Qazaqstan Prezidentı Nūrsūltan Nazarbaev Vaşington qalasynda AQŞ Prezidentı Donald Tramppen kezdestı, - dep habarlaidy QR Prezidentınıŋ baspasözı.
Qarsy alu räsımı aiaqtalǧan soŋ Nūrsūltan Nazarbaev Aqüidıŋ Qūrmettı qonaqtar kıtabyna qoltaŋba qaldyrdy. Qazaqstan men AQŞ Prezidentterı kelıssöz jürgızıp, ekıjaqty qarym-qatynastyŋ jäne halyqaralyq kün tärtıbınıŋ meilınşe özektı mäselelerın talqylady.
Donald Tramp resmi saparmen kelgenı üşın Nūrsūltan Nazarbaevqa rizaşylyǧyn bıldırıp, Qazaqstan men AQŞ arasynda qalyptasqan qatynastarǧa joǧary baǧa berdı. "Sızdıŋ osynda kelgenıŋızge quanyştymyn. Sızge barlyǧy zor qūrmetpen qaraidy. Ekı el arasyndaǧy qarym-qatynas keremet jolǧa qoiylǧan. Qazır Qazaqstannyŋ jaǧdaiy öte jaqsy. Bız üşın Sızdı qabyldau zor märtebe. Sızdıŋ elıŋız üşın jasaǧan ısıŋız, şynynda da, tamaşa", - dedı AQŞ Prezidentı.
Nūrsūltan Nazarbaev resmi saparmen keluge şaqyrǧany üşın Trampqa alǧys aityp, ony AQŞ Prezidentı lauazymyna sailanuynyŋ bır jyldyǧymen qūttyqtady.
"Sızdı prezidenttık qyzmetıŋızdıŋ bır jyldyǧymen jäne ekonomikadaǧy zor jetıstıkterıŋızben qūttyqtaimyn. Qazaqstannyŋ täuelsızdıgı men aumaqtyq tūtastyǧyna AQŞ-tyŋ saiasi qoldau körsetkenın bızdıŋ el joǧary baǧalaidy. Osy 26 jyl boiy Qazaqstan AQŞ-pen dostyq qarym-qatynasty berık ūstanyp keledı. Bügıngı sapar sol serıktestıktıŋ dälelı bolyp sanalady", - dedı Memleket basşysy. Soŋynda Nūrsūltan Nazarbaev ekıjaqty saiasi jäne ekonomikalyq yntymaqtastyqty odan ärı tereŋdetuge senım bıldırdı. Osydan keiın Memleket basşysy Nūrsūltan Nazarbaev AQŞ Prezidentı Donald Tramppen jürgızgen kelıssözdıŋ qorytyndysy boiynşa būqaralyq aqparat qūraldarynyŋ ökılderı üşın brifing ötkızdı.
Qazaqstan Prezidentı brifing barysynda Vaşingtonǧa saparmen keluge şaqyrǧany üşın Donald Trampqa rizaşylyǧyn bıldırdı. Memleket basşysy kelıssözderdıŋ nätijelerıne oŋ baǧa bere otyryp, Qazaqstan men AQŞ-tyŋ özara qarym-qatynastaryn odan ärı nyǧaitu mäselelerıne toqtaldy.
"Menıŋ saparymnyŋ nätijesınde Qazaqstan-Amerika qatynastaryn keŋeitılgen strategiialyq ärıptestık deŋgeiıne köteru jönınde şeşım şyǧaratynymyzǧa senımdımın. Osyǧan orai bız bügın Astana men Vaşington arasyndaǧy özara qarym-qatynastardyŋ jaŋa däuırın bastaityn tiıstı bırlesken saiasi mälımdeme qabyldadyq", - dedı Qazaqstan Prezidentı.
