«Qazaqfilm» töŋıregındegı dau uşyǧyp kettı. Negızı būl dau emes edı... Aqiqatqa män bermei dauǧa erık bergen kino basşylary - şeneunıkter. Nege aqiqat deimız? Tyŋdaŋyz.
Qazaq kinogerlerdıŋ jan būlqynysy «Qazaqfilm» basşylyǧyn A.Omarovqa berıp qoiǧan soŋ tıptı şiryqty. Aldyŋǧy basşylar kinonyŋ janyn tüsınbei it şyrǧalaŋǧa salsa, myna basşylyqqa kelgen jandar tıptı tıldı, iaǧni, qazaq intelligensiiasynyŋ (kino önerındegı) janyn (tılın) tüsınbei (mensınbei) it şyrǧalaŋǧa saldy. Ol azdai «Qazaqfilm» aumaǧyna da jıbermei («Äbıl» filmınıŋ avtory Elzat Eskendır men Erlan Töleutai oqiǧasyn esıŋızge alyŋyz. Tıptı özım de «Habar» arnasynyŋ tılşısı şaqyruymen baryp, küzetşılerdıŋ qorşauynda qalǧan edım...) jandaryna jara saldy.
«Qazaqfilmde» körkemdık keŋes ölgen. Ol ssenarlyq-redaksiialyq alqa-körkemdık keŋeste bır-de bır süt betıne şyǧar qazaq tıldı jan joq bolsa, ölgenı emei nemene? «Qazaqfilmde» qazaqtyŋ jany (tılı) būryn basşylarynda bolmasa da «körkemdık keŋeste» bar bolatyn. Onda Satybaldy aǧa Narymbetov, Didar Amantai, Bolat Jetekbai, Elzat Eskendır, osy joldardyŋ avtory jūmys ısteitın. Arnaiy şaqyrtumen Äşırbek aǧa Syǧai, Dulat aǧa İsabekovter t.b. müiızderı qaraǧaidai ūlt ädebietı men mädenietınıŋ tūlǧalary keletın. Qazaq filmderınıŋ janyn saqtauǧa osy kısıler janyn salatyn. Qazır kım bar? Kım bar qazır körkemdık keŋeste ūlttyŋ janyn araşalap alatyn? Ada boldy bärı.... qazaq kinosy şlagbauymnyŋ syrtynan syǧalap qaldy...
Jalpy qazaq önerınıŋ jany - tıl! Qazaq tılı şetqaqpai körgen jerde önerı de şet qaldy degen söz. Tüsındıreiın, rūqsat bolsa?
Tıl - qazaqtyŋ bolmysy. Al bolmystan - öner syǧyp şyǧarylady. Qazaq bolmysynan syǧymdalyp şyqqan önerde - qazaqtyŋ ömırı bolady, örnegı bolady, qasıretı bolady, qaiǧysy bolady, aqjarma quanyşy bolady.
Al tıl joq jerde - budan öner ömırge keledı. Qaşyrdyŋ ūrpaq bermeitını sekıldı, budan öner ūrpaqqa eşteme bermeidı... Qaşyrdyŋ tözımdı bolyp keletını sekıldı - budan önerdıŋ de jany sırı keledı. Ligerdı bılesız ǧoi? Arystan men jolbarystan paida bolǧan budan? Ol bäle de älgı ekı aŋǧa qaraǧanda ädemı bolady, ırı bolady! Bıraq ūrpaq bermeidı... Iаǧni, ümıt joq...
Budan önerden de ümıt joq.
Qazır qazaq kino önerınde bır şoǧyr ūlt kinosyn ainalary ösıp keledı. Olar: Kenjebek Şaiqaqov, Elzat Eskendır, Azamat Şarǧyn, Ärıbibek Öraltai, Bekzat Smadiiar, Däuletjan Mahmūt, Mūrat Esjan (osy joldardyŋ avtoryn da qossaŋyzdar bolady) t.b. Būlardyŋ aldyŋǧy legı Halyqaralyq kinofestivalde top jaryp qazaq kinosynyŋ märtebesın biıktetse, bırı halqynyŋ süiıktı filmderın jasady. Bıreulerı alǧaşqy tolyqmetrajdy filmderıne kırısıp, mamandardy elıktıre bıldı. Būlar qazaq ädebietın (älem ädebietın de) jaqsy bıletın, uyzyna jaryǧan, tılden jaralǧan kinogerler. Qazaq kinosynyŋ negızı de osylar, bolaşaǧy da osylar! Bıraq... bıraq... būlar - şlagbaum syrtynda...
Ötken jyly ǧana elımızde Halyqaralyq «Evraziia» kinofestivalı öttı. Özımızdıŋ kinofestival. Ony basqaru «Qazaqfilm» basşylyǧyna berıldı. Joǧaryda aty tızbelengen qazaq kinosynyŋ bolaşaqtarynyŋ bır de bırınıŋ filmı öz elındegı kinofestivalge şaqyrylǧan joq! Qanşa A klasyndaǧy kinofestivalderden top jaryp, älemdı auzyna qaratyp kelse de, olar öz şeneunıkterınıŋ betın berı qarata alǧan joq.
Sol... şlagbaumnyŋ syrtyndaǧy äŋgıme ǧoi...
Aitar söz köp, bıraq uaqyt joq...
Bastysy, qazırgı daudyŋ astary - aqiqat. Aqiqatqa jetu üşın, elımızdıŋ ideologiia salasyndaǧy basşylar kinogerler janaiqaiyn baiyppen tyŋdasa deimız.
Olar qaşanǧy şlagbaum syrtynda jüredı?
Basqa materialdar
Adyrna.kz ūlttyq portalynyŋ maŋyzdy aqparattaryna jazylu
Soŋǧy jaŋalyqtar turaly habardar bolyŋyz