Le Figaro basylymy vaksinanyŋ kerı äserıne qatysty tuyndaǧan bırneşe sūraqtarǧa jauap aldy, dep habarlaidy "Adyrna".
"Būl sözsız, kovidtık vaksinasiiaǧa, tıptı jalpy vaksinasiiaǧa qatysty eŋ ülken alaŋdauşylyqtyŋ bırı: ineksiiadan bırneşe ai, tıptı bırneşe jyl ötken soŋ paida bolatyn janama äserlerden qorqu", - dep jazdy Le Figaro.
(...) «Vaksinasiiadan keiın 2 ai ışınde paida bolmaityn, ūzaq merzımdı janama äserlerdı tudyratyn vaksinanyŋ bırde-bır mysaly joq», - dep jazdy Bordo universitetı auruhanasynyŋ medisinalyq farmakologiia bölımınıŋ bastyǧy, professor Mate Molimard.
«Atlant mūhitynyŋ arǧy jaǧynda Filadelfiia balalar auruhanasyndaǧy vaksinaǧa arnalǧan bılım beru ortalyǧynyŋ direktory Pol Ofit: «vaksinasiia tarihynda janama äserler vaksina qoldanylǧannan keiın 2 aidyŋ ışınde ärqaşan aiqyn boldy», deidı.
(...) «Aldymen, jaǧdailardyŋ basym köpşılıgınde vaksinasiianyŋ janama äserlerı uaqytşa jäne jeŋıl bolatyndyǧyn este saqtaiyq. Bız temperatura, şarşau, ineksiia ornyndaǧy yŋǧaisyzdyq nemese būlşyqet auyruy turaly aityp otyrmyz. (...) Erekşe jaǧdailarda vaksina asa auyr zardaptardy tudyrady, būl vaksina antigenderı nemese vaksinanyŋ basqa komponentterı (konservanttar jäne t.b.) tudyratyn anafilaktikalyq allergiialyq reaksiialar boluy mümkın», - delıngen maqalada.
(...) «Odan da sirek kezdesetın auyr zardaptardyŋ basqa türlerı boluy mümkın. Būl mysaly, 2009 jyly H1N1 tūmauyna qarsy vaksina (pandemriks) jaǧdaiynda bolǧan, keiınnen narkolepsiia jaǧdailaryn tudyrǧany anyqtaldy, äsırese balalarda jäne jasöspırımderde. (...) 2013 jyly jariialanǧan fransuz zertteuıne säikes, zerttelgen jaǧdailardyŋ törtten üş bölıgı ineksiiadan keiıngı üş apta ışınde bolǧan, al diagnoz vaksinasiiadan keiın orta eseppen 10 ai ışınde qoiyldy», - dep eske aldy maqala avtorlary.
(...) «Kovidke qarsy vaksinasiiaǧa qatysty, vaksinasiialanǧan adamdardyŋ köptıgı, sondai-aq densaulyq saqtau organdarynyŋ şamadan tys qyraǧylyǧy arqasynda mūndai jaǧymsyz äser tez anyqtalady dep aituǧa bolady. Mysaly, AstraZeneca vaksinasymen bailanysty atiptı trombozdyŋ paida bolu qaupı 29 qaŋtarda ıske qosylǧannan keiın bır jarym ai ötken soŋ anyqtaldy jäne säuır aiynyŋ basynda resmi türde tanyldy, degenmen onyŋ jiılıgı öte tömen (4-ten 6-ǧa deiın, 1 million adamǧa şaqqandaǧy vaksinasiia)», - dep jazdy gazet.
(...) «Bızge qol jetımdı vaksinalardyŋ bırneşe ondaǧan jyldar boiy bolǧanyn eskersek, osy sanitarlyq-gigienalyq önımder baqylauǧa alynǧanyna qaramastan, keiınırek paida bolatyn bırde-bır sirek auru tabylǧan joq», - dep jazdy Le Figaro.
