اباي وبلىسى بورودۋليحا اۋدانى جەزكەنت كەنتىندەگى مەكتەپ-ليتسەيدىڭ 9-سىنىپ وقۋشىسى نۇرالي امانگەلديەۆ عارىش كەڭىستىگىندە لازەرلىك ساۋلەلەنۋ ارقىلى ەنەرگيا جەتكىزەتىن يننوۆاتسيالىق قۇرىلعى ويلاپ تاپتى.
بۇل جوبا عارىشتاعى جەرسەرىكتەر مەن عارىش ستانتسيالارىن ەنەرگيامەن قامتاماسىز ەتۋ ماسەلەسىن شەشۋگە باعىتتالعان. عارىشتاعى ۆاكۋم جانە جارىق ساۋلەلەرىنە كەدەرگى بولماۋى لازەر ارقىلى ەنەرگيانى ءتيىمدى تۇردە جەتكىزۋگە مۇمكىندىك بەرەدى. ءنۇراليدىڭ ونەرتابىسى بولاشاق عارىش تەحنولوگيالارىنا جاڭا سەرپىن بەرەدى.
قۇرىلعى ەكى عارىش كەمەسى مودەلدەن تۇرادى. بىرىندە لازەر ساۋلەسىن ەكىنشى كەمەگە باعىتتايتىن فوكۋس جۇيەسى ورناتىلعان، ال ەكىنشىسىندە تەك لازەر ساۋلەلەرىنە سەزىمتال فوتورەزيستور ورنالاسقان. لازەرلىك ساۋلە فوتورەزيستورعا ءتۇسىپ، تۇرلەندىرگىش ارقىلى ەلەكتر ەنەرگياسىن وندىرەدى. بۇل ەنەرگيا شاعىن شامدى جاعۋعا نەمەسە ۇيالى تەلەفوندى قۋاتتاۋعا دا جەتكىلىكتى. قۇرىلعى ەنەرگيانى 10 مەتر قاشىقتىققا دەيىن جەتكىزىپ، جاڭبىر، قار جانە تۇمان سياقتى ءتۇرلى اۋا رايى جاعدايلارىندا سىناقتان ءوتتى. ەڭ جاقسى ناتيجەلەر جارىق كەدەرگىلەرى جوق قاراڭعى بولمە مەن ۆاكۋم كامەراسىندا الىندى. جاس زەرتتەۋشى عارىشتا لازەرمەن ەنەرگيا جەتكىزۋ الدەقايدا ءتيىمدى بولاتىنىن ءتۇسىندى.
«عارىشتا ەنەرگيا تاپشىلىعى ماسەلەسى بار. جەرسەرىكتەر مەن عارىش كەمەلەرى ەنەرگيانىڭ ازدىعىنان ىستەن شىعۋى مۇمكىن. مەن عارىشكەرلەرگە كومەك كورسەتۋ ماقساتىندا وسى قۇرىلعىنى جاسادىم. جوبانى جاساۋعا ەكى جىلدان استام ۋاقىت جۇمسادىم، قولجەتىمدى ماتەريالداردى پايدالانىپ، عارىشتا ەنەرگيا جەتكىزۋ مۇمكىندىگىن دالەلدەدىم»، – دەيدى جوبانىڭ اۆتورى نۇرالي امانگەلديەۆ.
2019 جىلى نۇرالي ماسكەۋ فيزيكا-تەحنيكالىق ينستيتۋتىنىڭ بايقاۋىندا ءوز جوباسىن تانىستىرىپ، جوعارى باعالاندى. كەيىننەن قۇرىلعىعا قۋاتى مىقتى لازەر ورناتىپ، باعدارلامالىق كودتى جەتىلدىردى.
جاس ونەرتاپقىش جوباسىن ودان ءارى دامىتىپ، بايقوڭىردا وتەتىن حالىقارالىق بايقاۋعا قاتىسۋدى جوسپارلاپ وتىر. بولاشاقتا قۇرىلعىعا كۇن باتارەيالارىن قوسىپ، ونى عارىشتاعى عانا ەمەس، جەردەگى تۇرمىستىق قاجەتتىلىكتەرگە دە قولدانۋ ويدا بار. مىسالى، لازەرلىك زاريادتاۋ قۇرىلعىلارى ارقىلى ۇيالى تەلەفونداردى قۋاتتاۋدى سىناقتان وتكىزبەك. بۇل ءادىس سىمداردى قاجەت ەتپەي، قىزىپ كەتۋ مەن تۇتانۋ قاۋپىن ازايتادى. سونداي-اق نۇرالي لازەردىڭ تولقىن ۇزىندىعىنىڭ قاشىقتىققا اسەرىن زەرتتەۋدى جوسپارلاپ وتىر.
