Túrkııa Prezıdentiniń rezıdenııasynda resmı delegaııa músheleriniń qatysýymen Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev pen Prezıdent Rejep Taııp Erdoǵan kelissóz ótkizdi, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly Aqordanyń baspasóz qyzmetine silteme jasap.
Sonymen qatar memleketter basshylary ǵalamdyq jáne aımaqtyq ózekti máselelerdi qarastyryp, halyqaralyq qurylymdardaǵy ózara yntymaqtastyqty talqylady.
Qasym-Jomart Toqaev túrik elinde kórsetilgen qurmet pen qonaqjaılyǵy úshin Rejep Taııp Erdoǵanǵa rızashylyǵyn bildirdi. Sonymen qatar baýyrlas túrik jerine aıaq basqanda árdaıym óz úıimizge kelgendeı sezinetindigimizdi, Qazaqstan atajurt bolsa, Anadoly ekinshi otanymyz dep biletindigimizdi jetkizdi.
– Búginde Túrkııa saıası, áleýmettik-ekonomıkalyq jáne mádenı-gýmanıtarlyq damýda orasan tabystarǵa qol jetkizdi. Óńirlik jáne jahandyq mańyzy zor máselelerdi sheshýdegi belsendiligi men tabandylyǵy arqyly álemdik sahnada laıyqty orynǵa ıe boldy. Osy tusta, qadirli Rejep myrza, qýatty Túrkııa eliniń armanyn arqalaǵan saıasatker retinde eńbegińizdiń árdaıym jemisti bolýyna tilektespin. Túrkııa – Qazaqstannyń Eýrazııa qurlyǵyndaǵy eń mańyzdy ári senimdi seriktesteriniń biri. Elderimiz arasyndaǵy ortaq tarıh pen rýhanı muraǵa negizdelgen qarym-qatynastarymyz búginde óristep, strategııalyq seriktestik deńgeıinde ilgerilep keledi. Qazaq halqynyń «Baılyqtan artyq dostyq bar, dostyqtan artyq baılyq joq» degen ulaǵatty sózderi Sizdiń shynaıy dosymyz, tilektes baýyrymyz ekenińizdi aıshyqtaıdy, – dedi Memleket basshysy.
Qazaqstan Prezıdenti eki el arasyndaǵy dıplomatııalyq qatynastarǵa 30 jyl tolǵanyn atap ótip, qazirgi tańda Túrkııa Qazaqstannyń jetekshi saýda seriktesteriniń birine aınalǵanyn aıtty.
Qasym-Jomart Toqaev myzǵymas dostyqqa, tatý baýyrlastyq pen strategııalyq yqpaldastyqqa negizdelgen Qazaqstan men Túrkııa arasyndaǵy kópjaqty baılanystardyń qarqyndy damyp kele jatqanyna arnaıy toqtaldy.
– Túrkııa – Qazaqstannyń negizgi 5 saýda seriktesiniń biri. Alys-berisimiz jyldan jylǵa artyp keledi. Mysaly, 2021 jyly 5 mıllıard dollarǵa jetken. Osy qarqyndy azaıtpaı, saýda-sattyqty 10 mıllıard dollarǵa jetkizýimiz kerek. Budan bólek, Túrkııa Qazaqstannyń eń iri 10 ınvestorynyń qatarynda. Ekonomıkamyzǵa 4 mıllıard dollardan astam ınvestıııa quıdy. Qazaqstannyń Túrkııaǵa salǵan kapıtaly – 1 mıllıard dollardan astam. Sońǵy eki jylda Qazaqstanda 16 ınvestıııalyq joba júzege asyryldy.
Qazir 10 jańa joba pysyqtalyp jatyr. Qazaqstanda jasyl ekonomıka, IT-tehnologııa, ǵarysh, óndiris sııaqty salalar tolyq ıgerilmegen. Sizderdi osy salalarda birlese jumys isteýge shaqyramyn.
Biz túrik ınvestorlarynyń barlyq bastamasyn qoldaýǵa jáne olarǵa qolaıly jaǵdaı jasaýǵa daıynbyz. Men erteń Túrkııanyń iri ınvestorlarymen kezdesetin boldym. Onda ınvestıııalyq yntymaqtastyqty damytýdyń joldaryn talqylaımyz. Kezdesýdiń qorytyndysy boıynsha birqatar kommerııalyq kelisim-sharttarǵa qol qoıylady. Olardyń jalpy somasy 1 mıllıard dollar bolmaq, – dedi Qasym-Jomart Toqaev.
Túrkııa Prezıdenti eki el arasyndaǵy qarym-qatynasty jańa deńgeıge kóterýge ázir ekenin atap ótip, Qazaqstanda júrgizilip jatqan reformalardy qoldaıtynyn aıtty.
– Biz áriptestigimizdi keńeıtilgen strategııalyq seriktestik deńgeıine kóterdik. Túrkııa men Qazaqstan – ortaq tarıh, til, din jáne mádenı qundylyqtardan qýat alǵan ári myqty baılanys ornatqan baýyrlas memleketter. Biz Túrkııa eli Qazaqstannyń turaqtylyǵy men tynyshtyǵyna erekshe kóńil bólemiz. Sizdiń Jańa Qazaqstandy qurý jolyndaǵy kúsh-jigerińiz ben tabandylyǵyńyzdy qurmetteımin. Osy baǵyttaǵy aýqymdy reformalaryńyzdy qoldaımyn, – dedi Rejep Taııp Erdoǵan.