«Vaksinalardyŋ janama äserlerı alǧaşqy ekı aptada, erekşe jaǧdailarda bırınşı aida paida bolady. Auyr jaǧdaidaǧy klinikalyq aurular joq» deidı Sorbonna universitetınıŋ professory jäne Covid-19 vaksinasy ǧylymi komitetınıŋ müşesı Brijit Otrand.
«Soŋǧy jyldardaǧy vaksina turaly dau-damaidy qarastyraiyq (multiplikatorly jäne gepatit V vaksinasy, qyzylşaǧa qarsy vaksina tudyratyn autizm turaly mif, makrofagtyq miofassiit jäne aliuminii adiuvant vaksinalary ...), olar naqty ǧylymi jauaptar aldy: vaksinalardyŋ rölı turaly bırneşe jyldar boiy jasalǧan bırqatar ǧylymi zertteuler aurulardy tolyǧymen joqqa şyǧardy, - dep atap öttı, ärı qarai: «Būl kelıspeuşılıkterdıŋ barlyǧy joiyldy. Derekter qoldanystaǧy vaksinalardyŋ ūzaq merzımdı qauıp-qaterge äkelmeitındıgın körsetedı », - deidı professor Stefan Pol, Sent-Eten universitetı auruhanasynyŋ immunology jäne COVID-19 vaksinalary jönındegı ǧylymi keŋestıŋ müşesı.
«Būl kelesı baqylauǧa äkeledı: bälkım keiınge qaldyrylǧan kerı äserler bar, bıraq olar sirek kezdesedı, sondyqtan olardy anyqtau mümkın emes; nemese olardy engızgennen keiıngı vaksinalar auyr janama äserler tuǧyzbaidy», - dep jazdy basylym avtory.
«Kovid-19 pandemiiasyna deiın eşqaşan mūndai masştabta qoldanylmaǧan messendjerlı RNQ vaksinalary turaly ne aituǧa bolady? Bırınşı kezekte, būl tehnologiianyŋ 2020 jyly paida bolmaǧany turaly tüsındıru kerek: ol 1990 jyldardan bastap zerttelıp keledı. Ondaǧan nemese vaksinanyŋ osy türın basqa virustyq aurularǧa (Zika, tūmau, Chikungunia) qarsy tekseru üşın jüzdegen adamdar ötkızıldı. «Būl vaksinalardyŋ janama äserlerı turaly habarlanǧan joq, baibalam saludyŋ eş qajetı joq», - deidı professor Brijit Otrand.
«(...) Būl vaksinalarda adiuvant joq (mysaly, aliuminii, ol basqa vaksinalardaǧy immundyq reaksiiany küşeitu üşın qoldanylady) nemese virustyq vektor. Olardyŋ qūramyndaǧy RNQ bızdıŋ genetikamyzben bailanysqa tüse almaidy. Ol bızdıŋ denemızde bırneşe saǧattan keiın joiylady, sondyqtan vaksinasiiadan alty ai nemese ekı jyl ötken soŋ paida bolatyn jaǧymsyz äserlerdı eskeruge mümkındık beretın senımdı biologiialyq mehanizm joq ... », - dep jazdy gazet.
«2020 jyly ondaǧan myŋ adamǧa jürgızılgen klinikalyq zertteulerdıŋ senımdı derekterınen basqa, qazır bükıl älemde vaksinasiianyŋ jappai jürgızılu täjıribesı bar. 2020 jyldyŋ jeltoqsanynan bastap 3 milliardtan astam adam Covid-19-qa qarsy vaksinasiialandy. Olardyŋ köpşılıgı - alty aidan keiıngı baqylau kezeŋınde eşqandai keşıktırılgen janama äserler bolǧan joq, bıraq vaksinasiialanǧan adamdardyŋ köptıgı jäne bükıl älemdegı densaulyq saqtau organdarynyŋ mūqiiat qadaǧalauymen problema anyqtaluy kerek edı. Qazırgı taŋdaǧy qauıptı qoǧam üşın eş signal vaksinaǧa kümän tudyrmauy qajet. Alaida medisinada nöldık täuekel ūǧymy bolǧan emes», - dep tüiındeidı basylym.
"Adyrna" ūlttyq portaly
Ūqsas jaŋalyqtar
