2 جەلتوقسان 2020 جىل، قازاقستاننىڭ «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى
«اق جول» پارتياسى اق حالاتتى جانداردىڭ كاسىبي جانە ادامدىق قادىر-قاسيەتىن قورعاۋ ءۇشىن دارىگەر مەن مەديتسينا قىزمەتكەرىنىڭ مارتەبەسى تۋرالى زاڭ ازىرلەۋدى ۇسىندى. ءتيىستى دەپۋتاتتىق ساۋالدى بۇگىن ءماجىلىس وتىرىسىندا فراكتسيا دەپۋتاتى د.ەسپاەۆا جولدادى.
قر پرەمەر-ءمينيسترى
ا. ۇ. مامينگە
كوروناۆيرۋستىق پاندەميا دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسىندەگى كوپتەگەن پروبلەمالاردى اشىپ كورسەتىپ، قوعام مەن اق حالاتتى جاندارعا وسى ماسەلەلەردى شۇعىل تۇردە شەشۋلەرىنە تۋرا كەلدى. ول ءۇشىن ءوز دەنساۋلىقتارىن، ءتىپتى ومىرلەرىن قيدى. سونىمەن، اعىمداعى جىلدىڭ 1 قازانىنداعى جاعداي بويىنشا ءوز قىزمەتىندە باسقا ادامداردى قۇتقارۋ بارىسىندا 182 دارىگەر مەن مەديتسينا قىزمەتكەرى كوروناۆيرۋستان قايتىس بولدى، 13 مىڭ اق حالاتتى جان وسى ىندەتپەن اۋىردى.
مىڭداعان دارىگەرلەر بىرنەشە اپتالاپ، ءتىپتى ايلار بويى ءوز وتباسىلارىن، سونىڭ ىشىندە كامەلەتكە تولماعان بالالارى مەن قارت اتا-انالارىن كورمەدى، دايىن كەسپە جەپ، ابدەن قاجىدى، بىراق وزدەرى بەرگەن گيپپوكرات انتىنا مەيىرىمدىلىك، باتىلدىق پەن ادالدىق كورسەتىپ، ەمدەلۋشىلەردىڭ ءومىرى ءۇشىن كۇرەستى جالعاستىردى.
پاندەميا كەزىندە پرەزيدەنت پەن ۇكىمەت دارىگەرلەردىڭ جانقيارلىعىنا قۇرمەت كورسەتە وتىرىپ، ەرەكشە ەڭبەك جاعدايلارى ءۇشىن ىنتالاندىرۋ سىياقىلارىن، سونداي-اق دارىگەرلەردىڭ وزدەرى جۇقتىرعان جانە قايتىس بولعان جاعدايلار ءۇشىن تولەمدەر ەنگىزدى. الايدا، 20 قازاننان باستاپ بۇل تولەمدەر توقتاتىلدى.
ايتا كەتەيىك، «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسى 28 قازانداعى دەپۋتاتتىق ساۋالىندا Covid-19-بەن اۋىرعان مەديتسينا قىزمەتكەرلەرىنە تولەنەتىن تولەمدەردىڭ كۇشىن جويعانىن سىنعا الىپ، ولاردى ساقتاۋدى تالاپ ەتكەن بولاتىن.
دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى ءوز شەشىمىن قولداي وتىرىپ، شەنەۋنىكتەر دارىگەرلەردىڭ جالاقىلارى جوعارى ەكەنىن ايتىپ، باسپاسوزدە دارىگەرلەردىڭ ميلليونداعان كىرىسى تۋرالى مالىمدەدى. ارينە بۇل ارەكەت تۇرعىنداردىڭ نارازىلىعىن تۋدىردى، ءومىر مەن ءولىم اراسىندا كۇرەسەتىن ادامداردىڭ اۋىر فيزيكالىق جانە ەموتسيونالدى سىناقتاردان كۇندەلىكتى وتەتىنى ەسكەرىلمەيتىنىن كورسەتتى.
بۇل جەردە ماسەلە تولەم مولشەرىندە دە ەمەس، ال مەملەكەتتىڭ پاندەميانىڭ جاڭا تولقىنى قارساڭىندا الەۋمەتتىك ماڭىزى زور ماماندىققا دەگەن قارىم-قاتىناسىندا. قارجىلىق قيىندىقتار تۋىنداعان جاعدايدا تولەمدەردى ازايتۋعا بولادى، بىراق ونى قوعام مەن مەملەكەتتىڭ اق حالاتتاعى جانداردىڭ ەرەن ەڭبەگىن باعالاۋ بەلگىسى رەتىندە قالدىرۋعا بولادى.
ەۋروپادا مەديتسينالىق كادرلاردىڭ جەتىسپەۋشىلىگىنە بايلانىستى كەيبىر ەلدەر شىعىنداردىڭ كولەمىنە قاراماستان دارىگەرلەردى، مەدبيكەلەر مەن سانيتارلاردى جۇمىسقا شاقىرۋدا.
ال بىزدە مەملەكەت رەسمي مىندەتتەمەلەردەن اشىق تۇردە باس تارتىپ، وز شەشىمدەرىن قاجەتىنشە قايتا قارايدى.
