بەرىك ابدىعاليۇلى: ۇلىتاۋ وبلىسىن قۇرۋ – دەر كەزىندە قابىلدانعان شەشىم

3449
Adyrna.kz Telegram

– بەرىك ابدىعاليۇلى، كەزىندە وبلىس­تاردى وڭتايلاندىرىپ، بىرىكتىرگەننەن ەلى­مىز نە ۇتتى، جەزقازعان ءوڭىرى نە جو­عالت­­تى دەپ ايتار ەدىڭىز؟

– اتالعان اكىمشىلىك رەفور­ما­عا قا­تىستى كوزقاراس ءارالۋان. سونىڭ ىشىندە وڭىرلەردى بىرىكتىرۋ دە­موگرافيا، ۇلتتىق مۇددە تۇر­عى­سىنان سولتۇستىك وڭىرلەرگە وڭ اسەر ەتتى، قازاقىلانۋىنا سەپتىگىن تيگىزدى دەگەن پىكىر ايتىلادى. بىراق، مەنىڭ ويىم­شا، سول تۇستا باستى ماقسات وسى عانا ەمەس ەدى. ول – كەيىننەن كەلىپ شىققان ءنا­تيجە. ارينە، استانانىڭ ارقاعا كوشىرىلۋى تيىمدىلىگىن كورسەتتى. اكىم­شىلىك رەفورما قا­راجاتتى شو­عىر­لاندىرۋعا، ۇتىمدى جۇم­ساۋعا ىقپال ەتكەنى راس.

جاسىراتىنى جوق، جەزقازعان جۇرت­شى­لىعى سول كەزدەگى وزگە­رىس­كە رەنىشتى بولدى. ءويت­كە­نى بۇل ايماققا جەتكىلىكتى كو­ڭىل بولىنبەدى. اۋماعى تىم ءۇل­كەن، ءىرى ونەركاسىپ ورىندارى شوعىرلانعان قاراعاندى وب­لى­سىنىڭ ءوز پروبلەماسى دا جەتىپ ارتىلاتىن. وعان تاعى ءبىر كولەمدى وبلىس – جەزقازعاننىڭ قو­سىلۋى جۇكتى تىم اۋىرلاتىپ جىبەردى. سوندىقتان مەملەكەت باس­شىسىنىڭ بۇل ايماقتا قاي­­تادان جەكە وبلىس قۇرۋ ءجونىن­دەگى باس­تاماسى ەل يگىلىگى ءۇشىن دەر كەزىندە قابىلدانعان، جۇرت ايرىقشا قۋانىشپەن قابىلداعان ادىلەتتى شەشىم بولدى.

– بۇرىن جەزقازعان قۇرا­مىن­دا بولعان ءبىراز اۋدان-قالا وبلىس قايتا قۇرىلعاندا قارا­عاندى اۋماعىندا قالدى. قا­زىر ۇلىتاۋدىڭ ەنشىسىندە بارلى-جوعى ءۇش قالا مەن ەكى اۋدان بار. ول ماسەلە وبلىستىڭ دامۋىنا قالاي اسەر ەتەدى دەپ ويلايسىز؟

– سونشالىقتى تەرىس اسەرى بار دەپ ايتا المايمىن. بۇل جەردە ءبىز مىنا ماسەلەگە نازار اۋدا­رۋىمىز كەرەك. مەملەكەت باس­شىسىنىڭ باستى ساياساتى – حالىق ۇنىنە قۇلاق اسۋ. كەز كەلگەن ءىستى حالىقپەن كەڭەسە وتىرىپ، كوپشىلىككە ىڭعايلى جولىن قاراستىرۋ. بۇل جەردە دە پرەزيدەنت ەڭ الدىمەن جۇرتتىڭ قالاۋىن ەسكەرىپ، ولارعا ءتيىمدى شەشىم جاسادى. ۇلىتاۋ وبلىسى ەكى اۋدان، ءۇش قالادان قۇرالىپ، تۇرعىندار سانى از بولعانىمەن، اۋماعى بويىنشا – ەلىمىزدە بەسىنشى ورىندا. بۇل جاقتا شالعاي اۋىلداردى اۋىز سۋمەن قامتاماسىز ەتۋ، جولىن جوندەۋ، حالىقتىڭ ءال-اۋقاتىن ارتتىرۋ سياقتى جىلدار بويى قوردالانىپ قالعان پروبلەما جەتكىلىكتى.

