قاسىم-جومارت توقاەۆ جيىنعا قاتىسۋشىلار الدىندا سويلەگەن سوزىندە ۆولونتەر جىلىنىڭ تابىستى بولعانىن اتاپ ءوتتى. ونىڭ ايتۋىنشا، بۇل جىل ءبىزدىڭ ەلىمىزدە عانا ەمەس، بۇكىل الەم تاريحىندا اسا كۇردەلى كەزەڭدەردىڭ ءبىرى بولعانىنا قاراماستان، «قايىرىمدى ىستەر» جالپىۇلتتىق يدەياسى ون مىڭداعان قازاقستاندىقتىڭ قايىرىمدىلىعى مەن جاناشىرلىعىنىڭ ارقاسىندا ءومىر شىندىعىنا اينالدى. پرەزيدەنتتىڭ پىكىرىنشە، وتانداستارىمىز ۇلت رۋحىنىڭ مىزعىماس بەرىكتىگىن، بىرلىك پەن ىنتىماقتىڭ، تۇتاستىق پەن تىلەكتەستىكتىڭ، شىنايى ىقىلاس پەن ءبىر-بىرىنە دەگەن قامقورلىقتىڭ جارقىن ۇلگىسىن كورسەتتى.
– ەرىكتىلەر جىلى جالىندى جاستارىمىزدىڭ بويىنداعى ەڭ اسىل قاسيەتتەردى دارىپتەگەن ەرەكشە جىلعا اينالدى. بۇل جاناشىرلىققا، جاۋاپكەرشىلىك پەن قامقورلىققا ۇندەگەن كەزەڭ بولدى. ءبىز مۇقتاج جاندارعا قول ۇشىن بەرىپ، ءتۇرلى قيىندىقتارمەن بىرگە كۇرەستىك. وسىلايشا، ادامگەرشىلىك قۇندىلىقتاردى جوعارى باعالايتىن قوعام ەكەنىمىزدى تانىتتىق. الەمدى جايلاعان ىندەت قايىرىم مەن مەيىرىمنىڭ قانشالىقتى ماڭىزدى ەكەنىن انىق كورسەتتى. قاۋىپتى دەرت ەل-جۇرتتىڭ دەنساۋلىعىن عانا ەمەس، بەكەم بىرلىگىن دە سىنعا الدى. ءبىز ءبىر ەل، ءبىر حالىق بولىپ بۇل سىنعا توتەپ بەردىك، – دەدى پرەزيدەنت.
جىل بويى 100 مىڭنان استام ادام ەرىكتى قىزمەت كورسەتتى. ۆولونتەرلىكتىڭ جاڭا باعىتتارى دا ءتيىمدى دامي باستادى. مەملەكەت باسشىسى جاناشىر ازاماتتارى كوپ مەملەكەتتىڭ بولاشاعى دا جارقىن بولاتىنىن اتاپ ءوتتى. ەرىكتىلەر قىزمەتى بارشا ازاماتتارىمىزعا ۇلگى بولىپ، ۇلتتىڭ جاڭا ساپاسىن قالىپتاستىرۋعا جول اشاتىنىنا سەنىم ءبىلدىردى.
– «Birgemiz» جالپىۇلتتىق باستاماسى از عانا ۋاقىتتا كوپتەگەن مەيىرىمدى وتانداسىمىزدى جۇدىرىقتاي جۇمىلدىردى. ولار وسىنداي قيىن كەزەڭدە مۇقتاج جاندارعا قول ۇشىن سوزدى. اتالعان باستاما اياسىندا «Qamqor»، «Saulyq»، «Sabaqtastyq» جوبالارى جۇزەگە اسىرىلىپ، ءجۇز مىڭداعان تۇرعىنعا كومەك كورسەتىلدى. وزەندەردى، ورمانداردى تازالاۋ، اعاش ەگۋ، قوقىستى سۇرىپتاۋ جونىندەگى «Taza Alem» ۆولونتەرلىك قوزعالىسىنىڭ قىزمەتى دە كوپشىلىكتىڭ قولداۋىنا يە بولدى. بۇگىندە ەكوبەلسەندىلىك – ءسان قۋ ەمەس، شىنايى قاجەتتىلىك، ءومىر قاعيداتى. سول ارقىلى ءبىز تابيعاتىمىزدى ساقتاي الامىز، – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.
