Otandyq saıasattanýdyń orda buzar shaǵy

2211
Adyrna.kz Telegram

Táýelsizdiktiń 30 jyldyǵy tusynda Qazaqstan Respýblıkasy álem tanyǵan memleketter qatarynda. Táýelsizdik – bizdiń máńgilik rýhanı qundylyǵymyz, halqymyzdyń baǵy men baqyty.Táýelsiz memleket bolyp qalyptasqan jyldar aralyǵynda qoǵamnyń barlyq salalarynda derlik ilgerileý baıqaldy. Onyń ishinde qoǵam ómiriniń mańyzdy bólshegi, el bolashaǵynyń tiregi bolyp otyrǵan bilim jáne ǵylym salasy.

Bilim men ǵylym kez kelgen memlekettiń damý, órkendeý kórsetkishi. Sondyqtan da Táýelsiz El atanǵan alǵashqy kúnnen bastap bilim, bizdiń aldymyzda ǵylym salasyn álemdik órkenıet talaptaryna saı sapalyq jaǵynan jaqsartý maqsaty turǵan bolatyn. Búginde osy talap bıiginen kórinip, elimizde bilim, ǵylym salalary aıryqsha damý jolyna tústi.

Bilim berý salasynda júrgizilgen nátıjeli reformalarǵa sáıkes, birqatar ózgeristerge qol jetkizdik. Bilim berý mekemeleriniń quzireti keńeıdi; jalpy orta bilim men memlekettik oqý oryndarynda kásibı bilimdi tegin oqytýǵa memleket kepildigi berildi; úsh tilde oqytý júıesi engizildi; shet el azamattaryna Qazaqstan Respýblıkasynda bilim alýǵa ruqsat berildi; kredıttik júıe men bilim berý granty bólindi; joǵary oqý oryndary men ǵylymı-zertteý ınstıtýttaryna kásibı bilim alý men akademııalyq erkindik berý arqyly básekege qabiletti mamandar daıarlaýǵa múmkindik berildi.

Bilim jáne ǵylym salasynyń damýynda óziniń ornyn qalyptastyryp, táýelsizdikpen birge damyp jetilip kele jatqan Ál- Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq ýnıversıteti Fılosofııa jáne saıasattaný fakýltetiniń «Saıasattaný jáne saıası tehnologııalar» kafedrasynyń jetistikter qatary da az emes.

Atalmysh kafedra Qazaqstanda saıasattaný ǵylymynyń kafedrasy men bólimi retinde alǵashqy ret 1991 jyly Ál-Farabı atyndaǵy Qazaq Ulttyq ýnıversıtetinde ashyldy. Kafedrasaıasattaný mamandaryn daıyndaý jáne jańa ǵylym men oqý pániniń ǵylymı-ádistemelik máselelerin qurý bazasyn qalyptastyrý boıynsha zor jumys atqardy. 30 jyldyq jumysynyń barysynda saıasattanýshy mamandar daıarlaýmen áleýmettik ǵylym salalarynyń damýyna erekshe úles qosyp keledi.

Kafedranyń alǵashqy meńgerýshisi belgili qazaqstandyq ǵalym, tarıh ǵylymdardyń doktory, professor, Qazaqstan joǵarǵy mektebiniń eńbek sińirgen qyzmetkeri, Qazaqstan Respýblıkasy saıası ǵylymdar Akademııasynyń prezıdenti Mustafın Tilemis Tileýqabyluly boldy. Ol joǵarǵy mekteptiń belgili pedagogy, joǵary sanatty lektor jáne oqý úderisiniń uıymdastyrýshysy, halyqaralyq jáne respýblıkalyq ǵylymı konferenııalardyń belsendi qatysýshysy retinde tanymal boldy. 1991 jyldan bastap 1998 jylǵa deıin T.T.Mýstafınmen basqarylǵan saıasattaný kafedrasy Qazaqstandaǵy saıası ǵylymdardy damytý ortalyqtarynyń biri retinde moıyndaldy.