– ايتقىمىز كەلگەنى، ەڭبەك كۇشى، تۇ­تىنۋشى نارىعى دەگە­نىڭىز ەكونو­مي­كانىڭ قوزعاۋ­شى كۇشى. كاسىپ­كەر­لىكتىڭ دامۋىنا دا تۇرعىنداردىڭ كوپ بولعانى قاجەت…

– ارينە، كەزىندە وبلىس ءمار­تە­بە­سىنەن ايىرىلعاننان كە­يىن حالىق سانى ەداۋىر ازايدى. ول – زاڭدىلىق. جۇرتشىلىق بولاشاعىنا الاڭداپ، استاناعا، الماتىعا، وبلىس ورتالىعى – قاراعاندىعا كوشتى. باسپانانىڭ ءوزىن سول جاقتاردان الدى. كا­سىپ­كەرلەر دە بيزنەسىنىڭ كەلە­شەگىن ويلاپ، حالىق كوپ شوعىر­لان­عان جەرلەرگە كەتىپ جاتتى. ستاتيستيكالىق مالىمەتكە قارا­ساق، وڭىردەن بىلتىردىڭ وزىندە 8 مىڭ ادام، بيىل 5 مىڭ تۇرعىن كوشكەن ەكەن.

وبلىستىڭ قايتا قۇرىلۋى ۇدە­رە كوشۋدى توقتاتادى. وعان كۇمان جوق. كەرى­سىنشە، ەندى تۇرعىندار سانى ارتادى. قازىردىڭ وزىندە وبلىس ورتالىعىندا كوپتەگەن مەكەمەنىڭ اشىلۋىمەن بىرگە كوشىپ كەلۋشىلەر كو­بەي­دى. ءبىزدىڭ ەسەبىمىزشە، وب­لىستىق دەپارتامەنت، باسقار­مالاردى كادرمەن قامتۋ اياسىندا العاشقى كەزەكتە مىڭعا جۋىق ادام كەلەدى. ولاردىڭ وتباسىن ەسەپتەسەڭىز، ەلگە قوسىلعان حا­لىق­تىڭ سانى بىرنەشە ەسەگە كوبەيەدى. بۇدان بولەك، ينۆەستيتسيا تارتۋ، جاڭا كاسىپورىندار اشۋ بويىنشا ۇلكەن جۇمىس جۇرگىزىلىپ جاتىر. الداعى جىلى جەزقازعاندا حالىقارالىق تەح­ني­كالىق ۋنيۆەرسيتەت اشىلادى. وعان بىلىكتى ماماندار، ەلىمىزدىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن ستۋدەنتتەر كەلەدى. كەلگەندەردى باسپانامەن قامتاماسىز ەتۋ قاجەت. وتباسى سانى كوبەيگەن سوڭ مەكتەپ، بالاباقشاعا سۇرانىس ارتادى. بۇل ءوز كەزەگىندە قۇرىلىسقا قارقىن بەرەدى. ول سالادا دا قوسىمشا جۇمىس ورىندارى اشىلادى. وسىنداي كەشەندى جوسپاردى ىسكە اسىرساق، الداعى ءۇش جىلدا وبلىستا تۇرعىندار سانىن ءۇش ءجۇز مىڭعا جەتەدى دەگەن جوسپار بار.