Nūrsūltan Nazarbaev AQŞ-tyŋ Ortalyq Aziia elderımen "5+1" formatyndaǧy yntymaqtastyǧyn nyǧaituǧa qyzyǧuşylyq tanytatynyn aitty. Qazaqstan Prezidentı halyqaralyq qauıpsızdıktı nyǧaityp, qazırgı zamannyŋ syn-qaterlerı men qauıpterın bırlese eŋseru ısınde Astana men Vaşingtonnyŋ özara tiımdı yntymaqtastyǧyn atap öttı. "Qazaqstan 2001 jyly AQŞ-tyŋ terrorizmge qarsy küresın belsendı türde jaqtady jäne qazır Auǧanstanda jürgızılıp jatqan ülken jūmystarǧa qoldau körsetıp otyr. Amerika äskerınıŋ Auǧanstanda boluy tek AQŞ-tyŋ ǧana emes, bükıl älemnıŋ ısı", - dedı Nūrsūltan Nazarbaev.
Memleket basşysy Auǧanstanǧa Qazaqstan tarapynan körsetılıp jatqan gumanitarlyq kömektı atap öttı. Būdan bölek, Qazaqstan Prezidentı kelıssözder barysynda Soltüstık Koreia töŋıregındegı ahualǧa, sondai-aq Vaşington men Mäskeu arasyndaǧy qatynastardyŋ kürdelene tüsuıne bailanysty mäseleler talqylanǧanyn aitty.
"Bız Soltüstık Koreiaǧa qatysty jahandyq mäselelerdı talqyladyq. Qazaqstan älemdegı törtınşı iadrolyq arsenaldan bas tartyp, älemdegı eŋ ülken synaq poligonyn japty. Iаdrolyq qaruy bar elderge bız taŋdaǧan joldy ūsynuǧa moraldyq qūqyǧymyz bar. İranmen de osylai söilestık. Soltüstık Koreianyŋ problemalaryn AQŞ, Qytai jäne Resei elderınıŋ bırlese şeşkenı maŋyzdy", - dedı Qazaqstan Prezidentı.
Nūrsūltan Nazarbaev ekı eldıŋ ekonomikalyq yntymaqtastyǧynyŋ qazırgı mäselelerı men olardy nyǧaitu perspektivalaryna da toqtaldy. "Qazaqstanǧa AQŞ-tyŋ ırı mūnai kompaniialarynan 50 milliard dollar investisiia qūiyldy. Bügın bız ırı amerikalyq biznes ökılderımen döŋgelek üstelge qatysamyz. Onda 7,5 milliard dollardan asatyn somaǧa 20-dan astam kelısımşart jasalatyn bolady. Sondai-aq, bızdıŋ elde AQŞ azamattary üşın vizasyz rejım engızılgen. Soǧan säikes laiyqty jauap bolady dep ümıttenemız", - dedı Memleket basşysy.
Soŋynda Nūrsūltan Nazarbaev Donald Tramptyŋ basşylyǧymen AQŞ-tyŋ ekonomikalyq damuǧa qol jetkızıp otyrǧanyna joǧary baǧa berdı. AQŞ Prezidentı ötkızılgen dialogtyŋ maŋyzdylyǧyn atap ötıp, ekı el arasyndaǧy yntymaqtastyqtyŋ strategiialyq maŋyzyna toqtaldy.
"Bız Sızdı Aqüide qabyldaǧanymyzǧa quanyştymyz. Elderımızdıŋ özara yqpaldastyǧyna qatysty maŋyzdy dialog ötkızu maqsatymen bügın bızge kelgenıŋız üşın raqmet. Şirek ǧasyrdan astam uaqyt boiy AQŞ Qazaqstandy, myqty egemen ärı täuelsız eldı, Ortalyq Aziiadaǧy baǧa jetpes dos jäne strategiialyq serıktes retınde qarastyryp keldı", - dedı Donald Tramp.
