Qurmetti aǵaıyn!
Qazaq óneriniń qarashańyraǵy M.Áýezov atyndaǵy Qazaq Memlekettik akademııalyq drama teatrynyń dırektory Erlan Biláldiń basyna túsken myna jaǵdaı kúlli qazaq ónerine jasalǵan qııanat dep bilemin.
Jalpy, Erlan Bilál kim?
Erlan Bilál – óner akademııasyn támamdaǵan túlekterdiń ishindegi mańdaıy jarqyraǵan, kózinde oty bar, túr-tulǵasy kelisken akter retinde kózge túsip, aldyńǵy aǵa-býyn akterlerdiń yqylasyna bólenip, olardyń tárbıesin alǵan azamat.
Ákemteatrdyń akterlik quramyna qabyldanǵan ol, «Týrandot hanshaıymdaǵy» Kalaf, «Eńlik-Kebektegi» Kebek, «Qozy Kórpesh-Baıan sulýdaǵy» Qozy, «Abaıda» Abaı, «Jaýjúrekte» Balýan Sholaq, «Otelloda» Otello jáne taǵy da basqa ulttyq jáne álemdik klassıkada, zamanaýı jáne aýdarma shyǵarmalarda basty rolderden kórindi. Bolmys-bitimi, minezi qym-qıǵash, bir-birine uqsamaıtyn keıipkerlerdiń jan-dúnıesin asha bilý úshin, akterge talant, izdenis, túr-tulǵa, daýys, kásibılik pen bilim qajet. Onsyz basty rolderden kórinip, eldiń yqylasyna bólený múmkin emes. Al, Erlan Bilál bul mektepten, bul kezeńnen súrinbeı ótti. Qudaı bergen talanty men eńbeginiń nátıjesinde oınaǵan basty rolderi halyqtyń júreginen oryn aldy. Akter retinde ózin joǵary deńgeıden kórsetip, kásibı sheberligin tanytty.
Qazaq óneri úshin jan aıamaı, adal qyzmet etip júrgen azamattyń teatr basshylyǵyna kelýi bizdiń ujymdy shyn qýantty. Basshy qyzmetine taǵaıyndalǵan kezinen bastap, teatrdyń otymen kirip, kúlimen shyǵyp, tańnyń atysy, kúnniń batysy teatrdan tabyldy. 92 jyldyq tarıhy bar teatrymyzda nebir talanttar, eńbek sińirgen qaıratkerler,halyq artısteri eńbek etýde. Al, olardy basqarý ońaı sharýa emes. Akterler, shyǵarmashylyq pen tehnıkalyq quramdy asqan biliktilikpen basqaryp, teatrdyń sharýashylyq jumystaryna deıin qadaǵalaýda ustap, árbir qyzmetkeriniń jaı-kúıin baqylap otyrdy. Aýqymdy mádenı sharalardyń barlyǵynda delik óziniń uıymdastyrýshylyq qabiletimen tanyldy. Teatr ujymynyń birlikpen, uıymshyldyqpen joǵary deńgeıde óner kórsetýi úshin baryn saldy.
Teatr ujymy bir apta buryn ǵana Japonııadaǵy gastroldik saparynan oraldy. Qazaq óneri Japonııa, Tokıoda saltanat qurdy. Japondardyń belgili teatr synshylary, dramatýrgter, jalpy halyq qoıylymdy, konerttik baǵdarlamany jaqsy qabyldady. Álemdik deńgeıdegi synshylar qazaq ónerin, akterlerdiń sheberligin joǵary baǵalady. Tabıǵatynda emoııasyn eshkimge kórsete bilmeıtin halyq, shyn jylady. Eki memleket arasyndaǵy mádenı baılanys ári qaraı jalǵasyn tabýy úshin, kelissózder de júrgizildi. Al, munyń barlyǵynyń uıymdastyrylýynda teatr dırektory Erlan Biláldiń eńbegi ushan-teńiz. Japondardy tebirentken «Aqtastaǵy Ahıko» spektakli Astana, Qaraǵandy qalalarynda da halyqty tolqytqan edi. Al, sol gastroldik saparlardyń uıymdastyrylýy Erlan Biláldiń jemisti eńbeginiń nátıjesi. Áýezov teatrynyń sahnasynda Ahıko Teýronyń taǵdyryn sahnalaý týraly ıdeıa - osy Erlan Biláldiki. Erlannyń teatr úshin atqarar sharýalary áli de kóp... Qazaq ónerine kerek azamat...
Erlan Ábdildauly dırektor bolǵaly teatr ujymy teatr báıgelerinen úzdikter qatarynan kórinip, bas júldeni qanjyǵasyna baılap júr.
Erlan Bilál osy teatrda ósip-jetilgen, teatrdyń shynaıy janashyry. Qazaq ónerin janymen súıetin azamat. Sondyqtan da, basyna túsken myna jaǵdaıǵa aldyńǵy aǵa býyn retinde ún qospaı tura almadym. Ol meniń týysym da, rýlasym da, jerlesim de emes! Tek, óner úshin óz densaýlyǵyna da qaramaı, azannan kesh jalyqpaı eńbek etip júrgen azamat taǵdyrynyń talqyǵa túsip jatqany, janyma batty. Júregim aýyrdy.
Bul belgili bir adamdardyń qolynan shyqqan, uıymdastyrylǵan is bolsa, sol adamdarǵa aıtarym: aınalaıyndar, sender bir adamnyń taǵdyryna balta shaýyp otyrǵan joqsyńdar, qazaq ónerine qııanat jasap otyrsyńdar! Óz isine myǵym, bilikti basshy, adal adamdy qaralaý «adam óltirgenmen teń» aýyr kúná dep túsinemin!
Mundaı jaǵdaı kezinde Alash arystarynyń da basynan ótti. Bul da Allanyń synaǵy.
Erlan Bilál – qazaq ónerine kerek azamat! Bul sózimdi onymen qyzmettes, áriptes jandardyń rastaıtynyna senimdimin!
Er jigittiń basyna neler kelip, ne ketpeıdi?
Biz árqashan janyńdamyz!
Sabyrly bol, baýyrym!
Bolat Ábdilmanov
Qazaqstannyń eńbek sińirgen qaıratkeri,
"Ult" portaly