– ءىرى مەكەمە-ۇيىمدار كوپ جىل بويى نەگىزىنەن قاراعاندىدا بول­عان­دىقتان، بۇل جاقتا ماماندار كوپ تۇ­راق­تا­ما­عا­نى بەلگىلى. وسى ماسەلەنى قالاي شەشىپ جاتىرسىزدار؟

– راس، كادر ماسەلەسى وتە كۇردەلى. مامان تاپشى. ساباقتاستىق ءۇزىلىپ قالعان. كوپ دۇنيەنى جاڭادان باستاپ جاتقاندىقتان، قيىندىقتار جەتكىلىكتى. بىراق جۇمىس ءجۇرىپ جاتىر. ءبىز وڭىرلەردىڭ الدى بولىپ، باسقارمالاردى قۇرىپ، كادرلاردى ءبىرشاما تۇگەندەپ الدىق. بيۋدجەتىمىز قالىپتاسىپ، كەشەندى جوسپارىمىز دا قابىلداندى. ماماندارىمىز بەلسەندى جۇمىس ىستەپ جاتىر. بىراق تاپشىلىق سوندا دا كورىنىپ تۇرادى. ءبىر ادام ەكى-ءۇش ماماننىڭ جۇمىسىن ىستەپ ءجۇر. وسى ورايدا ارىپتەستەرىمە راحمەت ايتامىن. ەڭ باس­تىسى، دايىندىق شارالارىن دەر كەزىندە جاساپ الدىق. ەندى جۇمىس جۇيەگە تۇسەدى دەپ ويلايمىن.

– وتكەن اپتادا وبلىستى الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق دامىتۋدىڭ كەشەندى جوس­پارى بەكىتىلدى. وسى قۇجات بويىن­شا الدىڭعى كەزەكتە قانداي ءىس-شارالار جۇزەگە اسادى؟

– ءيا، الداعى بەس جىلدا اتقارىلاتىن جۇمىستار ناقتىلاندى. ۇكىمەتپەن بىرلەسە وتىرىپ، وبلىستى دامىتۋدىڭ 2022-2026 جىلدارعا ارنالعان كەشەندى جوسپارىن بەكىتىپ الدىق. جۇزەگە اساتىن ءىس-شارالار 9 باعىتتى قامتيدى. ول – يندۋستريالىق-يننوۆاتسيالىق دامۋ، مينەرالدىق-شيكىزات بازاسىن كەڭەيتۋ، كاسىپكەرلىك، اگروونەركاسىپتىك كەشەن، تۇرعىن ءۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىعى، كولىك ينفراقۇرىلىمى، الەۋمەتتىك ين­فرا­قۇرىلىم سالالارىن وركەندەتۋ، ەكولوگيا جانە تابيعاتتى پايدالانۋ.

بەس جىلدىق كەزەڭدەگى ينۆەستي­تسيا­لاردىڭ جالپى كولەمى 1,9 ترلن تەڭگە بولادى. ونىڭ ىشىندە رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن 393,6 ملرد تەڭگە، جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەن – 138,6 ملرد تەڭگە بولىنەدى، جەكە ينۆەستيتسيالار 1,4 ترلن تەڭگەنى قۇرايدى.

بۇل جوسپاردى جاساۋ بارىسىندا ءبىز ءوڭىر حالقى ايتىپ جۇرگەن ەڭ وزەكتى ماسەلەلەردى سارالاپ، الدىڭعى كەزەكتە سوعان نازار اۋداردىق. جەزقازعاندىقتار ءۇشىن كوكەيكەستى ماسەلەنىڭ ءبىرى – ساپالى اۋىز سۋعا قول جەتكىزۋ. قازىر قالا اۋىز سۋدىڭ 60 پايىزىن كەڭگىر سۋ قويماسىنان، 40 پايىزىن ءۇيتاس-ايدوس جەراستى كوزىنەن الادى.

كەڭگىر سۋىنىڭ ساپاسى تومەن ەكەنى جاسىرىن ەمەس. سوندىقتان جاڭا تەحنولوگيانى قولدانىپ، سۋ قويماسىن تا­زا­­لاۋعا كىرىسەمىز. ال نەگىزگى جۇمىس – قا­لا­نى ساپالى سۋىمەن قام­تاماسىز ەتۋ. پرەزيدەنت تاپسىرماسى بويىنشا سۋاعاردى رەكونسترۋكتسيالاۋ بويىنشا جوبالىق-سمەتالىق قۇجاتتاما ازىرلەنىپ، وڭ قورىتىندى الىندى. بۇل جۇمىستى قاراعاندى وبلىسى باستاعان، ءبىز ءارى قاراي جالعاستىرىپ جاتىرمىز. قۇرىلىس جۇمىسى 2023 جىلى باستالادى. وسى ارقىلى بولاشاقتا جەراس­تى سۋىنىڭ ۇلەسىن كوبەيتەمىز. كەڭگىردىڭ سۋىن تازالايمىز. سوندا الداعى ەكى جىلدا سۋدىڭ ساپاسى وزگەرەدى.