پرەزيدەنت مەملەكەتتىك ورگاندار، ارحيۆ ۇيىمدارى، عىلىمي ينستيتۋتتار ەرىكتىلەردىڭ رەسۋرسىن پايدالانۋى قاجەت دەپ سانايدى. ونىڭ ايتۋىنشا، ارىس پەن ماقتاارالداعى قايعىلى وقيعالاردى ەسكەرە وتىرىپ، كۇردەلى تەحنوگەندى اپاتتاردان كەيىنگى قۇتقارۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ ءۇشىن ەرىكتىلەر دايىندايتىن ارنايى وقىتۋ كۋرستارىن اشۋ قاجەتتىگى تۋىنداپ وتىر. تابيعاتتى جانە جان-جانۋارلاردى قورعاۋ ماسەلەسى دە ەرەكشە نازار اۋدارۋدى قاجەت ەتەدى. سونداي-اق قايىرىمدىلىق قىزمەتىنە جۇيەلى تۇردە قولداۋ كورسەتۋ ماسەلەسىنە دە باسىمدىق بەرگەن ءجون. پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسى بويىنشا قايىرىمدىلىق سالاسىنداعى كەمشىلىكتەردى جويۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن قايىرىمدىلىق تۋرالى زاڭ جوباسى ازىرلەنۋدە.
– الەۋمەتتىك باعىتتاعى قىزمەتتى ىنتالاندىرۋ جانە ونى قولداۋدىڭ بارشاعا تۇسىنىكتى ءارى ءتيىمدى قۇقىقتىق تەتىكتەرى قاجەت. بۇل ءۇشىن ۇكىمەت اتقارىلاتىن مىندەتتەردى پىسىقتاۋى ءتيىس. قايىرىمدىلىق ۇيىمدارىن العاشقى اشىلعان جىلدارى جانە ودان كەيىنگى ۋاقىتتا دامىتۋ ءۇشىن ولاردىڭ جەڭىلدەتىلگەن نەسيە الۋىنا، مەملەكەت مەنشىگىندەگى نىسانداردى جەڭىلدىكپەن پايدالانۋىنا مۇمكىندىكتەر جاساۋ كەرەك. بيزنەس پەن جەكە تۇلعالاردىڭ قايىرىمدىلىق جانە ۆولونتەرلىك جوبالارعا قاتىسۋىن جاناما ىنتالاندىرۋ ءۇشىن ونىڭ ءتيىمدى تەتىكتەرىن، سونىڭ ىشىندە، مەملەكەتتىك قولداۋ كورسەتۋ شارالارى كەزىندە ولارعا قۇقىقتىق باسىمدىق بەرۋ ماڭىزدى. قايىرىمدىلىق جانە ۆولونتەرلىك ۇيىمدارعا مەملەكەت تاراپىنان دا، بيزنەس تاراپىنان دا كورسەتىلەتىن قارجىلاي جانە باسقا دا كومەكتەردىڭ اياسىن كەڭەيتۋ كەرەك. ۇكىمەتكە ءتيىستى ۇسىنىستار ازىرلەۋدى تاپسىرامىن، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.
قاسىم-جومارت توقاەۆ قايىرىمدىلىق قىزمەتىنىڭ اشىقتىعىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا قايىرىمدىلىق ۇيىمدارىنىڭ رەەسترىن ەنگىزۋ ماسەلەسىن ويلاستىرۋدى تاپسىردى. بۇل تىزبە وسى سالاداعى بارلىق اقپاراتتىق جۇيەگە ەنگىزىلىپ، قايىرىمدىلىق ۇيىمدارىنىڭ قىزمەتىمەن، ولاردىڭ قارجىلىق ەسەبىمەن تانىسقىسى كەلەتىن كەز كەلگەن ازاماتقا قولجەتىمدى بولۋى ءتيىس. ەلەكتروندى قايىرىمدىلىق سالاسىندا ازاماتتاردى الاياقتاردان قورعاۋ جۇيەسىن ازىرلەۋ دە ماڭىزدى.
