ينتەرنەتتە ءتورت بالا قايتىس بولعان اياگوز مەكتەپ-ينتەرناتىنىڭ سۋرەتتەرى پايدا بولدى. سۋرەتتەردى مەكەمە وقۋشىلارىنىڭ قايتىس بولۋ سەبەپتەرىن زەرتتەيتىن ۆەدومستۆوارالىق كوميسسيا وكىلدەرى جاريالادى، - دەپ حابارلايدى "ادىرنا" Tengrinews.kz-كە سىلتەمە جاساپ.
كوميسسيا قۇرامىنا قازاقستانداعى ادام قۇقىقتارى ۇلتتىق ورتالىعىنىڭ الدىن الۋ قىزمەتىنىڭ وكىلدەرى كىردى. ولار تەكسەرىستەن كەيىن ينتەرناتتى جاۋىپ، بۇرىنعى باسشىلىقتى سىبايلاس جەمقورلىق ءۇشىن تەكسەرۋدى تالاپ ەتتى.
كوميسسيا مۇشەلەرىنىڭ ايتۋىنشا، مەكتەپ-ينتەرنات 1980 جىلى سالىنعان. باسىندا بالاباقشا بولعان.
وندا تىرەك-قيمىل قوزعالىسى بۇزىلعان بالالار ءۇشىن باسسەين جەتىسپەيتىندىگى ايتىلادى.
سپورتزال جەرتولەدە ورنالاسقان جانە ەرەسەكتەرگە ارنالعان جابدىقتارمەن جابدىقتالعان، بالالار مۇنى جاساي المايدى. عيماراتتا بالالاردى ەكىنشى قاباتتان تۇسىرۋگە ارنالعان ليفت پەن ارنايى جابدىقتالعان ويىن الاڭدارى جوق.
"اسحانا شىعا بەرىستەگى دالىزدە ورنالاسقان. كوميسسيا تۇسكى اس ىشكىپ وتىرعان بالالاردى قورقىتىپ، اسحانادان ءبىر قاناتتان ەكىنشىسىنە ءوتتى. قويمالار بولەك عيماراتتاردا ورنالاسقان. ەت، ازىق-تۇلىك، كوكونىس جانە باسقا دا ازىق-تۇلىك ونىمدەرى قويماسى مەكەمەدە ورنالاسقان. ەت كەسەتىن ورىن تىكەلەي قويمادا ورنالاسقان"- دەيدى كوميسسيا مۇشەسى ەلۆيرا ازيموۆا.
ونىڭ ايتۋىنشا، كىر جۋاتىن ۇنتاق، دارەتحانا قاعازى جانە باسقا دا ونىمدەردىڭ جىل سايىنعى قورلارى اۋماقتان تىس جەردە، جەكە سەكتورداعى تۇرعىن ۇيلەر اراسىندا 50-100 مەتر قاشىقتىقتا ورنالاسقان.
مەكەمەدە ەرەكشە كۇتىمدى قاجەت ەتەتىن 17 بالا بار. الايدا، قالادان 150 شاقىرىم جەردە ورنالاسقان، وعان باراتىن جول بۇزىلعان، كەيدە بولماي قالادى.
«بۇل فاكت ءتورت بالانىڭ قايتىس بولۋىندا شەشۋشى رولدە بولۋى مۇمكىن. بالالاردى دياگنوستيكالاۋ مەن ەمدەۋدە ۋاقىت جوعالۋى مۇمكىن. ءتورت بالانىڭ قايتىس بولۋ فاكتىسى بىرنەشە كۇنگە سوزىلعان (2 ءساۋىر، 11 ءساۋىر، 20 ءساۋىر، 29 ءساۋىر) . بۇنىڭ ءوزى بالالاردىڭ قولدانىستاعى زاڭنامادا كورسەتىلگەن ساپالى مەديتسينالىق كومەك پەن مەديتسينالىق كومەككە قۇقىقتارىنىڭ تولىق جۇزەگە اسىرىلۋىنىڭ بۇزىلعانىن كورسەتەدى »، - دەپ تولىقتىردى ينسپەكتور.