ەكىنشى ماسەلە – مينەرالدىق رەسۋرس­تاردى دامىتۋ. ءبىز قازىر «قازاقمىسقا» تاۋەلدىمىز. بيۋدجەتىمىزدىڭ 70 پايىز ءتۇسىمى كورپوراتسيا ارقىلى كەلەدى. ۇلىتاۋدى كەلەشەكتە ءوزىن-ءوزى تولىق قامتاماسىز ەتە الاتىن، قۋاتتى ايماققا اينالدىرۋ ءۇشىن جالعىز كاسىپورىنعا الاقان جايىپ وتىرماي، ەكونوميكانى ارتاراپتاندىرۋعا كۇش سالۋىمىز كەرەك. سوندىقتان ءوڭىردىڭ قازبا بايلىعىن ىسكە جاراتىپ، ينۆەستيتسيا تارتۋدى، جاڭا كاسىپورىندار اشۋدى كوزدەپ وتىرمىز. بۇل رەتتە وبلىستا مينەرالدىق-شيكىزات بازاسىن كەڭەيتۋ اياسىندا گەولوگيالىق كلاستەر سالىنىپ، 9 كەن ورنىنا گەولوگيالىق بارلاۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلەدى. يندۋستريالىق-يننوۆاتسيالىق دامۋ اياسىندا حيميا، مۇناي وڭدەۋ، قارا مىس كونتسەنتراتتارىن ءوندىرۋ زاۋىتىن اشۋ، جەزقازعانداعى مىس بالقىتۋ زاۋىتىندا جاڭا كۇكىرت قىشقىلى تسەحىن ىسكە قوسۋ جوسپارى دا بار. قازىر ەلىمىزدە جانار-جاعارماي تاپشىلىعى بايقالىپ وتىرعانى بەلگىلى. وسى ولقىلىقتىڭ ورنىن تولتىرۋ ءۇشىن وڭىردە مۇناي وڭدەۋ زاۋىتىن سالعىمىز كەلەدى. بۇل ماسەلەنى مەن ۇكىمەتتىڭ الدىندا كوتەرگەنمىن. ەگەر بىزگە جىلىنا 1 ملن توننا مۇناي بەرىپ تۇرسا، ونى وڭدەيتىن زاۋىتتى اشۋعا دايىنبىز. شيكىزاتتى وسى وڭىردەن دە تابۋعا بولادى.

تاعى ءبىر باسىم باعىت – اگروونەركاسىپتى دامىتۋ. بۇل سالادا ەت، ءسۇت وڭدەۋ زاۋىتتارىن سالۋ، قۇس ەتى مەن جۇمىرتقا ءوندىرۋ كەشەنىن ىسكە قوسۋ، ۇن تارتۋ كەشەنىن جاڭعىرتۋ سياقتى 11 ينۆەستيتسيالىق جوبانى ىسكە اسىرساق دەپ وتىرمىز.

ءبىر عانا مىسال ايتايىن، ۇلىتاۋ وبلىسىندا ەلىمىزدەگى الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىق-تۇلىك تىزىمىندەگى 19 ءونىمنىڭ 3-ەۋى عانا شىعادى. ول: ەت، نان، ۇن. قالعانىنىڭ ءبارى سىرتتان كەلەدى. قاراعاندى وبلىسى، قاتەلەسپەسەم، سول تىزىمدەگى 17 ءتۇرلى ونىممەن ءوزىن-ءوزى قامتاماسىز ەتەدى. ءبىز كوكونىس، ءسۇت ونىمدەرىن قاراعاندىدان نەمەسە وڭتۇستىك وبلىستاردان الىپ وتىرمىز. ەندى سىرتقا تاۋەلدى بولماي، وسى 19 ءونىمنىڭ كەمىندە 13-ءىن وزىمىزدە ءوندىرۋدى ماقسات ەتىپ وتىرمىز. كوكونىس تۇرلەرىن، ءسۇت جانە ماكارون ونىمدەرىن دايىنداۋ ءوز كاسىپكەرلەرىمىزدىڭ دە قولىنان كەلەدى. وسى ماقساتتا الەۋمەتتىك كاسىپكەرلىك كورپوراتسياسىن قۇرىپ قويدىق. سول ارقىلى كاسىپكەرلەرگە قولداۋ كورسەتەمىز.

