Ótken ǵasyrdaǵy alapat ashtyqty Ýkraına sekildi genoıd retinde moıyndatý kerek pe? Bul suraqty birneshe Májilis depýtatyna qoıyp, jaýap alýǵa tyrystyq. Bir qyzyǵy depýtattar asharshylyqty genoıd dep tanýǵa baılanysty suraqqa asa saq jaýap berdi. Bári bir aýyzdan Memleket basshysy Qasym-Jomart Toqaev qurǵan saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn tolyq aqtaý jónindegi memlekettik komıssııany eske aldy.
“GENOIDKE SOVET ÚKIMETI AIYPTY. BIRAQ SAIaSILANDYRMAIMYZ…”
«Respýblıka» partııasynyń tóraǵasy ári Májilis depýtaty Aıdarbek Qojanazarov eń birinshi genoıd degenniń ne ekenin túsinýimiz kerek ekenin eskertti. Onyń aıtýynsha, bir ulttyń basqa ultty qurtyp, joıýý saıasaty genoıd dep atalady.
«1917 jyldan bastap bizdiń tórelerimizdi, sultandarymyzdy joıdy. Odan keıin jut boldy. Al 1936 jyly meniń ákemniń týǵan atasy atylyp ketti. Sondyqtan da meniń oıymsha shynymen de bizdiń elimiz genoıdke ushyrady dep senemin. Biraq ony bireýge júk salyp, «myna el, myna ult istedi» dep aıtý durys emes. Bul jerde Sovet úkimeti aıypty jáne ol kezde basshylyqta bolǵan adamdardyń ulttary da ártúrli boldy. Sondyqtan da Asharshylyqty bir ultqa júktep «Myna ult bizdiń ultty joıdy» degendi men qoldamaımyn», – dedi depýtat.
Sondaı-aq ol Asharshylyqty saıasılandyrýǵa baılanysty suraqqa jaýap berdi. Depýtattyń kózqarasy bıliktiń buǵan deıin aıtqan pikirimen uqsas shyqty.
«Neǵurlym biz tarıhty saıasılandyrsaq, soǵurlym bizdiń ishimizde ókpe paıda bolady. Eń bastysy Asharshylyqtan sabaq alýymyz kerek. Birinshiden, kimnen kelgen asharshylyq, sol adamdar men memleket týraly bilýimiz kerek, ekinshiden, ony boldyrtpas úshin is-áreketter jasaýymyz kerek», – dedi ol.
PREZIDENT POZIIIaSY MEN DEPÝTAT MISSIIaSY SÁIKESE ME?
Májilis depýtaty Ashat Aıǵambetovtyń kózqarasy Aıdarbek Qojanazarovtyń pikirine uqsas. Alaıda tarıhshy depýtat áriptesi sekildi Asharshylyqty genoıd dep múlde aıtpaı, asa saqtyq kórsetti. Eks-mınıstr «Ýkraına sekildi asharshylyqty genoıd dep taný qajet pe?» degen naqty suraqqa jalpylama jaýap berdi.
«Bul másele qazirgi ýaqytta keńinen zerttelip jatyr. Repressııaǵa ushyraǵan bizdiń azamattarymyzdy aqtaý boıynsha úlken komıssııa qurylyp, zertteý júrgizilip, qazir naqty jumys júrip jatyr. Memleket basshysy búgin osy másele boıynsha arnaıy Twitter-de pikir bildirdi. Memleket basshysynyń pozıııasymen tolyǵymen kelisemin. Shyn máninde bul bizdiń tarıhymyzdaǵy óte úlken qaraly kúnderdiń biri boldy. Ony biz bilip, aıtýmyz kerek. Búgin meniń bilýimshe mektepterde dál osy másele boıynsha arnaıy ashyq sabaqtar ótip jatyr. Ótken tarıhymyzdy este saqtaý úshin mundaı sharalardyń ótkeni kerek.
Bizdiń keremet elıtamyz atý jazasyna kesilip, qaraly kúnder boldy. Sondyqtan da bul máselede úlken zertteý jumystary júrip, aqtaý jumystary jalǵasýy kerek. Komıssııa óziniń jumysyn jalǵastyryp, bir tıisti sheshimdi usynady dep sanaımyn. Sondyqtan muny tek qana saıası kózqaraspen ǵana emes, elimizdiń alǵa jyljýy úshin paıdaly qadam retinde qaraýymyz kerek», – dedi ol.
Ashat Qanatuly alystan oraǵytyp, suraqqa naqty jaýap bermegen soń «Tarıhshy retinde asharshylyqty genoıd dep baǵalaısyz ba?» dep saýal qoıdyq. Al depýtat “Asharshylyqty eshqandaı zertteýsiz, tek qana emoıonaldy turǵyda emes, naqty sharalardy belgilep, tıisti sheshim qabyldaý kerek,-“ dep jaýap berdi. Toqsan aýyz sózdiń tobyqtaı túıini, depýtattar asharshylyqqa baılanysty eki shoqyp, bir qaraǵandy jón kórip otyr.
