Är azamattyŋ äleumettık äl-auqaty baspanamen bailanysty ekenı belgılı. Al adamdardyŋ bärınıŋ bırdei baspanany qolma-qol satyp aluǧa jaǧdaiy jete bermeidı. Ekı qolǧa bır kürek ızdep qala jaǧalaǧan, azdy-köptı tapqan jalaqysynyŋ bır bölıgın uaqytşa baspana jaldauǧa jūmsap jürgen adamnyŋ üi satyp aluǧa qomaqty qarajatty bırer jyldyŋ ışınde jinai qoiuy da mümkın emes, dep habarlaidy "Adyrna" ūlttyq portaly inform.kz-ge sılteme jasap.
İä, elımızde köpbalaly otbasylarǧa jetım qalǧan balalarǧa, mügedek bala asyrap otyrǧan otbasylarǧa memleket tarapynan baspana berıledı. Alaida, jergılıktı atqaruşy organdardyŋ tızımıne 500 myŋ adam baspanaǧa mūqtaj retınde esepke alynǧan. Būl kezektıŋ özıne jylda qosylatyn äleumettık az qamtylǧan topqa jatatyn adamdar bar. Demek, būl da baspana armanynyŋ tez arada oryndaluyna septıgın tigıze almaidy. İä, jer-jerde äkımdıkter äleumettık tūrǧyn üiler salyp ta jatyr. Mäselen, bır elordanyŋ özınde 50 myŋǧa juyq adam kezeke ılıngen. Olarǧa şetınen baspana berılude de. Naqty derekterge jügıner bolsaq, 2018 jyly 1 100, al 2019 jyly 2 900, 2020 jyly 7 000 qoljetımdı baspana berıldı. Biyl mūndai äleumettık baspana sany 10 myŋǧa jetpek. Bıraq, būl da problemany tolyq şeşe almaityny anyq.
Problemany şeşu joldary QR Prezidentı Qasym-Jomart Toqaevtyŋ 2020 jyldyŋ 1 qyrküiegındegı «Jaŋa jaǧdaidaǧy Qazaqstan: Is-qimyl kezeŋı» atty Qazaqstan halqyna Joldauynda aityldy.
«Jetkılıktılık şegı» degenımız belgılı bır jastaǧy salymşy üşın zeinetaqy jinaqtarynyŋ eŋ tömengı qajettı somasy. Ol kırısten BJZQ-ǧa (ETJ-dan tömen emes) bolaşaqtaǧy tūraqty 10 paiyz zeinataqy jarnalaryn eskere otyryp, eŋ tömengı zeinetaqy mölşerınde 82 jasqa deiıngı zeinetaqy tölemderımen qamtamasyz etuge mümkındık beredı. «Jetkılıktılık şegı» äielder men erler üşın bırdei belgılendı jäne ärbır jas üşın esepteldı.
2021 jyldyŋ 2 qaŋtarynda Memleket basşysy «Qazaqstan Respublikasynyŋ keibır zaŋnamalyq aktılerıne ekonomikalyq ösudı qalpyna keltıru mäselelerı boiynşa özgerıster men tolyqtyrular engızu turaly» Qazaqstan Respublikasynyŋ Zaŋyna qol qoidy. Atalǧan Zaŋǧa säikes, zeinetaqy jinaqtarynyŋ bır bölıgın jūmys ısteitın, tiıstı jasta zeinetaqy jinaqtary «jetkılıktılık şegınen» asatyn azamattar; saqtandyru kompaniialarymen BJZQ-da qalǧan zeinetaqy jinaqtarynyŋ somasy şegınde ömır boiy annuitettık tölemderdı qamtamasyz etetın zeinetaqy annuitetı şarttaryn jasasqan adamdar ala aldy. Al zeinetkerlıkke şyqqan azamattar BJZQ-da qalǧan zeinetaqy qarajatynyŋ 50 paiyzynan aspaityn şekte qarjysyn alu mümkındıgıne ie boldy.
Nätijesınde 761 myŋnan astam salymşy öz jinaqtarynyŋ jetkılıktılık şegınen asatyn bır bölıgın paidalanuǧa mümkındık aldy. BJZQ salymşylardyŋ arnaiy şottaryna 1,7 trln teŋgeden astam qarajat audardy. Būl qarajattardy azamattar tūrǧyn üi jaǧdaiyn jaqsartuǧa, emdeluge jūmsady. Būl rette tūrǧyn üi jaǧdaiyn jaqsartuǧa berılgen ortaşa tölem 4,4 mln, al emdeluge berılgen ortaşa tölem 900 myŋ teŋgenı qūraǧanyn atap ötken jön. Al zeinetaqy jinaqtaryn investisiialyq portfeldı basqaruşyǧa audaru turaly 1230 ötınış maqūldanyp, şamamen 2,8 mlrd teŋge kompaniialarǧa berıldı.