سوسىن بۇل جاقتا مالدىڭ باسى دا قاۋىرت ءوسىپ كەلەدى. وكىنىشتىسى، ونىڭ دا يگىلىگىن تولىق كورىپ وتىرعان جوقپىز. ءبىزدىڭ ءوڭىردىڭ مالىن سىرتتان كەلىپ، ارزان باعاعا الادى دا بورداقىلاپ، وزىمىزگە قىمباتقا ساتادى. سوندىقتان بورداقىلاۋ الاڭدارىن اشۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز.

تۇرمىس دەڭگەيىن ارتتىرۋداعى شە­شۋ­شى فاكتوردىڭ ءبىرى – جول ساپاسى. رەسپۋبليكالىق جولداردى ايتپاعاندا ءبىزدىڭ اۋدانارالىق، اۋىلارالىق جولدارىمىز ابدەن توزعان. قاراجاتتىڭ قوماقتى بولىگىن وسى باعىتقا ءبولۋ قاجەت. كەشەندى جوسپار بويىنشا جالپى سوماسى 264 ملرد تەڭگەگە 227 شاقىرىم وبلىستىق اۆتوجولدار جانە 118 شاقىرىم قالاىشىلىك جانە كەنتىشىلىك جولدار سالىنادى، قايتا جوندەلەدى. 2023 جىلدىڭ وزىندە وبلىستىق جانە اۋداندىق ماڭىزى بار 156,5 شاقىرىم اۆتوكولىك جولىن جوندەۋ جوسپارلاندى.

– كوپ جىلدان بەرى ايتىلىپ كەلە جاتقان جەزقازعان – قاراعاندى، جەز­قازعان – قىزىلوردا جولدارىنىڭ تاعدىرى نە بولدى؟

– رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار جول­دار­عا كەلەتىن بولسا، وكىنىشكە قاراي، جەزقازعان-قىزىلوردا باعىتىنا 90 ميلليارد تەڭگە ءبولىنىپ، بايقاۋ ءوتتى دە، ۇتقان كومپانيا باس تارتىپ وتىر. قۇرىلىس ماتەريالدارىنىڭ قىمباتتاپ كەتكەنىن العا تارتادى. ەندى مينيسترلىك قايتادان بايقاۋ ۇيىمداستىرايىن دەپ جاتىر. بۇل 2024 جىلى ءبىتۋى كەرەك ەدى. ەندى بيىل بايقاۋ ۇيىمداستىرىلسا، ەندىگى جىلى باستالا ما دەپ ۇمىتتەنىپ وتىرمىز. ال جەزقازعان – قاراعاندى باعىتى بويىنشا جوبالىق-سمەتالىق قۇجاتتار ازىرلەنىپ جاتقانىن ەستىپ وتىرمىز. قۇجات دايىن بولسا كەيبىر ۋچاسكەسىندە جۇمىس كەلەسى جىلدان باستالاتىنى ايتىلىپ جاتىر. ال ارقالىق-ۇلىتاۋ اراسىنداعى 30 شاقىرىم جولدى جوندەۋدى كەلەسى جىلعا جوسپارلاپ وتىرمىز.

