Memleket basshysy partııalar isine bıliktiń aralaspaýy qajettigin eskertkenimen, ókiletti bılik isine atqarýshy bıliktiń ıtinip qol suǵyp otyrǵany eshkimge jasyryn emes. Máselen, Ekibastuzda jylý apatymen jaǵalasa júrgizilgen aýys-túıis kezinde qala ákimi Aıan Beısekınniń «Amanat» partııasy fılıalynyń atqarýshy hatshysy etip Márııam Malıkovany ózi baryp tanystyrýy keı ákimniń Prezıdenttiń sózin de, ózine qarap otyrǵan synshy halyqtyń nazaryn da qaperge ilmeıtinin kórsetse kerek. Degenmen ózge partııalardyń saılaýaldy úgit-nasıhat jumystary kezinde janyna Tatıana Shmıdti ertip alyp, ózge partııa ókilderiniń áreketterin (sózderin) tesik-tesikten syǵalap ańdyǵanyna qarap, Márııam Malıkova óz qyzmetin adal atqarýda dep nyq baǵa bere alamyz.
Dál qazirgi ýaqytta Ekibastuz qalalyq máslıhatynyń depýtattar korpýsy jasaqtalyp boldy. Olar: temirjolshy Jomart Myrzabekov, kásipker
Qanat Turlybekov, kenshi Serik Makarov, kásipker Arman Amýrgalınov, pedagog Tatıana Shmıdt, kanal qyzmetkeri Vladımır Eger, «ákimdiktiń óz adamy» Márııam Malıkova, KVN-shy jas Erkin Qusan Amankeldiuly, osy ýaqytqa deıin «propıskasy Astanada bolǵan», biraq Ekibastuzdy kórkeıtýdi arman etken Arman Imanqulov, kásipker Jetpisbaı Jakýpov, jeke kásiporyn ókili Leıla Kasymanova, aýyl sharýashylyǵy ókili Janat Ibraev, oblys ákimi Asaıyn Baıhanovmen jaqsy qarym-qatynastaǵy Ardaq Qańtarbaevtyń (Ekibastuz qalasynyń burynǵy ákimi) jan dosy, «Amanat» partııasy Ekibastuz fılıalynyń burynǵy jetekshisi Nııaz Makraev, pedagog Dalıda Sıvaraksha, kásipker Manat Alǵambarov.
Baıqaǵandaryńyzdaı, tizimdegi adamdardyń keıbiri «aspannan túskendeı», halyq kóbin tanymaıdy da, osy ýaqytqa deıin olardyń ne bitirip, ne qoıǵany beımálim. Al endi bir bóligi – áldeqalaı kúni túsetindikten, bılikpen araqatynasyn buzǵysy kelmeıtinder.
Qazirgi ýaqytta jergilikti atqarýshy bılik Ekibastuz qalalyq máslıhatyna «hatshy saılaý» máselesimen qyzý aınalysyp, árbir depýtatty úgittep jatyr degen sóz taraýda. Buǵan, árıne, eshkim tańdanǵanbaıdy. Óıtkeni Nııaz Makraevtyń bul orynǵa ózin-ózi daıarlaǵanyna talaı jyldyń júzi boldy.
Ras, osy ýaqytqa deıin búgingi depýtattyq korpýs quramyndaǵy birtalaı depýtat Nııaz Qudaıbergenulynyń hatshy retindegi kandıdatýrasyna ishteı jáne ózara qarsy edi. Degenmen bıliktiń «derbes óńdeý» jumysynan keıin olardyń kóbi azamattyq ustanymdarynan aınyp, «qolbala» róline aýysyp úlgeripti. Osynyń ózi-aq ekibastuzdyq buqara óz taǵdyryn kimderdiń qolyna senip tapsyrǵanyn kórsetse kerek...
Bir aıta keterligi, jergilikti ákimderdiń tize batyrýymen buryndary jabyq daýys berý tártibimen ótip kelgen Ekibastuz qalalyq máslıhaty hatshysyn saılaý ashyq túrde ótetin bolypty desedi. Al ashyq saılaýda ákimge unaıtyn adamǵa qarsy shyǵyp, kim jekkórinishti bolǵysy keler deısiń?! Bul da jergilikti bıliktiń ókiletti bılikti qýyrshaqqa aınaldyrýynyń bir belgisi bolmaq.
Jalpy, Nııaz Makraev ekibastuzdyqtarǵa qaı qyrymen tanymal? Sý jańa depýtattar da bile otyrsyn dep ótken kúnge sheginis jasaýǵa týra keledi.