«Bügıngı künı 147 myŋ qazaqstandyq üi iesı atandy, taǧy 72 myŋnan astamy ipotekalyq qaryzyn ötedı jäne 18 myŋǧa juyq adam zeinetaqy qoryndaǧy qarajatynyŋ bır bölıgın emdeluge jūmsady. Olardyŋ üşten bırı – äielder (75 493) jäne üşten ekısı – er azamattar (161 879). Bırjolǧy zeinetaqy tölemderın qoldanu boiynşa bırınşı orynda Maŋǧystau oblysynyŋ tūrǧyndary tūr (36 853 adam), olar jalpy somasy 326 mlrd teŋge paidalanǧan. Ekınşı orynda Nūr-Sūltan qalasy (36 339 adam), elorda tūrǧyndary 217 mlrd-qa juyq teŋge qoldanǧan. Almaty qalasy – üşınşı orynda (31 438 adam), almatylyqtar jalpy somasy 241 mlrd-qa juyq teŋgenı tūrǧyn üi jaǧdaiyn jaqsartu jäne emdelu aqysyn töleuge jūmsaǧan. Iаǧni, bırjolǧy zeinetaqy tölemın enpf-otbasy.kz platformasy arqyly tūrǧyn üi jaǧdaiyn jaqsartuǧa jäne emdeu üşın jūmsauǧa bolady», - degen edı «Otbasy bank» AQ-nyŋ baspasöz hatşysy Janar Joltaeva.
«Bıryŋǧai jinaqtauşy zeinetaqy qorynyŋ 700 myŋ salymşysy 2021 jyly öz jinaqtarynyŋ bır bölıgın tūrǧyn üi satyp aluǧa, emdeluge nemese qarjy kompaniialarynyŋ basqaruyna beruge paidalana alady. Ükımetke Ūlttyq bankpen bırlesıp, aǧymdaǧy jyldyŋ soŋyna deiın barlyq qajettı normativtık-qūqyqtyq aktılerdı qabyldaudy jäne daiyndyq jūmystaryn jürgızudı tapsyramyn», - degen bolatyn Memleket basşysy.Osydan keiın QR Eŋbek jäne halyqty äleumettık qorǧau ministrlıgı el azamattarynyŋ zeinetaqy jinaqtaryn paidalanu üşın «jetkılıktılık şegın» jariialady. Jetkılıktılık şegı mölşerın aldyn ala esepteu ärtürlı jastaǧy adamdar üşın mynadai boldy: 20 jas 1 mln 720 myŋ, 21 jas 1 mln 795 myŋ, 22 jas 1 mln 871 myŋ, 23 jas 1 mln 948 myŋ, 24 jas 2 mln 026 myŋ, 25 jas 2 mln 105 myŋ, 26 jas 2 mln 185 myŋ, 27 jas 2 mln 267 myŋ, 28 jas 2 mln 349 myŋ, 29 jas 2 mln 433 myŋ, 30 jas 2 mln 518 myŋ, 31 jas 2 mln 604 myŋ, 32 jas 2 mln 691 myŋ, 33 jas 2 mln 780 myŋ, 34 jas 2 mln 810 myŋ, 35 jas 2 mln 961 myŋ, 36 jas 3 mln 053 myŋ, 37 jas 3 mln 147 myŋ, 38 jas 3 mln 242 myŋ, 39 jas 3 mln 339 myŋ, 40 jas 3 mln 437 myŋ, 41 jas 3 mln 536 myŋ, 42 jas 3 mln 636 myŋ, 43 jas 3 mln 739 myŋ, 44 jas 3 mln 842 myŋ, 45 jas 3 mln 947 myŋ, 46 jas 4 mln 054 myŋ, 47 jas 4 mln 162 myŋ, 48 jas 4 mln 271 myŋ, 49 jas 4 mln 383 myŋ, 50 jas 4 mln 495 myŋ, 51 jas 4 mln 610 myŋ, 52 jas 4 mln 726 myŋ, 53 jas 4 mln 843 myŋ, 54 jas 4 mln 963 myŋ, 55 jas 5 mln 084 myŋ, 56 jas 5 mln 207 myŋ, 57 jas 5 mln 331 myŋ, 5 8 jas 5 mln 457 myŋ, 59 jas (jäne odan joǧary) 5 mln 586 myŋ teŋge.