– بۇگىندە بۇل – قارجىلاي كومەك اۋدارۋدىڭ تانىمال ءتۇرى. قازاقستاننىڭ ءاربىر ءۇشىنشى ازاماتى ونلاين ساداقا بەرۋدى ءجون كورەدى. الاياقتىققا جول بەرمەي، ازاماتتاردىڭ سەنىمىنە كولەڭكە تۇسىرمەۋ ءۇشىن ونلاين-بانكينگتەر ارقىلى ساداقا بەرۋ قىزمەتىن جەدەل پايدالانۋ تەتىگىن ەنگىزۋ قاجەت. بۇل قاراجاتتىڭ ءتۇسۋىن جانە جۇمسالۋىن باقىلاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، – دەدى پرەزيدەنت.
مەملەكەت باسشىسى ۆولونتەرلىك ۇيىمداردى قولداۋ جانە ولارعا ارنايى گرانتتار ءبولۋ جۇمىسىن جالعاستىرۋ قاجەتتىگىن اتاپ ءوتتى. قايىرىمدىلىق ىستەردى جالعاستىرۋ ءۇشىن ەرىكتىلىكتى دامىتۋدىڭ جول كارتاسىن جانە ولاردى دايارلاۋعا ارنالعان باعدارلاما ازىرلەۋ كەرەك. ۇكىمەتكە ۆولونتەرلىك قىزمەتتى قولداۋدىڭ بىرىڭعاي ستاندارتىن جاساۋ تاپسىرىلدى.
– ۆولونتەرلىك – بۇل جاي عانا الەۋمەتتىك قۇبىلىس ەمەس. ءتىپتى، ءبىر كۇندە قالىپتاساتىن ادەت نەمەسە داعدى دەۋگە دە بولمايدى. بۇل – كوپتەگەن ادامداردىڭ سانالى تۇردە تاڭداعان ءومىر سالتى. قايىرىمدىلىق – ادامنىڭ بالا كەزىنەن بويعا سىڭەتىن قاسيەت. سوندىقتان، وسكەلەڭ ۇرپاقتى جاستايىنان جاقسىلىق جاساۋعا تاربيەلەۋ – وتە ماڭىزدى مىندەت. وسى رەتتە، بارلىق ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرىندە تاقىرىپتىق ساباقتار مەن فاكۋلتاتيۆتىك ساعاتتار ەنگىزۋدى ۇسىنامىن. قوعامعا قىزمەت ەتۋدى زەردەسىنە تۇيگەن ۇل-قىزدارىمىز ناعىز ازامات بولارى انىق. دانا اباي ايتقان «ىستىق قايرات، نۇرلى اقىل، جىلى جۇرەك» ءدال قازىرگى كەزەڭدە اۋاداي قاجەت. بۇل اسىل قاسيەتتەر ۆولونتەر قاتارىنا قوسىلامىن دەگەن ءاربىر جاستىڭ بويىنان تابىلادى، – دەدى قاسىم-جومارت توقاەۆ.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ سوزىندە ۆولونتەرلىك جانە قايىرىمدىلىق قىزمەتتەردىڭ، سونداي-اق، كورپوراتيۆتىك ۆولونتەرلىكتى دامىتۋ اياسىندا الەۋمەتتىك سەرىكتەستىكتىڭ الەۋەتىن ارتتىرۋعا باسا ءمان بەرىلدى.
قازاقستان الەمنىڭ ءارتۇرلى ەلدەرىندەگى مۇقتاج جاندارعا كومەك قولىن سوزۋ ارقىلى بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمىنىڭ ەرىكتىلەر باعدارلاماسىن جۇزەگە اسىرۋعا بەلسەندى اتسالىسقان ەلدەردىڭ ءبىرى بولدى. قاسىم-جومارت توقاەۆ بۇۇ باس اسسامبلەياسىنىڭ 75-سەسسياسىندا ۆولونتەرلەردى جۇمىلدىرۋدىڭ حالىقارالىق جىلىن جاريالاۋ جونىندە ۇسىنىس ايتتى. بۇل باستاما قازاقستاننىڭ ۆولونتەرلىك ءداستۇر مەن مادەنيەتتى ەلىمىزدە عانا ەمەس، سونداي-اق، بۇكىل الەمدە دامىتۋعا نيەتتى ەكەنىن بىلدىرەدى.