Bul joly biz ana bir jylǵy saılaýda táp-táýir tizim basynda turǵan partııa belsendisi (Nııaz Qudaıbergenulyna qaraǵanda saılaýshylar máselesin ótkir de ashyq kóterip júrgen adam) Eldar Rzakýlıoǵly «qoldan túzilgen» tizim sońyna túsip qalǵanyn jáne «Massaj melodramasyn» eske túsirmesek te bolady. Bul taqyryptar sonshalyqty ózekti emes...
Hatshy sheshen jáne qarjy jaǵynan saýatty bolýy kerek. Biraq Nııaz Makraev anaý aıtarlyqtaı sheshen emes. Áıteýir birde qaǵazǵa qarap, birde qaramaı, óıtip-búıtip sóıler. Ol birde máslıhat sessııalarynyń birine tóraǵalyq etip, aldynda jatqan qaǵazdy (sessııanyń kún tártibi, t.b. jazylǵan) oqý kerektigin bilmeı ańyryp, ákim dosy (A.Qańtarbaev) ony «Oqy, oqy!» - dep túrtkilep qyzyq bolǵan. Dos degen osy ǵoı, túrtkilep ıteredi de júredi. Al kópshilikti bala kúnnen qol ustasyp ósken jan dosy Ardaq Qańtarbaev ákim bolǵan sátten ózin kenshiler qalasynyń kósemindeı kóretin Nııaz Makraevtyń tulǵasy alańdatady. Óıtkeni máslıhatqa hatshy bolatyn adam qarjy salasyn, bıýdjettiń esep-qısabyn jaqsy bilýi kerek. Nııaz Qudaıbergenuly esep-qısapty jaqsy biledi dep eshkim maqtaı qoımas. Óıtkeni «Amanat» fılıalyndaǵy partııa músheleriniń jarnasyna jáne fılıal qyzmetkerlerine ıe bola almaǵan adam dardaı monoqalanyń bıýdjetine qalaı ıe bolady?!
Buǵan deıin partııanyń ekibastuzdyq keńsesinde jumys atqarǵan Juldyz atty qazaq áıeli oblystyq partııa qyzmetkerleri tarapynan qýdalandy. Ol qalaǵa «Nurly Ertis» baǵdarlamasy aıasynda kóship kelgen edi. Basshylar otyrsa opaq, tursa sopaq qyla bergendikten «qashyp» qutyldy. Budan keıin partııaǵa H. hanym jumysqa alyndy. Ol kele sala jalǵyzbasty ana – partııada jıyrma jylǵa jýyq eńbek etip, óńirine «Qazaqstan Respýblıkasy Táýelsizdigine – 30 jyl» tósbelgisin taqqan Gúlmıra Sembaeva jumystan qýyldy. Gúlmıra Ómirzaqqyzynyń jumystan qýylýynyń ózi NKVD ókilderiniń ómirdereginen habar beretin tarıhı fılmderdi kóz aldyńa ákeledi. Gúlmıra ádettegishe jumysyna kelse, oblystyq keńseden komıssııa kelip, onyń kompıýterin, ózge de buıymdaryn «tárkilep» tastapty. Kabınetiniń kiltin alyp qoıǵan. Sóıtip, bir-aq kúnde apaı-topaıyn shyǵaryp, jumystan shyǵardy da tastady. Negizi, fılıalda oryn alǵan olqylyqtar saldarynan Gúlmıra emes, Makraev jumysynan shyǵýy tıis edi. Biraq Terenchenkonyń shamasy jetkeni qazaqtyń álsiz qyzy - jalǵyzbasty áıel boldy.
Bul bylyqtarǵa partııadan jerinip 1000-ǵa jýyq adamnyń múshelikten shyǵýǵa aryz bergeni sebep bolǵan deıdi. Adamdardyń azaıý sebebine Gúlmıra aıypty-mys. Onyń ústine, múshelerden jıylatyn jarna ýaqytyly jıylmaýyna da Gúlmıra kináli bolyp shyqqan. Saıyp kelgende, jarnanyń jıylýy, fılıaldaǵy ishki tártip, jumystyń uıymdastyrylýy – bári de tikeleı Makraev myrzaǵa qatysty emes pe edi?!