Kelissóz barysynda óńdeý jáne qaıta óńdeý ónerkásibi, qurylys salasyndaǵy jáne agroónerkásip keshenindegi birlesken ınvestıııalyq jobalardy júzege asyrý, kólik-tranzıttik seriktestikti nyǵaıtý, Transkaspıı halyqaralyq kólik baǵdarynyń áleýetin tolyq paıdalaný máseleleri keńinen talqylandy. ıfrlandyrý jáne ozyq tehnologııalar, týrızm jáne bilim berý salalaryndaǵy ózara yqpaldastyqqa nazar aýdaryldy. Sondaı-aq Túrkııa tarapyna irgeli tehnıkalyq ýnıversıtetteriniń fılıaldaryn Qazaqstanda ashýǵa usynys aıtyldy.
Sóz sońynda prezıdentter kelissóz nátıjelerin eki el arasyndaǵy san qyrly qatynastardy keńeıtilgen strategııalyq seriktestik deńgeıine kóterýdiń birden-bir múmkindigi retinde atap ótti.
Kelissóz qorytyndysy boıynsha Qazaqstan Respýblıkasynyń Prezıdenti Qasym-Jomart Toqaev pen Túrkııa Respýblıkasynyń Prezıdenti Rejep Taııp Erdoǵan keńeıtilgen strategııalyq seriktestik týraly birlesken málimdemege qol qoıdy. Sonymen birge memleketter basshylarynyń qatysýymen resmı delegaııalardyń músheleri mynadaı qujattarǵa qol qoıdy:
1. Qazaqstan Respýblıkasy Mádenıet jáne sport mınıstrligi men Túrkııa Respýblıkasynyń Prezıdenti janyndaǵy memlekettik arhıvter basqarmasy arasyndaǵy yntymaqtastyq týraly hattama.
2. Qazaqstan respýblıkasy Aqparat jáne qoǵamdyq damý mınıstrligi men Túrkııa Respýblıkasy Prezıdentiniń apparaty janyndaǵy kommýnıkaııa basqarmasy arasyndaǵy BAQ salasy boıynsha yntymaqtastyq týraly memorandým.
3. Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimeti men Túrkııa Respýblıkasynyń Úkimeti arasyndaǵy halyqaralyq quramdastyrylǵan júk tasymaldary týraly kelisim.
4. Qazaqstan Respýblıkasy men Túrkııa Respýblıkasy arasyndaǵy kórsetiletin qyzmetter saýdasy týraly kelisimge Tehnıkalyq tapsyrma.
5. Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimeti men Túrkııa Respýblıkasynyń Úkimeti arasyndaǵy aqparat almasý isin uıymdastyrý jáne kedendik baqylaý rásimderin ońaılatý týraly kelisim.
6. Qazaqstan Respýblıkasy Ekologııa, geologııa jáne tabıǵı resýrstar mınıstrliginiń Orman sharýashylyǵy jáne janýarlar dúnıesi komıteti men Túrkııa Respýblıkasy Aýyl jáne orman sharýashylyǵy mınıstrliginiń Orman sharýashylyǵy bas basqarmasy arasyndaǵy orman sharýashylyǵy salasy boıynsha ózara yntymaqtastyq týraly memorandým.
7. Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimeti men Túrkııa Respýblıkasynyń Úkimeti arasyndaǵy ósimdikter karantıni jáne olardy qorǵaý salasy boıynsha yntymaqtastyq týraly kelisim.
8. Qazaqstan Respýblıkasy ıfrlyq damý, ınnovaııalar jáne aeroǵarysh ónerkásibi mınıstrligi men Túrkııa Respýblıkasy Indýstrııa jáne tehnologııa mınıstrligi arasyndaǵy aqparattyq tehnologııalar salalary boıynsha yntymaqtastyq týraly memorandým.
9. Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimeti men Túrkııa Respýblıkasynyń Úkimeti arasyndaǵy áskerı barlaý salasy boıynsha yntymaqtastyq týraly hattama.
10. Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimeti men Túrkııa Respýblıkasynyń Úkimeti arasyndaǵy áskerı arhıvter, áskerı tarıh, mýzeıtaný jáne áskerı jarııalanymdar salalary boıynsha yntymaqtastyq týraly hattama.
11. Qazaqstan Respýblıkasynyń Úkimeti men Túrkııa Respýblıkasynyń Úkimeti arasyndaǵy bilim berý salasy boıynsha yntymaqtastyq týraly kelisim.
12. Qazaqstan Respýblıkasy Mádenıet jáne sport mınıstrligi men Túrkııa Respýblıkasy Mádenıet jáne týrızm mınıstrligi arasyndaǵy kınematografııa salasy boıynsha ózara túsinistik týraly memorandým.
13. Qazaqstan Respýblıkasy Aqparat jáne qoǵamdyq damý mınıstrligi men Túrkııa Respýblıkasy Jastar jáne sport mınıstrligi arasyndaǵy jastar saıasaty salasy boıynsha ózara túsinistik týraly memorandým.
14. Qazaqstan Respýblıkasy Ekologııa, geologııa jáne tabıǵı resýrstar mınıstrligi men Túrkııa Respýblıkasy Qorshaǵan orta, ýrbanızaııa jáne klımattyń ózgerýi mınıstrligi arasyndaǵy qorshaǵan ortany qorǵaý salasy boıynsha yntymaqtastyq týraly ózara túsinistik memorandýmy.
”Adyrna” ulttyq portaly
