Baıaǵyda, Han Kene óziniń otarshyldarǵa qarsy kúresi kezinde, oǵan alym - salyq bermeı bas tartqan qazaqtar bolypty. Qostanaı óńiriniń qazaqtary Han jibergen Naýashqa qarsy shyǵyp onda qyrǵyn bolǵan eken. Ony tarıhta bári biledi.
Kenekem, "bul qazaqty qalaı biriktiremin, qalaı memleket bolamyz" dep ońtústiginde Qoqanmen alysyp, teristikte oryspen jaǵalasyp júrgen jolbarys qoı. Oǵan qarajat kerek, qarý kerek, kómek kerek. Alaıda, ony ol kezde barsha qazaq túsinbepti. Sol qazaqtar áli kúnge sheıin, "Kenesary buryn búıtken, súıtken, tyshqaq laǵymyzdy tartyp alǵan, Balǵojanyń atyn alyp ketti, Eseneıdiń túıesin tońqaryp ketti" dep kúńkildep áńgime aıtady.
Sol qazaq ana qytaıdaǵy Ospandy da sondaı qylady. "Ospan búıtti - súıtti" dep.
Kene de, Ospan da soǵys jyldary kúlli qazaqtyń járdemine muqtaj bolǵan qolbasylar, olar ıdeıanyń adamdary, olarǵa ne istese de jarasady.
Al endi sol qazaq keıin qaıtti deısizder ǵoı. Sol maldaryn tartyp alyp ózderin qoıdaı qyrǵan (1929 - 1933 j) bolshevıkter úshin maıdanǵa óz erkimen (1941 j) attanyp, qolyndaǵy baryn sol jaqqa jyryp bergen eken. "Bir túıir dánimiz jaýdyń mańdaıyna oq bolyp qadalsyn" dep, ózi ashqursaq bop júrse de dánin de, oǵyn da berdi. Sol soǵystaǵy úsh oqtyń ekeýi bizde jasaldy. Búginde, bizde sol soǵysqa qatysqan qazaq - batyr da, maldaryn tartyp alǵan bolshevıkter de áýlıe, qalalarymyzda bir - bir kóshe atyn ıemdenip otyr.
Al Kene men Ospan qazaqta áli "qatygez", "jaýyz", "búıtken - súıtken"...
P.S. Qaıran Kenekem men Oshyń qazaqtan bundaı járdem kórse baıaǵyda óz memleketterin quryp alatyn edi. Buny taǵdyrdyń tálkegi desek pe eken..
Oljas Ábil
"Adyrna" ulttyq portaly
