Sarapşy, ekonomikalyq qūbylystar men qoǧamdyq ahualǧa sauatty taldau jasaityn maman Aibar Oljai Otanymyzdaǧy otbasy qūru mäselesıne "barlau jürgızıp kördı". Avtordyŋ aituynşa, qoǧamdaǧy otbasy instituty älsırei bastaǧan, dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portaly.
Sarapşy naqty derekterge süiene otyryp, qoǧam tynysyp tolyq sezıne bılgen. Avtor bırqatar maŋyzdy mäselenın şetın şyǧaryp qana qoimai, statistikasyna üŋıledı:
- Qazaqstan halqynyŋ üilengısı kelmei qaldy. Äsırese almatylyqtar otbasy qūrudan qaşa bastady. Ūlttyq statistika derekterıne sai, bızde 2022 jyly 128,5 myŋ neke tırkelgen. Būl 2021 jylmen salystyrǧanda 11,7 myŋ nekege az. Sonda 17 jyl būrynǧy antirekord jaŋaryp otyr. Alaŋdatarlyǧy - 2006 jylǧy antirekordtyŋ sebebı tüsınıktı edı. Ol kezde neke jasyna kelgender KSRO küirei bastaǧan jyldary, demografiialyq qūldyrau kezınde tuǧandyqtan, sany az boldy da, neke de az boldy. Al qazır neke jasynda 2000 jyldary, demografiialyq bum kezınde düniege kelgen ūrpaq otyr. Olardyŋ sany az emes. Sonda neke qaida? Qazaqstandaǧy adam sany köbeigen saiyn, resmi neke sanynyŋ qysqaruy qalyptasqan trend pe, älde uaqytşa qūbylys pa, osy jaǧyn anyqtau qajet bolady. Ol üşın bızge 2023 jyldyŋ statistikasyn kütu kerek.
Aibar Oljai äsırese Almaty tūrǧyndarynyŋ tūrmys qūryp, şaŋyraq köteruge qūlqy bolmai qalǧanyn aitady. Otbasy qūruǧa degen ūmtylystyŋ sireuı ūlttyq ekonomikamyzǧa ülken soqqy bolatynyn jetkızedı.
- Äsırese Almaty resmi neke sanyn bır jylda 25 paiyzǧa qysqartqan. Būl rette, beiresmi neke (meşıttegı) statistikasy jürgızıle me, onda ösım bar, sol jaǧyn bılmei otyrmyn. Qalai bolǧanda da, tek resmi neke ǧana zaŋ boiynşa jūbailarǧa teŋ mülıktık qūqyqtar beredı. Al beiresmi nekenıŋ eş zaŋdyq küşı joq (aliment, ata-ana qūqyǧy, mülık boiynşa), sondyqtan äsırese äiel üşın ol öte qauıptı qadam.
Qazaqstan ekonomikasyna resmi otbasylar auadai qajet. Üi şaruaşylyqtary, otbasy instituty ekonomikanyŋ tıregı bolyp tabylady. Tauar men qyzmetter tızbegınde sūranysty ärtaraptandyratyn da - osy otbasy tūtynatyn dünieler... Būl tūrǧydan alǧanda, nekenıŋ azaiuy bolaşaqta ekonomikalyq problemalar äkeletını anyq, - dep sözın tüiındeidı jurnalist.
"Adyrna" ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
Qazaqstan
Qazaq tılı
Otbasy
ūlttyq ekonomika
aibar oljai
qazaq tıl
qazaq otbasy
qazaqstan qūndylyqtary