AQŞ Prezidentı Qazaqstan men AQŞ-tyŋ iadrolyq qarudy taratpau jäne öŋırlık qauıpsızdıktı nyǧaitu ısındegı bırlesken küş-jıgerın atap öttı. "AQŞ pen Qazaqstan öŋırde jäne odan tys jerlerde beibıtşılık pen qauıpsızdıktı qoldau üşın bırlese jūmys ıstedı. Bız Qazaqstandaǧy iadrolyq qarudy jäne onyŋ infraqūrylymyn joiyp, balalarymyz üşın qauıpsız ärı salamatty bolaşaqty bırlese qamtamasyz ettık. Bügın Qazaqstan Prezidentı ekeuımız bızdıŋ qarym-qatynastarymyz halyqtarymyzdyŋ qauıpsızdıgıne, örkendeuı men äl-auqatyna qalai septıgın tigızetınıne qatysty dialog jürgızıp otyrmyz. Korei tübegın denuklearizasiialau üşın küş bırıktıru ısınde Qazaqstan baǧa jetpes serıktes bolyp sanalady. Bız Soltüstık Koreiadaǧy rejımnıŋ bükıl älemge iadrolyq apatpen ses körsetuın boldyrmauǧa bel buyp otyrmyz", - dedı AQŞ Prezidentı.
Donald Tramp Auǧanstan mäselesın şeşuge atsalysqany üşın Qazaqstan Prezidentıne alǧys aitty. "İLİM-men jäne "Talibandarmen" soǧys jürgızıp jatqan bızdıŋ qaruly küşterge Qazaqstan logistika jäne jol aşu tūrǧysynan qoldau körsete beretını jönınde Prezidenttıŋ özı aitqanyn asa joǧary baǧalaimyn", - dedı Aqüidıŋ basşysy. Sondai-aq, Donald Tramp körşılerın qūrmetteitın jäne öz taǧdyryn baqylauda ūstaityn Qazaqstan siiaqty eldermen AQŞ yntymaqtastyqty nyǧaita beretının aitty.
"Qazaqstan 2050 jylǧa qarai jahandyq ekonomikanyŋ alǧaşqy otyzdyǧyna kırudı josparlap otyrǧanyn Prezidenttıŋ özı aityp bergenıne rizamyn. Ol Qazaqstandaǧy ıskerlık ahualdy jaqsartu üşın de jūmys ıstep jatyr. Būl jaǧdai Amerika kompaniialary üşın jaŋa mümkındıkter tuǧyzyp, jaŋa jūmys oryndaryn aşady", - dedı AQŞ Prezidentı. Soŋynda Donald Tramp Qazaqstandy damytu men örkendetu ısındegı Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ rölın taǧy da atap öttı. "Men Sızdıŋ keremet basşylyǧyŋyzdyŋ arqasynda Qazaqstan halqy qol jetkızgen zor jetıstıktı köru mümkındıgın asyǧa kütemın. Bız Qazaqstanda jaqsy, egemendı jäne örkendeuge baǧyttalǧan bolaşaq bolǧanyn qalaimyz. Däl osyny älemnıŋ barlyq beibıtsüigış halyqtaryna da tıleimız", - dedı Donald Tramp.
Nūrsūltan Nazarbaev resmi saparmen keluge şaqyrǧany üşın Trampqa alǧys aityp, ony AQŞ Prezidentı lauazymyna sailanuynyŋ bır jyldyǧymen qūttyqtady.
"Sızdı prezidenttık qyzmetıŋızdıŋ bır jyldyǧymen jäne ekonomikadaǧy zor jetıstıkterıŋızben qūttyqtaimyn. Qazaqstannyŋ täuelsızdıgı men aumaqtyq tūtastyǧyna AQŞ-tyŋ saiasi qoldau körsetkenın bızdıŋ el joǧary baǧalaidy. Osy 26 jyl boiy Qazaqstan AQŞ-pen dostyq qarym-qatynasty berık ūstanyp keledı. Bügıngı sapar sol serıktestıktıŋ dälelı bolyp sanalady", - dedı Memleket basşysy. Soŋynda Nūrsūltan Nazarbaev ekıjaqty saiasi jäne ekonomikalyq yntymaqtastyqty odan ärı tereŋdetuge senım bıldırdı. Osydan keiın Memleket basşysy Nūrsūltan Nazarbaev AQŞ Prezidentı Donald Tramppen jürgızgen kelıssözdıŋ qorytyndysy boiynşa būqaralyq aqparat qūraldarynyŋ ökılderı üşın brifing ötkızdı.
