Jańa pátýa: GIV, onlaın-neke, máıitti qaıta jerleý máseleleri qaraldy

2570
Adyrna.kz Telegram

Qazaqstan musylmandar dinı basqarmasyna qarysty ǵulamalar keńesi "Foreks" naryǵynda saýda jasap, tabys tabýǵa tyıym saldy. Sondaı-aq, sharıǵat negizderine súıengen ǵalymdar sońǵy kezderi qoǵamdy tolǵandyrǵan túıtkildi máselelerdi talqylap, birqatar jańa pátýa shyǵardy dep habarlaıdy "Adyrna" ulttyq portaly "31 arnaǵa" silteme jasap.

Bıyl HHHI ret ótkizilgen ǵulamalar keńesinde eldi tolǵantqan eń ózekti máseleler jan-jaqty talqylanyp, birqatar jańa pátýa qabyldandy.

Sharıǵat negizderine súıengen ǵalymdar sońǵy kezderi qoǵamdy tolǵandyrǵan túıtkildi máselelerdi talqylap, birqatar jańa pátýa shyǵardy. Mysaly, kóptegen jastardy "onlaın neke qııý" máselesi qyzyqtyrǵan. Din qyzmetkerleri kúıeý jigit pen qalyńdyq jáne kýágerler bir jerde otyrmasa nemese sóılegen sózderi estilmese neke qııýǵa ruqsat joq dep sheshken. Biraq belgili bir sebeptermen neke qııatyn ımam basqa jerde, al qalǵandary bir shańyraq astynda bolsa ruqsat etiledi eken.

Al "Gıv" oınatqanda paraqshaǵa tirkelýshiler tarapynan kirý jarnasy alynsa ne bir zatty satyp alý sharty qoıylsa konkýrsqa qatysýǵa bolmaıdy. Iaǵnı, tyıym salynady. Eger tirkelýshilerden jarna alynbaı, utys demeýshiler tarapynan qoıylsa qatysýǵa ruqsat.

Áleýmettik jelide birneshe ret "Gıv" uıymdastyrǵan Aqmaral Elshinbaı kóp jaǵdaıda oıynǵa tigilgen utystar demeýshiler jaǵynan bolady dedi. Tıisinshe, ǵalymdar aıtqan ereje de buzylmaıdy eken.

"Qatysatyn qarapaıym halyqtan eshqandaı aqsha almaımyz. Olardan tek qana ózimizden jáne demeýshilerden bolatyn qarajatqa syılyǵymyzdy alamyz da sol syılyqty tegin taratyp beretin bolamyz", – dedi bloger Aqmaral Elshin.

Keńeste qaralǵan taǵy bir másele turmys qurǵan áıeldiń tegin aýystyrýy. Ǵalymdar talqylaı kele "árkim óz ákesiniń atymen atalýy kerek. Ákesiniń atyn ózgertý haram" dep úkim shyǵarypty. Ári turmysqa shyqqan áıel de óz teginde qalǵany durys, al jarynyń tegine ótý-ótpeýi óz erkinde dedi. Biraq er adamǵa zaıybyn tegine ótýge mindetteýge bolmaıdy.

Sondaı-aq, zaman talabyna saı ǵylym men tehnologııany paıdalana otyryp jańbyr jaýdyrý - sharıǵatqa qaıshy emes dep tanylǵan. Bastysy qorshaǵan ortaǵa zııany kelmese bolǵany.

“Onyń mańyzdylyǵyn, onyń ózektiligin oǵan qatysty bizdiń Hanafı mazhabynda jáne de burynǵy klassıkalyq eńbekterde jáne keıingi ǵalymdardyń oǵan qatysty tujyrymdary qandaı soǵan toqtala otyryp, búgingi qoǵamǵa, jastarǵa, halyqqa uǵynyqty, túsinikti tilde osylaısha pátýa shyǵarylady”, – dedi QMDB Ýaǵyz-nasıhat bóliminiń meńgerýshisi Batyrjan Mansurov.

Din qyzmetkerleri jerlengen máıitti eshbir sebepsiz qaıta qazyp alyp, ekinshi bir jerge kóshirip jerleýge sharıǵat tyıym salatynyn aıtady. Al marqumnyń zıratynan topyraq alyp, basqa jerge aparyp qabir jasaý durys emes. Sebebi ol qabir bolyp sanalmaıdy eken.

 

"Adyrna" ulttyq portaly.

Pikirler