Elimizdegi eń iri balmuzdaq óndirýshi kompanııa qorshaǵan ortany búldirýin qoıatyn emes. «Shın-Laınnan» shyqqan gavnovozdar bar qaldyǵyn ortalyq káriz júıesine quıyp ketedi eken. Hımııalyq qospa, túrli boıaýshylar qoldanatyn kásiporynnyń óz kárizi bolýy tıis. Biraq Shın-Laın ekologııany emes qaltanyń qamyn oılaıtyn sııaqty.
Sońǵy ýaqytta bul kompanııanyń basy daýdan arylmaı keledi. Osy jazda Ile aýdanynda jańa zaýytynyń qurylysyn júrgizip jatqan «Shın-Laın» jol boıyndaǵy aǵashtardy otap tastaǵan. Qoǵam belsendileri men ekologtar kompanııa bylyǵyn aıtyp, onyń ónimine baıkot jarııalaýdy surady. Aqyrynda alleıa jasaısyz dep jeńil qutylyp ketti. 150 túp aǵash otalyp, orny kók shańǵa kómilip jatyr. Kólikter aǵylyp jatqan kúre jol boıynda alleıa salý qaı danyshpannyń qııalyna keldi eken? Sol jaǵy túsiniksiz.
Taǵy bir derek. Shın-Laınǵa qarasty kompanııada jumys istep, óndiristik jaraqat alyp, aqyry saýsaǵynan aıyrylǵan Jaras Tursynbaevtyń janaıqaıy eleýsiz qaldy. Qaqpaǵan esigi, tozdyrmaǵan tabaldyryǵy qalmady. Otbasynyń jalǵyz asyraýshysynyń ómirine alańdap jatqan eshkim joq. Ol bul kompanııadaǵy eńbek qaýipsizdigi men adam quqyǵy saqtalmaıtynyn aıtyp qoǵamnan arasha, Shın-Laınnan ótemaqy talap etip edi. Aryzy Eńbek, áleýmettik qorǵaý jáne kóshi-qon komıtetine jetkenmen, olardyń azýy batpaı ma, áli kúnge túlki bulańǵa salyp, onyń isin ashyq qarap jatqan joq. Jaras sekildi jaraqat alǵan basqa da adamdar da jeterlik. Shaǵym aıtyp barsa qorqytyp, úrkitip únderin shyǵarmaı tastaıtyn kórinedi.
Úshinshiden, bul kompanııa ózine sút ótkizip kelgen Almaty oblysynyń júzge jýyq fermerin laqtyryp ketipti. Ala jazdaı adal eńbegimen ónimin esh kúdiksiz berip kelgen sharýalar, Andreı Shınniń seriktes fırmasy jeme-jemge kelgende ózderin bankrot jarııalap, joq bolyp ketkenin alǵa tartady. Tipten, sotqa da júgingen. Olarǵa kemi 70 mln teńge bereshek. Biraq, bul taqyryp ta belgisiz sebeptermen jyly jabyldy.
Tórtinshiden, o basta Qyrǵyzstan naryǵynda jumysyn bastaǵan kompanııanyń bylyǵy shash-etekten. Balmuzdaqty qandaı antısanıtarııalyq jaǵdaıda saqtaǵanyn aıǵaqtaıtyn birneshe sıýjet shyǵyp, Qyrǵyzdar bul kompanııany qýyp shyqqan. Al, bizdegi balmuzdaǵy qandaı sapada shyǵyp jatqanyn teksergen organ bar ma? Aıyr qalpaqty aǵaıyndaǵydaı merzimi ótken ónim sórede turǵan joq pa?
Osynyń bárin kóre bile tura kompanııa ashyq jaýap berýden jaltarady. Sondyqtan quzyrly organdardan Shın-Laınnyń bar bylyǵyn tekserip, shara qoldanýdy suraımyn.
Dıas NURAQYN.