Saıasattaný kafedrasynyń meńgerýshisi (1992-1998 j.) tarıh ǵylymdarynyń doktory, professor T.T.Mustafın

Professor Baıdeldınov Laıyq Ámiruly 1998 jyldan bastap 2000 jylǵa deıin kafedrada meńgerýshilik qyzmetin atqaryp, saıasattaný boıynsha qazaq tilinde bilim berý bólimderiniń qalyptasýyna úles qosqan bolatyn. 2001 jyldan bastap 2002 jylǵa deıin kafedra meńgerýshisi saıası ǵylymdardyń doktory, professor Býrhanov Kamal Nızamuly boldy. 2002 jyldyń shildesinen 2011 jyldyń tamyzyna deıin saıasattaný kafedrasyn saıası ǵylymdarynyń doktory, professor Ivatova Lıaılıa Murzalyqyzy basqarady. L.M.Ivatova 2002-2010 jyldar aralyǵynda saıası ǵylymdar boıynsha dıssertaııalyq keńestiń tóraıymy boldy. Onyń jetekshiligimen 8 doktorlyq, 24 kandıdattyq dıssertaııalar, PhD bilim berý baǵdarlamasy boıynsha 2 doktorlyq dıssertaııalar qorǵaldy.

2004 jyly kafedrada eki ǵylymı mamandyq boıynsha ǵylymı-pedagogıkalyq baǵyttaǵy (qazaq jáne orys bólimderi) magıstratýra ashyldy: Saıası ınstıtýttar men halyqaralyq qatynastar proesteri jáne saıasattaný.

2005 jyldan bastap QazUÝ-dyń qosylýy aıasynda PhD doktorlaryn daıarlaý baǵdarlamasy júzege asyrylýda.

2011 jyldan bastap kafedrany saıası qaqtyǵystar máseleleri boıynsha 100-den astam ǵylymı jáne oqý-ádistemelik jumystardyń avtory, professor Nasımova Gýlnar Orlenbaevna basqardy. Onyń jetekshiligimen PhD bilim berý baǵdarlamasy boıynsha 1 kandıdattyq jáne 2 doktorlyq dıssertaııa qorǵaldy. Qaralyp otyrǵan máseleler aýqymynyń keńeıýine jáne ulǵaıýyna baılanysty 2015 jyly kafedra Saıasattaný jáne saıası tehnologııalar kafedrasy bolyp ózgertildi.

2020 jyldyń shildesinde "ARQA" bilim berý sapasyn akkredıtteý jáne saraptaý jónindegi táýelsiz agenttigi "saıasattaný" bilim berý baǵdarlamalaryna (bakalavr/magıstr) sapa sertıfıkatyn berdi. 2015 jyly FIBAA halyqaralyq akkredıtteý komıssııasy PhD doktorantýra baǵyty boıynsha "saıasattaný" baǵdarlamasy boıynsha sapa sertıfıkatyn berdi.

2013 jyly QazUÝ-dyń serpindi jobalary aıasynda. Ál-Farabı kafedrasynda "QazUÝ-dyń saıası zertteýlerdiń Aqparattyq ortalyǵy" ashyldy, ortalyqtyń dırektory fılosofııa ǵylymdarynyń doktory, professor Abdıgalıeva G.K.

2017 jyldan bastap Saıasattaný jáne saıası tehnologııalar kafedrasy QR BǴM Ǵylym komıtetiniń Fılosofııa, saıasattaný jáne dintaný ınstıtýtymen birlese otyryp, "Saıasattaný" mamandyǵy boıynsha magıstranttar men doktoranttardy daıyndaýdy bastady.

Kafedra janynda "POLITOLOG" stýdenttik dıskýssııalyq klýby belsendi jumys isteıdi, ol tek ýnıversıtet deńgeıinde ǵana emes, respýblıkalyq deńgeıde de dıskýssııalyq alańǵa aınaldy. Klýbty doent Saıtova Nına Alekseevna basqarady.

Jyl saıyn stýdenttik festıval aıasynda kafedra konkýrsqa saıası ómirdiń, saıası proestiń túrli aspektilerin qamtıtyn ózekti taqyryptarǵa jazylǵan saıasattaný bólimi stýdentteriniń úzdik ǵylymı jumystaryn usynady.

Búgingi tańda saıasattaný jáne saıası tehnologııalar kafedrasy «Saıasattan», «Konflıktologııa», «Memlekettik basqarý jáne qoǵamdyq qaýipsizdik», «Álemdik saıasat» mamandyqtary boıynsha mamandar daıyndap, álemdik básekelestikke qabiletti mamandar daıyndap shyǵarýda.

Taǵaeva Aıymjan Maratqyzy,

ál-Farabı atyndaǵy QazUÝ,

Fılosofııa jáne saıasattaný fakýlteti,

"Konflıktologııa" mamandyǵynyń 1-kýrs magıstranty.

Pikirler