«Jetkılıktılık şegı» degenımız belgılı bır jastaǧy salymşy üşın zeinetaqy jinaqtarynyŋ eŋ tömengı qajettı somasy. Ol kırısten BJZQ-ǧa (ETJ-dan tömen emes) bolaşaqtaǧy tūraqty 10 paiyz zeinataqy jarnalaryn eskere otyryp, eŋ tömengı zeinetaqy mölşerınde 82 jasqa deiıngı zeinetaqy tölemderımen qamtamasyz etuge mümkındık beredı. «Jetkılıktılık şegı» äielder men erler üşın bırdei belgılendı jäne ärbır jas üşın esepteldı.
2021 jyldyŋ 2 qaŋtarynda Memleket basşysy «Qazaqstan Respublikasynyŋ keibır zaŋnamalyq aktılerıne ekonomikalyq ösudı qalpyna keltıru mäselelerı boiynşa özgerıster men tolyqtyrular engızu turaly» Qazaqstan Respublikasynyŋ Zaŋyna qol qoidy. Atalǧan Zaŋǧa säikes, zeinetaqy jinaqtarynyŋ bır bölıgın jūmys ısteitın, tiıstı jasta zeinetaqy jinaqtary «jetkılıktılık şegınen» asatyn azamattar; saqtandyru kompaniialarymen BJZQ-da qalǧan zeinetaqy jinaqtarynyŋ somasy şegınde ömır boiy annuitettık tölemderdı qamtamasyz etetın zeinetaqy annuitetı şarttaryn jasasqan adamdar ala aldy. Al zeinetkerlıkke şyqqan azamattar BJZQ-da qalǧan zeinetaqy qarajatynyŋ 50 paiyzynan aspaityn şekte qarjysyn alu mümkındıgıne ie boldy.
Nätijesınde 761 myŋnan astam salymşy öz jinaqtarynyŋ jetkılıktılık şegınen asatyn bır bölıgın paidalanuǧa mümkındık aldy. BJZQ salymşylardyŋ arnaiy şottaryna 1,7 trln teŋgeden astam qarajat audardy. Būl qarajattardy azamattar tūrǧyn üi jaǧdaiyn jaqsartuǧa, emdeluge jūmsady. Būl rette tūrǧyn üi jaǧdaiyn jaqsartuǧa berılgen ortaşa tölem 4,4 mln, al emdeluge berılgen ortaşa tölem 900 myŋ teŋgenı qūraǧanyn atap ötken jön. Al zeinetaqy jinaqtaryn investisiialyq portfeldı basqaruşyǧa audaru turaly 1230 ötınış maqūldanyp, şamamen 2,8 mlrd teŋge kompaniialarǧa berıldı.
«Bügıngı künı 147 myŋ qazaqstandyq üi iesı atandy, taǧy 72 myŋnan astamy ipotekalyq qaryzyn ötedı jäne 18 myŋǧa juyq adam zeinetaqy qoryndaǧy qarajatynyŋ bır bölıgın emdeluge jūmsady. Olardyŋ üşten bırı – äielder (75 493) jäne üşten ekısı – er azamattar (161 879). Bırjolǧy zeinetaqy tölemderın qoldanu boiynşa bırınşı orynda Maŋǧystau oblysynyŋ tūrǧyndary tūr (36 853 adam), olar jalpy somasy 326 mlrd teŋge paidalanǧan. Ekınşı orynda Nūr-Sūltan qalasy (36 339 adam), elorda tūrǧyndary 217 mlrd-qa juyq teŋge qoldanǧan. Almaty qalasy – üşınşı orynda (31 438 adam), almatylyqtar jalpy somasy 241 mlrd-qa juyq teŋgenı tūrǧyn üi jaǧdaiyn jaqsartu jäne emdelu aqysyn töleuge jūmsaǧan. Iаǧni, bırjolǧy zeinetaqy tölemın enpf-otbasy.kz platformasy arqyly tūrǧyn üi jaǧdaiyn jaqsartuǧa jäne emdeu üşın jūmsauǧa bolady», - degen edı «Otbasy bank» AQ-nyŋ baspasöz hatşysy Janar Joltaeva.
"Adyrna" ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