Qazaqstan Prezidentı brifing barysynda Vaşingtonǧa saparmen keluge şaqyrǧany üşın Donald Trampqa rizaşylyǧyn bıldırdı. Memleket basşysy kelıssözderdıŋ nätijelerıne oŋ baǧa bere otyryp, Qazaqstan men AQŞ-tyŋ özara qarym-qatynastaryn odan ärı nyǧaitu mäselelerıne toqtaldy.
"Menıŋ saparymnyŋ nätijesınde Qazaqstan-Amerika qatynastaryn keŋeitılgen strategiialyq ärıptestık deŋgeiıne köteru jönınde şeşım şyǧaratynymyzǧa senımdımın. Osyǧan orai bız bügın Astana men Vaşington arasyndaǧy özara qarym-qatynastardyŋ jaŋa däuırın bastaityn tiıstı bırlesken saiasi mälımdeme qabyldadyq", - dedı Qazaqstan Prezidentı.
Nūrsūltan Nazarbaev AQŞ-tyŋ Ortalyq Aziia elderımen "5+1" formatyndaǧy yntymaqtastyǧyn nyǧaituǧa qyzyǧuşylyq tanytatynyn aitty. Qazaqstan Prezidentı halyqaralyq qauıpsızdıktı nyǧaityp, qazırgı zamannyŋ syn-qaterlerı men qauıpterın bırlese eŋseru ısınde Astana men Vaşingtonnyŋ özara tiımdı yntymaqtastyǧyn atap öttı. "Qazaqstan 2001 jyly AQŞ-tyŋ terrorizmge qarsy küresın belsendı türde jaqtady jäne qazır Auǧanstanda jürgızılıp jatqan ülken jūmystarǧa qoldau körsetıp otyr. Amerika äskerınıŋ Auǧanstanda boluy tek AQŞ-tyŋ ǧana emes, bükıl älemnıŋ ısı", - dedı Nūrsūltan Nazarbaev.
Memleket basşysy Auǧanstanǧa Qazaqstan tarapynan körsetılıp jatqan gumanitarlyq kömektı atap öttı. Būdan bölek, Qazaqstan Prezidentı kelıssözder barysynda Soltüstık Koreia töŋıregındegı ahualǧa, sondai-aq Vaşington men Mäskeu arasyndaǧy qatynastardyŋ kürdelene tüsuıne bailanysty mäseleler talqylanǧanyn aitty.
"Bız Soltüstık Koreiaǧa qatysty jahandyq mäselelerdı talqyladyq. Qazaqstan älemdegı törtınşı iadrolyq arsenaldan bas tartyp, älemdegı eŋ ülken synaq poligonyn japty. Iаdrolyq qaruy bar elderge bız taŋdaǧan joldy ūsynuǧa moraldyq qūqyǧymyz bar. İranmen de osylai söilestık. Soltüstık Koreianyŋ problemalaryn AQŞ, Qytai jäne Resei elderınıŋ bırlese şeşkenı maŋyzdy", - dedı Qazaqstan Prezidentı.
Nūrsūltan Nazarbaev ekı eldıŋ ekonomikalyq yntymaqtastyǧynyŋ qazırgı mäselelerı men olardy nyǧaitu perspektivalaryna da toqtaldy. "Qazaqstanǧa AQŞ-tyŋ ırı mūnai kompaniialarynan 50 milliard dollar investisiia qūiyldy. Bügın bız ırı amerikalyq biznes ökılderımen döŋgelek üstelge qatysamyz. Onda 7,5 milliard dollardan asatyn somaǧa 20-dan astam kelısımşart jasalatyn bolady. Sondai-aq, bızdıŋ elde AQŞ azamattary üşın vizasyz rejım engızılgen. Soǧan säikes laiyqty jauap bolady dep ümıttenemız", - dedı Memleket basşysy.