Al endi áı-shaısyz jumystan qýylǵan Gúlmıra Ómirzaqqyzynyń ornyn Terenchenko men Makraev kimge kózdegenine keleıik. Bul orynǵa aqyryn ǵana kelip Altynshash Ábenova jaıǵasty. Kezinde jergilikti jumyspen qamtý ortalyǵyn basqaryp, sol orynnan birtúrli jumbaq kúıde izim-ǵaıym ketken adam. Jumyspen qamtý salasynda memlekettik granttardyń zańsyz úlestirilýine jol bergen, ıaǵnı, partııanyń ómirin gúldendirýi dúdámal adam.
Aıtpaqshy, partııa fılıalyndaǵy H. hanymnyń da burynǵy áriptesteri, jergilikti halyq bergen minezdemesi jetisip turǵan joq.
Osyǵan qarap, qazaqtyń órimdeı qyzdaryn qýdalap, «kári-qurtań», «qaǵylǵan-soǵylǵandy» jınap alǵan partııa basshylarynyń kóregendigin baǵamdaı berińiz. Aıtpaqshy, osy tusta A.Ábenovanyń sonshalyqty óbektelý sebebi onyń Pavlodar oblysynan mınıstr bolyp taǵaıyndalǵan azamattyń naǵashy apasy bolýynda dep, estigenimizdi de aıta otyraıyq...
Taǵy bir oqıǵa. 2021 jyly Ekibastuz qalasyna qarasty bes aýyldyń ákimine ákimder saılaýyna qatysa almaý qaýpi tónip (Ábenova sııaqty hanymdar jibergen qateler kesirinen), qyzyq bolǵan. Sonda basyna kún týǵan azamattarǵa kómektesýdiń ornyna, Nııaz Makraev «Ákimder ketse, ornyna kisi tabylady!» - depti-mys...
Jalpy, sońǵy ýaqytta Ekibastuzǵa eks-ákim Ardaq Qańtarbaevtyń dostary qaıta oralyp jatyr. Solardyń biri – «Óner» qalalyq mádenıet saraıyna «Qaıtqan malda qaıyr bar» dep ándete qaıtyp kelgen Talǵat Saǵyntaev. Talǵat Qaıratuly men Ardaq Amangeldiuly sonaý Almatydaǵy jalyndy jyldardan dos. Osyǵan deıin birneshe mádenıet saraıyna basshylyq etip, búgingi kúni oblystyq Halyqqa qyzmet kórsetý ortalyǵynyń oryntaǵyna jyly jaıǵasqan baıanaýyldyq Asylbek Saparbekuly da Qańtarbaev klanynan. Bul azamattardyń bárine Almatyda turyp kep Pavlodarda jemisti eńbek etip jatqan qaı azamat qamqor bolyp otyrǵanyn ishterińiz bilip otyrǵan bolar. Aıtpaqshy, bul toptyń artynda Ekibastuzdyń burynǵy ákimi, olıgarh Eltaı Arbıev turǵanyn aıtpasqa amal joq. Qysqasy, kózge kórinbeıtin eks hám eski ákimder basqaryp turǵan jylýsyz Ekibastuz aldaǵy besjyldyqta jańarady desek, ózimizdi ońdyrmaı aldaǵanymyz bolmaq.
Al endi Baıanaýylda týǵan bir top azamattyń Ekibastuzdaǵy maıly oryndarǵa bal arasyndaı úımeleýine túrli memlekettik baǵdarlamalar boıynsha joǵarǵy bıýdjetterden bólinetin orasan qarjy sebepker emes pe eken degen de oı keledi...
Endigi «bes tıyn baqyrymyzdy» ekibastuzdyq búgingi depýtattarǵa arnamaqpyz. Ekibastuz jurty onsyz da jaýapsyzdyqtan zapy bolyp otyr. Jyldar boıy sozylǵan salǵyrttyq nátıjesin jurt ótken qysta shyndap sezindi. Jaǵdaı túzelip, ádildik ornaıdy dep aıtý qıyn. Óıtkeni qazirgi jaǵdaıda Ekibastuz jaı ǵana Baıanaýyl aýdanynyń fılıaly retinde tirshilik etpek sııaqty. Sonda Ekibastuzdyń ózinde, ıaǵnı, qalyń qanjyǵalynyń elinde tizgin ustar, Bógembaıǵa tartqan er týmaǵan ba? «Baıanaýyldyń bólimshesi» degen ataq namystaryńyzdy qaıramaı ma? Bul suraqtar rıtorıkalyq bolǵanymen, onyń naqty jaýabyn depýtat myrzalardyń joǵary kóterilgen qoldary arqyly biletin kún de alys emes...
Aıhan Ábsattar,
Pavlodar oblysy