كوميسسيا مۇشەلەرى وزگە دە كەمشىلىكتەردى اتاپ ءوتتى. مىسالى، جۋرنالدار دۇرىس تولتىرىلماعان: تولىقتىرۋلار، تۇزەتۋلەر بار، ءارتۇرلى پاستالارمەن تولتىرىلعان، كۇندەر ورىندارعا سايكەس كەلمەيدى، اي مەن جىل كۇندەرى دۇرىس كورسەتىلمەگەن.
«بالالار وزدەرىنىڭ قۇقىقتارىنىڭ بۇزىلعاندىعى تۋرالى حاباردار ەتە المايدى. ولاردىڭ قۇقىقتارى مەملەكەت تاراپىنان قالاي قورعالاتىنى بەلگىسىز. مەملەكەت تاعايىنداعان ۋىلدىرىق، شۇجىق جانە قىزىل بالىقتى ساتىپ الۋ تۋرالى اقپارات بولعانىمەن، بالالار ولاردى جەگەن جوق دەپ سانايمىز. باسقا تاماقتانۋ نورمالارىنىڭ ورىندالۋىنا دا كۇمان بار» - دەدى ينسپەكتور ەلۆيرا ازيموۆا.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، اياگوزدەگى پسيحونەۆرولوگيالىق پاتولوگياسى بار بالالارعا ارنالعان مەكتەپ-ينتەرناتتىڭ وننان استام تاربيەلەنۋشىسى قىزىلشا دياگنوزىمەن جۇقپالى اۋرۋلار اۋرۋحاناسىنا جاتقىزىلدى. كەيبىرەۋلەرىنەن ىشەك ينفەكتسياسىن انىقتادى. ءتورت بالا قايتىس بولدى.
بالالاردىڭ ءولىم سەبەپتەرىن تەرگەۋ ءىىم باقىلاۋىندا.
كەيىننەن ينتەرنات ۇكىمەتتىڭ ساتىپ الۋىمەن قىمبات تاعامدارعا تاپسىرىس بەرگەنى بەلگىلى بولدى: لوسوس، بەكىرە ۋىلدىرىعى، كوفە، جىلقى ەتى جانە سيىر ەتى. ماسەلەن، ءساۋىر ايىنىڭ باسىندا 50 كەلى بەكىرە ۋىلدىرىعىن 750 مىڭ تەڭگەگە، ال ءساۋىر ايىنىڭ ورتاسىندا 60 كەلى ءلوسوستى 650 مىڭ تەڭگەگە ساتىپ العان. بۇل فاكتىگە بايلانىستى شىعىس قازاقستان وبلىسىنىڭ سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى كۇرەس قىزمەتى قىزىعۋشىلىق تانىتتى.
ايتا كەتۋ كەرەك، كوميسسيا مۇشەلەرى مەكتەپ-ينتەرناتقا بارعاننان كەيىن، ينتەرناتتا قىزىل بالىق، قارا ۋىلدىرىق جانە باسقا دا ءدامدى زاتتار بولماعانى انىقتالدى.
ال، شىعىس قازاقستان وبلىسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى الىشەر مارحابات دارىگەرلەردىڭ قورىتىندىسىنا سىلتەمە جاساي وتىرىپ، بالالار بۇرىن ايتىلعانداي قىزىلشا اۋرۋىنان ولمەگەنىن ايتتى.
بۇعان دەيىن قازاقستاننىڭ بالا قۇقىقتارى جونىندەگى ۋاكىلى ارۋجان ساين مەكتەپ-ينتەرناتتى اياگوزدەن وسكەمەنگە اۋىستىرۋدى ۇسىنعان بولاتىن.