Soŋynda Nūrsūltan Nazarbaev Donald Tramptyŋ basşylyǧymen AQŞ-tyŋ ekonomikalyq damuǧa qol jetkızıp otyrǧanyna joǧary baǧa berdı. AQŞ Prezidentı ötkızılgen dialogtyŋ maŋyzdylyǧyn atap ötıp, ekı el arasyndaǧy yntymaqtastyqtyŋ strategiialyq maŋyzyna toqtaldy.
"Bız Sızdı Aqüide qabyldaǧanymyzǧa quanyştymyz. Elderımızdıŋ özara yqpaldastyǧyna qatysty maŋyzdy dialog ötkızu maqsatymen bügın bızge kelgenıŋız üşın raqmet. Şirek ǧasyrdan astam uaqyt boiy AQŞ Qazaqstandy, myqty egemen ärı täuelsız eldı, Ortalyq Aziiadaǧy baǧa jetpes dos jäne strategiialyq serıktes retınde qarastyryp keldı", - dedı Donald Tramp.
AQŞ Prezidentı Qazaqstan men AQŞ-tyŋ iadrolyq qarudy taratpau jäne öŋırlık qauıpsızdıktı nyǧaitu ısındegı bırlesken küş-jıgerın atap öttı. "AQŞ pen Qazaqstan öŋırde jäne odan tys jerlerde beibıtşılık pen qauıpsızdıktı qoldau üşın bırlese jūmys ıstedı. Bız Qazaqstandaǧy iadrolyq qarudy jäne onyŋ infraqūrylymyn joiyp, balalarymyz üşın qauıpsız ärı salamatty bolaşaqty bırlese qamtamasyz ettık. Bügın Qazaqstan Prezidentı ekeuımız bızdıŋ qarym-qatynastarymyz halyqtarymyzdyŋ qauıpsızdıgıne, örkendeuı men äl-auqatyna qalai septıgın tigızetınıne qatysty dialog jürgızıp otyrmyz. Korei tübegın denuklearizasiialau üşın küş bırıktıru ısınde Qazaqstan baǧa jetpes serıktes bolyp sanalady. Bız Soltüstık Koreiadaǧy rejımnıŋ bükıl älemge iadrolyq apatpen ses körsetuın boldyrmauǧa bel buyp otyrmyz", - dedı AQŞ Prezidentı.
Donald Tramp Auǧanstan mäselesın şeşuge atsalysqany üşın Qazaqstan Prezidentıne alǧys aitty. "İLİM-men jäne "Talibandarmen" soǧys jürgızıp jatqan bızdıŋ qaruly küşterge Qazaqstan logistika jäne jol aşu tūrǧysynan qoldau körsete beretını jönınde Prezidenttıŋ özı aitqanyn asa joǧary baǧalaimyn", - dedı Aqüidıŋ basşysy. Sondai-aq, Donald Tramp körşılerın qūrmetteitın jäne öz taǧdyryn baqylauda ūstaityn Qazaqstan siiaqty eldermen AQŞ yntymaqtastyqty nyǧaita beretının aitty.
"Qazaqstan 2050 jylǧa qarai jahandyq ekonomikanyŋ alǧaşqy otyzdyǧyna kırudı josparlap otyrǧanyn Prezidenttıŋ özı aityp bergenıne rizamyn. Ol Qazaqstandaǧy ıskerlık ahualdy jaqsartu üşın de jūmys ıstep jatyr. Būl jaǧdai Amerika kompaniialary üşın jaŋa mümkındıkter tuǧyzyp, jaŋa jūmys oryndaryn aşady", - dedı AQŞ Prezidentı. Soŋynda Donald Tramp Qazaqstandy damytu men örkendetu ısındegı Nūrsūltan Nazarbaevtyŋ rölın taǧy da atap öttı. "Men Sızdıŋ keremet basşylyǧyŋyzdyŋ arqasynda Qazaqstan halqy qol jetkızgen zor jetıstıktı köru mümkındıgın asyǧa kütemın. Bız Qazaqstanda jaqsy, egemendı jäne örkendeuge baǧyttalǧan bolaşaq bolǧanyn qalaimyz. Däl osyny älemnıŋ barlyq beibıtsüigış halyqtaryna da tıleimız", - dedı Donald Tramp.
tengrinews.kz