– ۇلىتاۋ دەگەندە نەگىزگى تابىس كوزى رەتىندە ءتۇستى مەتاللۋرگيا مەن اۋىل شارۋا­شىلىعىنان كەيىن تۋريزم سالاسى اتالادى. جالپى، تۋريزمنەن ءتۇسىم بولادى دەپ ويلايسىز با؟

– ءيا، تۋريزم – ۇلىتاۋ ءۇشىن وڭىرلىك دامۋدىڭ نەگىزگى باعىتتارىنىڭ ءبىرى. سوندىقتان دا كەشەندى جوسپارعا سايكەس ءتۋريزمنىڭ دامۋىنا 1,5 ملرد تەڭگە قاراجات ءبولۋ جوسپارلانىپ وتىر. ودان بولەك، «قازاقمىس» كورپوراتسياسىمەن جاسالعان مەموراندۋم بويىنشا ۇلىتاۋ سەلوسىندا بىرقاتار تۋريستىك نىسان سالىنادى. وسىدان 10 جىل بۇرىن ءتۋريزمنىڭ ءبىزدىڭ وڭىردە داميتىنىنا كوپشىلىك كۇمانمەن قارايتىن. ويتكەنى جەر شالعاي، جول ناشار. بىراق سوڭعى جىلدارى كوزقاراس وزگەردى. قازىر بۇل وڭىرگە ساياحاتتاپ كەلۋشىلەر كوبەيدى، كاسىپكەرلەر دە تابىس كوزى ەكەنىن ءتۇسىنىپ وتىر.

– ءتۇسىم دەمەكشى، «جوشى حان» كەشەنى سالىنعاننان بەرى بۇل سالادا تابىس قان­­شالىقتى ءوستى؟ بايقاۋىمىزشا، تۋريس­تەر سونشالىقتى ارتپاعان سياق­تى…

– «جوشى حان» – كوممەرتسيالىق ەمەس، تاريحي، گەوساياسي ءمانى بار جوبا. مەملەكەت باسشىسىنىڭ تىكەلەي قولداۋىمەن اشىلعان بۇل كەشەننىڭ باستى ماقساتى – رۋحاني تاربيەنى، ەلدىك قۇندىلىقتاردى قالىپتاستىرۋدى جۇزەگە اسىرۋ. ەلىمىزدىڭ كەشەگى ۇلى دالانى جايلاعان ىرگەلى مەملەكەتتىڭ زاڭدى مۇراگەرى ەكەنىن تانىتۋ. كەشەن سالىنعاننان بەرى قاسيەتتى مەكەنگە ءتاۋ ەتىپ كەلۋشىلەر قاتارى ايتارلىقتاي ارتتى. جىل باسىنان بەرى 20 مىڭعا جۋىق ادام كەلدى. تۋريستەر اعىنىنىڭ ايتارلىقتاي ارتپاعانىنا قازىر كەشەننىڭ قالادان تىسقارى ورنالاسۋى، جولىنىڭ ناشارلىعى ىقپال ەتىپ وتىرعانى ايان. سوندىقتان جوشى حان كەشەنىنە جول سالىنىپ جاتىر.

سونىمەن قاتار ۇلىتاۋدا باسقا دا ەسكەرتكىشتەر بار. «قازاقمىس» كورپوراتسياسىمەن كەلىسىپ، اۋليەتاۋ، كۇمىسبۇلاق، تاسبۇلاق، تەرەكتى اۋليە مەكەندەرىنىڭ ما­ڭىن اباتتاندىرامىز. سوسىن جەزقاز­عان­دا قوناقۇي تاپشى. ەندىگى جىلدىڭ وزىندە 3 قوناقۇي قۇرىلىسىن باستايمىز دەپ جاتىرمىز. بۇعان قوسا ارنايى تۋريستىك مارشرۋتتار دايىندايمىز. وسى جۇمىستىڭ بارلىعى تۋريستەر اعىنىنىڭ ارتۋىنا ىقپال ەتەدى دەپ ويلايمىن.

– جەزقازعاندا ءۇي تاپشى دەپ ەستىپ وتىرمىز. جان-جاقتان كەلىپ جات­قان­دار، ءۇي كەزەگىندە تۇرعاندار كوپ. بۇل باعىتتا قانداي شارالاردى قولعا الا­سىزدار؟

– باسپانانىڭ تاپشى ەكەنى راس. ونىڭ ۇستىنە باعاسى قازىردىڭ وزىندە قىمباتتاپ كەتتى. وبلىس بولۋى اسەر ەتتى، سونىمەن قاتار بۇرىننان تۇرعىن ءۇي جەتكىلىكسىز. بۇعان دەيىن جىلىنا ءبىر-ەكى ۇيدەن سالىنىپ وتىردى. ۇيگە مۇقتاج ادام كوپ، وبلىس بويىنشا 6 مىڭعا جۋىق ادام پاتەر كەزەگىندە تۇر.

