Qaryz alý úshin sizderde naqty esep bolý kerek. Osynshama alamyz, ol bizge osynsha paıda ákeldi, ony myna joldarmen qaıtaramyz degendeı. Bul jaı ǵana bireýdiń aspannan túsken qaryzy emes qoı, bul memlekettik qaryz. Sondyqtan sizderde naqty esep bolýy tıis. Sizder qarjy mınıstrligisizder. Esepterińiz bar ma?", - dep ashýlandy depýtat.

Mınıstrlik ókilderi 300 mıllıardtan basqa naqty esepter jasalmaǵanyn aıtty.

Osydan keıin Bektaev tómen proentpen alynatyn qaryz qurylysqa emes, nege aýyl sharýashylyǵyna, óndiriske jumsalmaıtynyn surady.

"Qaryzdy eki proentpen ǵana alady ekenbiz. Talaptary jaqsy. Biz nege osy zaımdy alyp, óndiriske, bızneske jumsamaımyz, aýyl sharýashylyǵyna nege bermeımiz? Bizdiń alyp-berip jatqan qaryzymyzdyń barlyǵy 6-7 proentten kem emes. Osyndaı arzan proentpen beriletin kredıtti nege qurylysqa jumsaımyz?", - dedi senator.

Qarjy mınıstrligi shekaradaǵy ótkizý pýnkterin jańǵyrtýǵa Qytaı tarapy ózi múddeli ekenin, sondyqtan jeńildetilgen kredıtke kelisim bergenin atap ótti.

"Qytaı óziniń tranzıttik áleýetin arttyrýǵa, eksporttyq taýarlaryn Eýropaǵa jetkizý úshin jeńildetilgen kredıtti júıeli túrde berip otyr. Qytaıdyń ózi múddeli, sondyqtan shyǵynnyń kóp bóligin Qytaı úkimeti óz bıýdjetinen óteıdi", - deıdi mınıstrlik ókilderi.

Zań jobasy senattyń qaraýyna jiberildi.

Sputnik