Qazaqstan Täuelsızdıgınıŋ 30 jyldyǧyn alaqailatyp aityp-aq jatyrmyz. Keŋesten körgen qorlyǧymyzdy jyrdai ǧyp eŋıregende etegımızdegı jasqa keme jüzdıremız! Jahandanu degen jalmauyz jelkemızde tönıp tūr. Reseidıŋ memlekettık dumasynyŋ deputattary älsın-älsın «qazaq degen el bolmaǧan, olarda jer de joq» dep doŋyzaibat şegıp qoiady.
Qūlaǧymyzdy qaǧyp tastap, alǧa şūlǧi basyp jürgen bolamyz. İä, ras Täuelsızdıkke 30 jyl! Qazaq botasynda körmegenın atasynda körıp, bolyp-tolǧandai toqmeiıl köŋılmen, quanyşqa mäimıldegen sezımmen kekırık ata paŋdanamyz. Arqaǧa Aqorda tūrǧyzdyq, tamaşa, Altynordanyŋ zaŋdy jalǧasy – Qazaq elı jasai bersın! Sol qazaq elınıŋ jüregı – Nūr-Sūltan qalasynyŋ Bılım basqarmasyna qarasty däl qazırgı taŋda 36 qazaq mektebı, 53 aralas mektep, 18 taza orys tılınde bılım beretın mektep bar. Aralas mektepterde oqityn balalardy avtomatty türde orys mektebınıŋ tülekterı dep sanauǧa bolady. Al endı aralas mektepter qalanyŋ qaq ortasynda, jaŋadan salynǧan, jaǧdailary öte jaqsy ǧimarattarda ornalasqan. Taza qazaq mektepterınıŋ köbı şetpūşpaqtaǧan, qalanyŋ ana şetı, myna şetı, itölgen mekenderde ǧana aşylǧan. Iаǧni, arzan päter jaldaǧan, bazar jaǧalaǧan jarly-jaqybailar men är oblystan köşıp kelıp, älı būl qalaǧa sıŋıstı bola almaǧandardyŋ mekenı. Aralas mektepter qalanyŋ eŋ körıktı jerlerınde, bai-baǧlandardyŋ, basşy, qosşy, şeneunıkterdıŋ mai kekırıp jatqan süiıktı aumaqtarynda ornalasqan. Olardyŋ balalary aralas ne orys mektepterınde oqidy. Sebebı, memleket saiasatynyŋ astaryn da, bügıngı baǧyt-baǧdaryn da körıp, sezıp otyrǧan jaŋa qazaqtar balalaryn orysşa oqytady. Öitkenı qazaq tılınıŋ bolaşaǧyna ata-analary da senbeidı! Al bızdıŋ memlekettıŋ «mäsınıŋ qonyşyn kesıp kebıs qylǧan» qojanasyr saiasatyn qaraŋyz! Qalalyq bılım basqarmasynyŋ bır şaruasyna Bılım jäne ǧylym ministrlıgı aralasa almaidy! Äkımdık – jarty patşalyq! Ol az deseŋız, qalanyŋ bılım basqarmasyna qaramaityn Nazarbaev ziiatkerlık mektepterı, jekemenşık mektepter qazaq tılınıŋ kösegesın kögertıp otyr dei alasyz ba?! Osy jaqynda ǧana Nūr-Sūltannyŋ qaq ortasynda aşylǧan 89, 91- mektepterdı qala äkımı Altai Kölgınov aşty, olar da aralas!!! 92 – mekteptı aralas jasamaq. Altai myrza, qazaq memleketınıŋ bolaşaǧyna balta şappau kerek jäne ol balta Bolaşaqpen oqyp kelgen azamattyŋ qolymen şabylmauy kerek! Keşegı joq degende Qaraötkelde orystyŋ qamalyn qiratqan Kenesarynyŋ aruaǧynan ūialu kerek qoi?! Prezidentımız Qasymjomart Kemelūly soŋǧy kezderdegı sūhbattarynda, maqalalarynda qazaq tılınıŋ märtebesın köteru kerek degendı aitudai-aq aityp, jazudai-aq jazyp keledı. Myna qaladaǧy bılımnıŋ ara salmaǧyn körıp-bılıp otyrǧan är adam Qazaq tılınıŋ bolaşaǧyn qalai elestetetının men bılmeimın. Qazaqstannan orys bastatqan özge ūlttar köşıp jatqany qaida, nege sany azaimaityn orysşa jäne aralas mektepter?! Ata-analarda jalǧyz maqsat – aqşa tabu, ölmestıŋ künı. Künın äreŋ körıp otyrǧan adam balasyn ırgesındegı orys nemese aralas mektepke bermegende qaitedı?! Memlekettıŋ ideologiiasy ädıram qalǧan zaman bolyp tūr! Ärkım öz otyrǧan jūmsaq kreslosyna ǧana myǧym. Bır mekteptı taza qazaqşa jasaiyn dese «ekı adam orysşa jasamadyŋ» dep şu köteredı eken dep, şuymyzdy süiretıp, basymyzdy şūlǧyp, aralas jasai salǧanda qūda da, qūdaǧi da tynyş! Soǧan mäzbız, mekteptı qatyryp salyp, aşyp jatyrmyz, mazmūnynda, keleşegınde şaruamyz joq, «sen timeseŋ men timen badyraqköz» saiasatkerlermız!
Qūrmettı qalamgerler, aqyn-jazuşylar! Basqa saiasatqa aralaspadyq, sözımızdıŋ eşkımge keregı joq. Myna jerde aş jatsaŋyz da, auruşaŋ bolsaŋyz da, bır bas köterıp mäu deitın kezımız keldı. Erteŋ qazaqşa jazǧan şyǧarmamyzdy kım oqidy, kımge kerek?! Elordasyndaǧy mektepte oqityn erteŋgı ūrpaqtyŋ aldynda basymyz tömen salbyrap qalmasyn! Qazaqstan Jazuşylar odaǧy deitın qoǧamdyq ūiymdy tyŋdap jatqan memleket joq! Sebebı Qazaqstandaǧy 22 myŋ ittıŋ de, bittıŋ de qūqyǧyn qorǧaityn qoǧamdyq ūiymdardyŋ qatarynda ǧanamyz! Sondyqtan ärqaisyŋyz bolmaǧanda qazaq mektepterınıŋ bolaşaǧyna alaŋdap dabyl qaǧyŋyzdar, erteŋ keş bolady! Estitın bır qūlaq tabylyp qalar...
Sonşa köp orysşa jäne aralas mektepterde bız bügın qai memlekettıŋ bolaşaǧyn oqytyp jatyrmyz. 30 jylda jüielenbegen, bırızge tüspegen neǧylǧan Memlekettık ideologiia?! Nūr-Sūltan bolaşaqta kımderdıŋ qalasy bolmaq?! Oilan, qazaq, oilan şendıler!!!
Däuletkerei KÄPŪLYNYŊ
feisbuk paraqşasynan
Ūqsas jaŋalyqtar