سول سەبەپتى حالىق سانىنىڭ ءوسۋىن ەسكەرە وتىرىپ، جەزقازعان قالاسىندا 60 ءۇيدى قامتيتىن ءۇش شاعىن اۋدان سالۋدى جوسپارلادىق. جەكە تۇرعىن ءۇي قۇرى­لىسىنا 1 مىڭ ۋچاسكە بولىنەدى. سونداي-اق جەزقازعاندا 26 اپاتتى ءۇيدى، ساتباەۆتا 20 اپاتتى ءۇيدى جاڭارتۋ جۇمىستارى ءجۇر­گىزىلەدى.

بۇعان قوسا جەزقازعاننىڭ وزىندە كەم دەگەندە الداعى جىلدارى 3 مەكتەپ، وبلىس بويىنشا 9 مەكتەپ سالامىز. «قا­زاق­­مىستىڭ» قولداۋىمەن ۇلكەن سپورت كە­شەنى تۇرعىزىلادى. كەلەسى جىلى وبلىس ورتالىعىندا تەاتر قۇرىلىسى باستالادى.

قازىرگى تاڭدا 2-6 جاستاعى بالالاردىڭ بالاباقشامەن قامتىلۋ كورسەتكىشى – 83%، ال 3-6 جاس بويىنشا 89,4% قۇرادى. وبلىس بو­يىنشا 2023 جىلى جەز­قازعان جانە ساتباەۆ قالالارىندا 640 ورىندىق 2 بالاباقشا قۇرىلىسى اياقتالىپ، جەزقازعاندا جانە ۇلىتاۋ اۋدانىندا 200 ورىندىق 2 بالاباقشا قۇرىلىسى باستالادى.

– جوسپارلارىڭىزدى قاراپ وتىر­ساق، ءىرى جوبالاردىڭ دەنى قالا­لاردى قامتيتىن سياقتى. وسى ورايدا اۋىل­دىق ەلدى مەكەندەر نازاردان تىس قالعان جوق پا؟

– جوق، جوعارىدا اتالىپ وتكەن ءىس-شارالاردىڭ قوماقتى بولىگى اۋىلدىق ەلدى مەكەندەردى دە دامىتۋدى كوزدەيدى. جول سالۋ، مەكتەپ، بالاباقشا، باسپانا تۇرعىزۋ، كاسىپكەرلىكتى قولداۋ شارالارى تۇتاس وبلىستى، سونىڭ ىشىندە اۋىلدى دا قامتيدى.

– وبلىس حالقىنىڭ قانشا پايىزى اۋىل تۇرعىندارى؟

– تۇرعىنداردىڭ باسىم كوپشىلىگى – 79%-ى قالادا، 21% اۋىلدا تۇرادى. بارلىعى 76 اۋىل بار. 2024 جىلى تسيفر­لاندىرۋ ۇلتتىق جوباسىنىڭ اياسىندا وبلىستىڭ بارلىق اۋماعىن ينتەرنەتپەن، ۇيالى بايلانىسپەن تولىق قامتۋ جوسپارلانعان.

قازىرگى تاڭدا وبلىس اۋماعىنداعى ەلدى مەكەندەردىڭ 93,5%-ى تازا اۋىز سۋمەن قامتاماسىز ەتىلگەن. 2025 جىلعا دەيىن كورسەتكىشتى 100%-عا جەتكىزۋ ماقساتىندا ۇلىتاۋ وبلىسىنىڭ كەشەندى دامىتۋ جوس­پارىنا 5 ەلدى مەكەندە سۋ قۇبىرىن سالۋ جانە 30 اۋىلدى ەلدى مەكەندە كەشەندى بلوك-مودۋلدەر ورناتۋ جوسپارلانىپ وتىر.

– اڭگىمەڭىزگە راحمەت.

"ادىرنا" ۇلتتىق پورتالى 

پىكىرلەر