Qazaq ūlttyq pedagogikalyq universitetınıŋ professory, biologiia ǧylymdarynyŋ doktory Kelıs Jailybai 40-50 jyldan keiın qazaq jerı şöl dalaǧa ainalady, al eldıŋ basym bölıgı qūrǧaqşylyqta bolady dep esepteidı. Ǧalym ekologiialyq apattyŋ aldyn alu üşın bırqatar şaralar qabyldau qajet ekenın aitty, dep habarlaidy «Adyrna» tılşısı zakon.kz-ke sılteme jasap.
«Qūrǧaqşylyqtyŋ aldyn aludyŋ jäne onyŋ jaǧymsyz saldaryn azaitudyŋ ekı qarapaiym ädısı bar. Bırınşıden, kömırdıŋ jäne janu önımderınıŋ mölşerın azaitu kerek. Sondai-aq atmosferadaǧy kömırqyşqyl gazynyŋ tepe-teŋdıgın saqtau üşın balama energiiany köbırek paidalanu qajet. Ekınşıden, Qazaqstanda emen, arşa, akasiia, tiuja, üieŋkı, kaştan, djida, qaraǧai, terektıŋ köp mölşerde egu kerek. Būl ösımdıkter fotosintezdıŋ quatty közı bolyp tabylady jäne ūzaq ömır süredı, – deidı ol.Ǧalym qorşaǧan ortany saqtau üşın jastardy ekologiialyq patriotizm salasynda tärbieleudıŋ maŋyzyn aityp, adamdardy jappai aǧaş otyrǧyzuǧa tartu qajet ekenın alǧa tartty. Äsırese, būl ıske auyl oquşylary men auyldyq jerlerde tūratyn halyqty jūmyldyru qajet.
«Är oquşy, jas maman jäne jergılıktı tūrǧyn kem degende 5 nemese 10 aǧaş otyrǧyzsa, jylyna 12 millionǧa juyq aǧaş köşetterı ösıp şyǧady. Eger būl prosess 45-50 jyl boiy jalǧasatyn bolsa, elde köptegen aǧaştar paida bolady. Bızdıŋ ata – babalarymyz «Eger aldaǧy bır jyl turaly oilasaŋyz, egın ösırıŋız, al eger aldaǧy 100 jyl turaly oilasaŋyz, aǧaş ösırıŋız» dep tekke aitpady»,–deidı ǧalym.
«Adyrna» ūlttyq portaly
