قازاقستان پرەمەر-ءمينيسترى ولجاس بەكتەنوۆ سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنا جۇمىس ساپارى بارىسىندا وڭىردەگى ەگىس ناۋقانىنىڭ قورىتىندىسىمەن تانىسىپ، ديقاندارمەن جانە مالشىلەرمەن كەزدەستى، سونداي-اق اۋىل شارۋاشىلىعى تەحنيكاسىن ءوندىرۋ زاۋىتىندا بولدى, دەپ حابارلايدى «ادىرنا» ءتىلشىسى ۇكىمەتتىڭ ءباسپاسوز قىزمەتىنە سىلتەمە جاساپ.
ۇكىمەت باسشىسى «دايىندىق اگرو» جشس القاپتارىن ارالاپ كوردى. سەرىكتەستىك بيىل 7,5 مىڭ گەكتارعا جۋىق القاپقا ەگىن سەپكەن. مەملەكەت باسشىسىنىڭ دارا داقىلدى ەگىستەن باس تارتۋ ماقساتىندا اۋىل شارۋاشىلىعى داقىلدارىن ءارتاراپتاندىرۋ جونىندەگى تاپسىرماسىنا سايكەس، بيىل مال ازىعىنا ارنالعان القاپتار 3 ەسەگە ۇلعايتىلدى.
ءىرى اگروقۇرىلىمداردىڭ وكىلدەرىمەن كەزدەسۋدە ەگىس ناۋقانى ماسەلەلەرى جانە اوك-ءتى قولداۋ شارالارى تالقىلاندى. ءوڭىر جىل سايىن ەلدەگى جالپى استىق كولەمىنىڭ 25%-نا دەيىن جانە مايلى داقىلداردىڭ ۇشتەن ءبىرىن قامتاماسىز ەتۋ ارقىلى وسى سالادا كوشباسشى بولىپ وتىر. ەگىس ناۋقانى جاقىن كۇندەرى تولىعىمەن اياقتالادى. بۇگىنگى تاڭدا 2,3 ملن گا القاپقا جوسپارلانعان مينەرالدى تىڭايتقىش كولەمىنىڭ 65%-ى ەنگىزىلدى. اتالعان ءىس-شارالارمەن بارلىعى 3 ملن گا ەگىس القابى قامتىلادى.
جالپى ەلىمىزدىڭ ديقاندارى كوكتەمگى ەگىس جۇمىستارىن ۋاقىتىلى ءارى ساپالى وتكىزۋ ماقساتىندا بارلىق قاجەتتى رەسۋرستارمەن قامتاماسىز ەتىلگەنى اتاپ ءوتىلدى. ماسەلەن، ازىق-تۇلىك كورپوراتسياسى 6,4 ملرد تەڭگەگە 44,8 مىڭ توننا بيداي كولەمىندە تۇقىمدىق ماتەريالعا تاۋارلىق نەسيە بەردى. ءليترى 250 تەڭگە بولاتىن 376 مىڭ توننا جەڭىلدىكتى ديزەل وتىنى ءبولىندى، بۇل نارىقتىق باعادان 15%-عا تومەن. وتاندىق تىڭايتقىشتار ءۇشىن 60% ۇلعايتىلعان ءنورماتيۆتى كوزدەيتىن اۆانستىق سۋبسيديالاۋدىڭ جاڭا تەتىگى ەنگىزىلدى. وتاندىق تىڭايتقىش وندىرۋشىلەرمەن ءبولىپ تولەۋ ماسەلەسى پىسىقتالدى.
«ءبىز بۇگىندە الەمدىك نارىقتا سۇرانىسقا يە ەكولوگيالىق تازا، تابيعي اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن وندىرەمىز. مەملەكەت تاراپىنان اگروونەركاسىپ كەشەنىنە جەڭىلدەتىلگەن نەسيە بەرۋ جانە سۋبسيديالاۋ تۇرىندە ۇلكەن قولداۋ كورسەتىلىپ جاتىر، ولاردىڭ كولەمى جىلدان جىلعا ارتىپ كەلەدى. سونىمەن قاتار اۋىل شارۋاشىلىعىندا شىعارىلاتىن بارلىق ءونىمدى وڭدەۋ جانە ەكسپورتتاۋ ماڭىزدى. ول ءۇشىن ەڭبەك ونىمدىلىگىن تۇراقتى تۇردە ارتتىرىپ، جاڭا تەحنولوگيالار مەن تاسىلدەردى ەنگىزۋ قاجەت»، — دەپ اتاپ ءوتتى ولجاس بەكتەنوۆ.
مەملەكەت باسشىسىنىڭ تاپسىرماسى بويىنشا بىلتىر زاماناۋي ءسۇت-تاۋار فەرمالارىن سالۋعا 100 ملرد تەڭگە جەڭىلدەتىلگەن نەسيە قاراجاتى بولىنگەن بولاتىن. تاۋار وندىرۋشىلەرگە تەك ءسۇت ءوندىرۋ مەن وتكىزۋ ءۇشىن سۋبسيديا تۇرىندە جىل سايىن 24 ملرد تەڭگەگە جۋىق قارجى اۋدارىلادى. پرەمەر-مينيستر «يۆان زەنچەنكو» ءىرى ءسۇت-تاۋار فەرماسىنىڭ مىسالىندا ءوڭىردىڭ ءسۇت ونەركاسىبىنىڭ الەۋەتىن ودان ءارى كەڭەيتۋ ماسەلەسىنە باسا نازار اۋداردى. وندا تەحنولوگيالىق پروتسەستەر مەن شىعارىلاتىن ءونىم تۇرلەرى قارالدى. سقو-دا ەلىمىزدە شىعارىلاتىن ءسۇتتىڭ جالپى كولەمىنىڭ 13%-دان استامى وندىرىلەدى.
مالشىلار كۇنى كاسىبي مەرەكەسى قارساڭىندا ولجاس بەكتەنوۆ وڭىردەگى ءىرى مال شارۋاشىلىعى وكىلدەرىمەن كەزدەسىپ، ولارمەن سالانى ودان ءارى دامىتۋ كەلەشەگىن تالقىلاپ، اۋىل شارۋاشىلىعى جالپى ءونىمىنىڭ 49%-دان استامى مال شارۋاشىلىعىنىڭ ۇلەسىنە تيەسىلى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىندا ولجاس بەكتەنوۆ نەمىس تەحنولوگياسى بويىنشا اۋىل شارۋاشىلىعى تەحنيكاسى قۇراستىرىلاتىن CLAAS زاۋىتىندا بولدى. كاسىپورىن سۇرانىسقا يە كوپتەگەن اۋىل شارۋاشىلىعى تەحنيكالارىن شىعارادى. بيىل نارىقتى 523 جاڭا تەحنيكامەن, اتاپ ايتساق: 103 تراكتور، 180 كومباين، 165 دەستەلەگىشپەن جانە 75 ەگىس كەشەنىمەنقامتاماسىز ەتۋ جوسپارلانىپ وتىر.
«قازاقستاندىق فەرمەرلەر اراسىندا جوعارى ساپالى اۋىل شارۋاشىلىعى تەحنيكاسىنا سۇرانىس ارتىپ كەلەدى. ەندى كومپانيانىڭ مىندەتى – ءوندىرىستى لوكاليزاتسيالاۋ دەڭگەيىن جىل سايىن ارتتىرۋ. ونەركاسىپ جانە قۇرىلىس مينيسترلىگى بۇل ماسەلەنى باقىلاۋدا ۇستاۋى ءتيىس»، — دەدى ولجاس بەكتەنوۆ.