Májilis depýtaty Gúldara Nurymovanyń Dúnıejúzilik kóshpendiler oıyndary qarsańynda "toǵyzqumalaq" oıynynyń ataýyn ózgertý týraly usynysyna Qazaqstan jáne Dúnıejúzi toǵyzqumalaq federaııalarynyń prezıdenti Álıhan Baımenov jaýap berdi, dep habarlaıdy “Adyrna” ulttyq portaly.
29 mamyr kúni Májilis depýtaty Gúldara Nurymova Dúnıejúzilik kóshpendiler oıyndary qarsańynda "toǵyzqumalaq" oıynynyń ataýyn ózgertýdi usynǵan bolatyn.
Depýtattyń usynysy kesheli beri ǵalamtor betterinde qyzý talqylanýda. Depýtat ǵalymdar men zertteýshilerdiń pikirinshe, bul oıynnyń jalpy ataýy – "toǵyzat" ekenin aıtty.
Alaıda, búgin, 30 mamyr kúni Qazaqstan jáne Dúnıejúzi toǵyzqumalaq federaııalarynyń prezıdenti Álıhan Baımenov depýtattyń usynysyn qoldamaıtynyn jetkizip, resmı málimdeme jasady.
"Májilistiń birneshe depýtaty ulttyq mádenı muramyz toǵyzqumalaqtyń atyn ózgertý qajet dep úkimetke saýal joldapty. Ǵasyrlar boıy halyq paıdalanyp kelgen tól ataýdan jırený, qasıetti uǵymdarǵa nemquraıly qaraý - ulttyq qundylyqtar aıasynda qoǵamdy uıystyrýǵa bastamaıtyn is ekeni sózsiz. Kóziqaraqty kez kelgen adam " bular basqany qoıǵanda Abaıdy tanymaı Áýezovti oqymaǵandar ma?" dep qaıran qalǵan shyǵar. Bastamashylardyń kimdi oqıtynyn bilmeımiz , biraq qaǵıdaly aqıqatty túsinbeıtini anyq. Toǵyzqumalaq- ulttyń myńjyldyq tarıhy bar zııatkerlik oıyny”, - dep aıtty federaııa prezıdenti.
Sondaı-aq, ol IýNESKO toǵyzqumalaqty adamzattyń mádenı murasy dep 2020 jyly moıyndaǵanyn aıtty. Toǵyzqumalaq ultymyzdyń álemdik mádenıetke qosqan úlesiniń jarqyn úlgisi.
"Syrttan kelgen bir-er adam túrli pıǵylmen ataýyn burmalasa- ondaı tásildi bizdiń mádenıet pen tarıhı jadymyzǵa qarsy syrtqy kúshter talaı qoldanǵanyn tarıhtan da bilemiz. Tarıhı, ǵylymı derekkózderde, kórkem jáne aýyz ádebıetinde , ulttyń jadynda oıyn tek toǵyzqumalaq dep atalady. Ulttyq oıynnyń ataýy Parlamentke de, Úkimetke de, toǵyzqumalaq federaııasyna da tıesili emes. Ol esh adamnyń, ne uıymnyń menshigine jatpaıdy”, -dedi Álıhan Baımenov.
Federaııa prezıdentiniń aıtýynsha, oıynnyń da, onyń ataýynyń da ıesi- qazaq halqy. Bizdiń perzenttik paryzymyz - toǵyzqumalaqty damytyp, qanatyn keńge jaıý.
Qazir álemniń 50-den astam elinde toǵyzqumalaq kózbe -kóz oınalsa, ınternet arqyly 100 memleket turǵyndary túrli saıystarǵa qatysyp, 6 álem chempıonaty 25-30 el ókilderiniń qatysýymen ótti.
Jahanǵa tanymal zııatkerlik oıyndar saıttarynda toǵyzqumalaq kóshbasshy orynda. Qazaqstanda 210 myń adam túrli deńgeıde turaqty shuǵyldanýda.
"Munyń bári ardagerler, jattyqtyrýshylar, oıynshylardyń eńbeginiń, olardy demep, qoldap júrgen federaııa,toǵyzqumalaq qaıratkerleri, kásipkerler, Sport jáne týrızm mınıstrligi men jergilikti ákimdikter, maslıhat depýtattarynyń birlese atqaryp júrgen isteriniń jemisi”, dedi Qazaqstan jáne Dúnıejúzi toǵyzqumalaq federaııalarynyń prezıdenti.
Prezıdent Qasym-Jomart Toqaevtyń 2022 jyly toǵyzqumalaqty damytýǵa nazar aýdarýy ortaq iske sony serpin berdi.
"Biz ári qaraı da ulttyq murany nasıhattap, dáriptep, keńirek taralýyna jumys jasaımyz. Perzenttik paryzymyzdy atqarýǵa eshkim kedergi bola almaıdy. Qazaq barda toǵyzqumalaq damı bermek. Ult aldynda zor mindetter tur. Azamat retinde el damýynyń ózekti máseleleri boıynsha joǵary minberlerden keleli oı aıtylǵanyn qalaımyz. Pikir alýandylyǵyn syılaı otyryp, qasıetti qundylyqtarmen oınaýǵa bolmaıtynyn málimdeımiz”, - dedi Álıhan Baımenov.
