Qazaqstanda 1 millionnan astam adam kommunaldyq qyzmetterdıŋ jartysyn ǧana tölei alady. Alaida osy jeŋıldıktı halyqtyŋ 5 prosentı ǧana paidalanyp otyr, dep habarlaidy “Adyrna” ūlttyq portaly Sputnik.kz saityna sılteme jasap.
Energetika vise-ministrı Qairat Rahymovtyŋ aituynşa, bügınde halyqtyŋ basym bölıgı kommunaldyq qyzmetter boiynşa jeŋıldık aluǧa bolatynyn bılmeidı. Tūrǧyn üi kömegı aiasynda şyǧyndardyŋ jartysy memleket esebınen öteledı. Osylai degen vise-ministr 2019 jyla tek 54 myŋ otbasy ǧana tūrǧyn üi kömegıne ötınış bergenın, al ötken jyly ondai otbasylardyŋ sany 36 myŋnan da aspaǧanyn atap öttı.
"Bız eŋbek jäne halyqty äleumettık qorǧau ministrlıgımen bırge esep-qisap jasadyq. Qazırgı kezde ondai jeŋıldık aluǧa qūqyly abonentterdıŋ sany 1 million adamnan asyp otyr", – dedı Rahymov ortalyq kommunikasiialar qyzmetınde ötken onlain brifingte.Onyŋ aituynşa, tūrǧyn üi tölemın alu üşın halyqqa qyzmet ortalyǧyna baryp, ötınış beruge bolady. Būdan bölek, egov.kz portaly arqyly onlain rejimde tiıstı qūjattardy jıberuge mümkındık bar. Ükımettıŋ tūrǧyn üi kömegın körsetu turaly erejesı on ekı jyl būryn bekıtılgen. Onda kömek körsetudıŋ naqty tärtıbı jazylǧan. Tūrǧyn üi kömegı – būl kommunaldyq qyzmetterdıŋ bır bölıgın jabuǧa arnalǧan tölem. Onyŋ bekıtılgen mölşerı joq jäne är aimaqta ärtürlı bolady. Tūrǧyn üi kömegın tūrmysy tömen otbasylar ǧana ala alady. Ondai adamdar bırneşe talapqa sai boluy şart. Olar: Otbasynyŋ adam basyna şaqqandaǧy ai saiynǧy tabysy eŋ tömengı künkörıs deŋgeiınen (34 302 teŋge – Sputnik) aspauy tiıs; Otbasyda jeke menşık nemese jalǧa alǧan bır ǧana päter boluy qajet; Tūrǧylyqty jerı boiynşa tūraqty tırkeude tūru kerek.
"Mäselen, bır otbasyda tört adam bar deiık, otaǧasy ǧana jūmys ısteidı. Ai saiynǧy tabysy – 100 000 teŋge. Äielı jäne kämelet jasqa tolmaǧan ekı balasy bar. Olar jūmys ıstemeidı. Zaŋ boiynşa osy otbasy kommunaldyq qyzmetterdıŋ jartysyn ǧana tölei alady. Qalǧany memleket tarapynan öteledı. Sebebı 100 000 teŋgenı tört adamǧa bölsek, ärbıreuıne 25 000 şyǧady. Demek, otbasynyŋ adam basyna şaqqandaǧy ai saiynǧy tabysy eŋ tömengı künkörıs deŋgeiınen aspai tūr", – deidı vise-ministr Rahymov.Zaŋ boiynşa tūrmysy tömen otbasynyŋ kommunaldyq şyǧyndarǧa ketetın aqşanyŋ şektı kölemın mäslihattar anyqtaidy. Onyŋ mölşerı ai saiynǧy tabystyŋ 5-20 prosentın qūraidy. Mysaly, Almatyda 5 prosenttık meje qoiylǧan. Demek, tört adamnan tūratyn otbasynyŋ ai saiynǧy tabysy 100 000 teŋge bolsa, sonyŋ 5 prosentı, iaǧni 5 myŋ teŋgesı ǧana kommunaldyq şyǧyndarǧa arnalǧan. Al odan artylǧan aqşany memleket tölep beredı. Osy oraida maŋyzdy bır mäselenı atap ötken jön. Eger kämeletke tolǧan otbasynyŋ bır müşesı jūmys ıstemegen jaǧdaida, sondai-aq oquǧa da, äskerge de barmasa, tūrǧyn üi kömegı berılmeidı. Sol siiaqty jūmyssyz adam memleket ūsynǧan jūmystan jäne qaita daiarlau kursynan sebepsız bas tartsa, otbasynyŋ kommunaldyq şyǧyndary ötelmeidı. Al eresek adam 80 jastan asqan qariialarǧa, 7 jasqa deiıngı balalarǧa nemese mügedekterge qarap jürse, jeŋıldıkten qaǧylmaidy. Tūrǧyn üi kömegın alady. Äkımdıkten alynǧan jaldamaly baspananyŋ aqysy; PİK/basqaru kompaniiasynyŋ qyzmetterı (kondominiumdy ūstap tūruǧa, üidı kürdelı jöndeuge jäne taǧy basqa şyǧyndar); Kommunaldyq qyzmetter (elektr energiiasy, gaz, qoqys şyǧaru, suyq jäne ystyq su, jylu men kanalizasiia). Tūrǧyn üi kömegı internet, domofon, beinebaqylau, kabeldı teledidar men kıreberıstı jinau qyzmetterıne tesılı emes. Sosyn aǧymdaǧy şyǧyndar ǧana öteledı. Būrynǧy qaryzdar jabylmaidy. Tūrǧyn üi kömegın halyqqa qyzmet körsetu ortalyǧynda räsımdeuge bolady. Al üiden şyqqysy kelmeitınder egov.kz portaly arqyly ötınış jıbere alady. Ol üşın elektrondy sifrlyq qoltaŋba qajet. Qūjattar tızımı: ötınış; jeke kuälık; tabys turaly anyqtama; kommunaldyq qyzmetter boiynşa tübırtektıŋ köşırmesı; bank esepşotynyŋ rekvizitterı; jyljymaityn mülıktıŋ bar-joǧy turaly anyqtama; jūmys ornynan anyqtama nemese jūmyssyz tırkelgenı turaly qūjat; balalarǧa aliment tölenetını turaly mälımet; zeinetaqy jarnalary turaly anyqtama. Qazırgı kezde osy tızım tört qūjatqa deiın qysqartyldy. Mamandar qalǧan qūjattardy aqparattyq baza arqyly özderı ala beredı. Ötınıştı qarau merzımı – segız jūmys künı. Tūrǧyn üi tölemı ony alatyn adamnyŋ esepşotyna audarylyp otyrady. Sondai-aq, üş ai saiyn qūjattardy jaŋartyp otyru qajet.