– ەندى ساناۋلى كۇننەن سوڭ ءبىز تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعىنا قادام باسامىز. بۇل – ەل دامۋىنداعى اسا ماڭىزدى بەلەس، تاريحي مەجە. سونداي-اق جەتىستىگىمىزدى سارالاپ، بولاشاعىمىزدى باعامدايتىن كەزەڭ. كەلەر جىلعى مەرەيتويلىق ءىس-شارالاردىڭ مازمۇنىنا ەرەكشە ءمان بەرەمىز. ونىڭ ارقايسىسى تەرەڭ ماعىنالى جانە قوعام ءۇشىن پايدالى بولۋعا ءتيىس. سونىمەن قاتار وسكەلەڭ ۇرپاققا ءتالىم-تاربيە بەرۋى شارت. وسىعان وراي جالپىۇلتتىق دەڭگەيدە «قايىرىمدى ىستەر» مارافونىن ۇيىمداستىرۋدى ۇسىنامىن. بۇل – بەرەكە-بىرلىگىمىزدى ارتتىراتىن ماڭىزدى باستاما. قازىرگىدەي كۇردەلى كەزەڭدە جاقسى ىستەر جاساۋعا ءمان بەرگەنىمىز ەلدىگىمىزدى نىعايتا تۇسەتىنى انىق. بۇل ءۇشىن ۇلت بولىپ ۇيىسۋدىڭ ماڭىزى زور، – دەدى مەملەكەت باسشىسى.
قازاقستان پرەزيدەنتى پاندەميانىڭ قيىن-قىستاۋ كەزىندە بەيتاراپ قالماي، حالىققا كومەكتەسىپ جۇرگەن، سونداي-اق، ۆولونتەرلەردىڭ بىرقاتار ۇسىنىسى مەن باستاماسىنا قولداۋ كورسەتكەن ازاماتتارعا العىس ءبىلدىردى.
ءىس-شارا بارىسىندا «ۇلتتىق ۆولونتەرلىك جەلى» زاڭدى تۇلعالار بىرلەستىگىنىڭ ءتورايىمى ۆەرا كيم، ارىس قالاسىنىڭ ەرىكتىسى ولجاس مامىر، بۇۇ ەرىكتىلەر باعدارلاماسىنىڭ ۇيلەستىرۋشىسى مىندەتىن اتقارۋشى تويلي كۋربانوۆ، تەمىرتاۋ قالاسى ارداگەرلەر كەڭەسىنىڭ توراعاسى بەرلىكباي ورداباەۆ، «قوعامدىق باقىلاۋ» توبىنىڭ رەسپۋبليكا بويىنشا ۇيلەستىرۋشىسى سايدا تاۋەكەلەۆا، رەسەي ۆولونتەرلىك باستامالار اسسوتسياتسياسى ورتالىعىنىڭ توراعاسى ارتەم مەتەلەۆ، «سانالى ۇرپاق» جوبالىق كەڭسەسىنىڭ وفيتسەرى بوگدان پەتروۆ، «INUCOBO» جان-جانۋارلاردى قورعاۋ ۇيىمىنىڭ پرەزيدەنتى ليليا سارسەنوۆا، بۇۇ ەرىكتىلەرىنىڭ حالىقارالىق ۆولونتەرى اينۇر قانافينا، «شاگ ناۆسترەچۋ» شتابىنىڭ ەرىكتىسى ماكسيم پانچەنكو، «اۆك» اتىراۋلىق ەرىكتىلەر كورپۋسىنىڭ باسشىسى بەكاسىل ساميعوللا، «جاس ۇلان» بىرىڭعاي بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر ۇيىمىنىڭ ءتورايىمى دينارا سادۋاقاسوۆا ءسوز سويلەدى.