ءبىزدىڭ ساۋالدان كەيىن «اق جول» فراكتسياسىنىڭ دەپۋتاتتارىنا كۇن سايىن وسىنداي كوزقاراسقا شاعىمدانعان دارىگەرلەردىڭ وتىنىشتەرى كەلىپ تۇسۋدە. الدىمەن ولار كەڭسەلەردى ارالاپ، شەنەۋنىكتەردىڭ الدىندا وزدەرىن اقتاۋمەن بولدى. ولار تاۋلىك بويى (كۇشتەرى تاۋسىلعانعا دەيىن) كەزەكشىلىكتەر اراسىندا تويلار مەن مەيرامحانالارعا بارۋعا ۋاقىتتارى، مۇمكىندىكتەرى بولماعانىن دالەلدەۋمەن بولدى.
ال 20 قازاننان كەيىن ولار جينالعان پايداسىز قاعازداردى مەديتسينا قىزمەتكەرلەرىنىڭ الدارىنا تاستادى. ءوتىنىش بەرۋشىلەردىڭ كوپشىلىگى شىلدە-تامىز ايلارىندا اۋىرىپ قالىپ، ال قالعان ۋاقىت بيۋروكراتيالىق كەدەرگىلەردى جەڭۋگە كەتكەنىن ەسكەرۋ كەرەك.
تەلەديداردا ءبىر وبلىس اكىمنىڭ ورىنباسارى پاندەميا كەزىندە دارىگەرلەر مەن جەكە كلينيكالاردىڭ مەديتسينا قىزمەتكەرلەرىن بوسقا ايىپتادى، بۇل ارەكەت دارىگەرلەردىڭ وسى ساناتىن قاتتى قورلادى. ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، وسى جىلدىڭ 9 ساۋىرىندە «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ فراكتسياسى جەكە كلينيكالاردىڭ ءوتىنىشى بويىنشا ۇكىمەتكە پاندەميامەن كۇرەستە جەكە مەديتسينالىق مەكەمەلەردىڭ مۇمكىندىكتەرى مەن كادرلارىن تارتۋ تۋرالى ۇسىنىس جاساعان بولاتىن. بۇكىل ەل بويىنشا جەكە كلينيكالار پروۆيزورلىق ورتالىقتار اشىپ، ءوز قاراجاتى ەسەبىنەن ءۇي-جايلاردى قايتا قۇردى، مىڭداعان ناۋقاسقا كومەك كورسەتتى جانە بۇگىندە كومەك بەرۋدى جالعاستىرۋدا.
مۇنىڭ ءبارى بولىپ جاتقان قايعىلى وقيعالارعا قاراماستان، مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ دارىگەرلەرگە دەگەن نەمقۇرايلىلىعىن كورسەتەدى.
وسىعان بايلانىستى «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسىنىڭ فراكتسياسى ۇكىمەتكە شۇعىل تۇردە «دارىگەر مەن مەديتسينا قىزمەتكەرىنىڭ مارتەبەسى تۋرالى» زاڭدى ازىرلەپ، ەنگىزۋدى ۇسىنادى.
جاقىندا وسىنداي ۇسىنىستى سەناتور مۇرات باقتيارۇلى جانە باسقا دا ارىپتەستەرىمىز جاسادى. الايدا ولار حالىق دەنساۋلىعى تۋرالى كودەكستە وسىنداي نورمالاردىڭ بولۋىنا سىلتەمە جاساي وتىرىپ، قولداۋ تاپپادى. سونىمەن قاتار، دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگىنىڭ پاندەميانىڭ جاڭا تولقىنىنا دايىندىق تۋرالى مالىمدەمەسى اياسىندا ەلىمىزدە پۋلمونولوگتار، رەانيماتولوگتار، ەپيدەميولوگتار، راديولوگتار سياقتى وتە وزەكتى ماماندىقتار بويىنشا 4 مىڭعا جۋىق دارىگەر جەتىسپەيدى. ورتا جانە كىشى مەديتسينا قىزمەتكەرلەرىنىڭ جاعدايى ودان دا تومەن ەكەنى انىق.
الايدا، تاجىريبە مەن كەلتىرىلگەن مىسالدار كورسەتكەندەي مەملەكەتتىك قىزمەتكەرلەردىڭ كەيبىرى اق حالاتتى جانداردىڭ ەڭبەگى مەن باتىرلىعىنىڭ مەملەكەتتىك ماڭىزىن تۇسىنە بەرمەيدى.
ولاردىڭ ماتەريالدىق قامتاماسىز ەتىلۋى زاڭعا ەمەس، شەنەۋنىكتەردىڭ ەركىنە بايلانىستى.
وسى ايتىلعانداردى نەگىزگە الا وتىرىپ، "اق جول " دارىگەر مەن مەديتسينا قىزمەتكەرىنىڭ ماتەريالدىق جاعدايىن (ەپيدەميانى ەسكەرە وتىرىپ) قامتاماسىز ەتۋ، سونداي-اق اق حالاتتى جانداردىڭ كاسىبي جانە ادامي قاسيەتتەرىن قورعاۋ ءۇشىن ولاردىڭ مارتەبەسى تۋرالى زاڭدى ازىرلەۋدى تالاپ ەتەدى..
قۇرمەتپەن،
«اق جول» فراكتسياسىنىڭ دەپۋتاتتارى
