Marat Şibūtov: sailauda halyqtyŋ 30% - y ärqaşan bileuşı partiiaǧa dauys beredı

Marat Şibūtovtyŋ boljamynşa, parlamenttık sailaudyŋ nätijesıne halyqtyŋ qazırgı partiiaǧa degen senımı äser etedı. "Nūr Otannyŋ" jeŋıske jetuge barlyq mümkındıgı bar. Basqa partiialardyŋ jeŋıske jetu yqtimaldyǧy qandai jäne olar qandai stavkalar jasaidy – saiasattanuşymen sūhbattan oqyŋyz. - Marat, Sız «praimerizge» öz kandidaturaŋyzdy ūsyndyŋyz ǧoi. Ne sebeptı finalǧa jete almadyŋyz? - Almatyda özınıŋ partiialyq ūiymy joq adamdarǧa dauys beru finalyna ötu qiyn ekenın tüsınu kerek. Men "Praimeriz" bastalar  aldynda ǧana "Nūr Otan" partiiasyna kırdım, sondyqtan menıŋ mümkındıgım az boldy. Bıraq men būǧan eş ökınbeimın, öitkenı men tanymaldylyǧymdy arttyra aldym, özım üşın ügıt-nasihattyŋ jaŋa türlerın igerıp, jaŋa adamdarmen tanysu mümkındıgıne ie boldym. - Sızge, «praimerizge»  qatysuǧa ne türtkı boldy? Bır närsenı özgertu üşın özıŋ  bır närse jasaudan  bastauyŋ kerek. Ekı jol bar-bärın qūlatu nemese osy jüiege qosylu arqyly özgertuge tyrysu. Jüienı tek ǧana synau arqyly ǧana būzu mümkın emes. Jūmys ıstep tūrǧan jüienıŋ yqpalyna köne jürıp, yŋǧaiyna jyǧyla jürıp  ony ışınen özgertuge tura keledı. Özgerıster özdıgınen kelmeidı, olar olardy jüzege asyratyn, olarmen jūmys ısteitın adamdarmen bırge keledı. Bızdıŋ qoǧam jauapkerşılıktı öz moinyna alyp, özgerıster jasai bastauǧa daiyn. "Praimeriz" bızdıŋ elımızde belsendı azamattyq pozisiiany körsettı, sonymen qatar bilık tranzitıne bailanysty özgerıster kele jatqanyn baiqatty. - Otandyq sailau jüiesınıŋ erekşelıgı nede dep oilaisyz? Aita ketu kerek, būl majoritarlyq qaǧidany bıldıredı. Öz okrugınde, bıraq partiialyq tızımder boiynşa köpşılık dauys alǧan kandidattar sailanǧan bolyp sanalady. Bır mandatty dauys beru mümkındıgınıŋ bolmauy sailau aldyndaǧy uädeler üşın jauapkerşılıktı saiasi alaŋnan kenetten kete alatyn adamǧa qaraǧanda partiiadan baqylau oŋaiyraq boluymen bailanysty.  -  Aldaǧy bolatyn sailauǧa qatysty sızdıŋ boljamdaryŋyz qandai?  Saiasi tehnologiiada mynandai zaŋdylyq  bar, 30% ärqaşan qoldanystaǧy bilıkke dauys beredı. «Nūr Otan» - būl biudjettegılerdıŋ, memlekettık qyzmetşılerdıŋ, «silovikterdıŋ» partiiasy, al qosylǧanda üstınen taǧy da  +25-30% şyǧady.  Mäsele qazır – «Nūr Otan» partiiasy qanşa dauys jinaitynynda.   Būl konstitusiialyq köpşılık bola ma, älde qarapaiym adamdar bola ma.   - Is jüzınde sız jeŋıs «Nūr Otandıkı» bolady dep boljap otyrsyz. Sonda basqa partiialarǧa ne kütuge bolady?  Sailauǧa jalǧyz solşyl partiia bolyp tabylatyn «Halyq partiiasy» (būrynǧy  «Kommunistık Halyq partiiasy»),  sentristık partiia – «Nūr Otan» jäne qalǧan barlyq oŋşyl partiialar: «Aq Jol», «Alaş», «Auyl» jäne «Adal» (būrynǧy «Bırlık») qatysady. «Nūr Otannyŋ» jeŋıske jetpeuı ekıtalai.  Būl bilık tranzitı jönındegı ülken prosestıŋ bır bölıgı. Ötken jyly Ämırjan Qosanovtyŋ 16% jinaǧanyn kördık - būl el tarihynda oppozisiialyq kandidattar arasynda eŋ ülken körsetkış. Toqaev 72% jinady. Qazır jaǧdai özgerdı: koronavirus, ekonomikalyq daǧdarys, eldıŋ  biudjetı. Sondyqtan adamdar bır närsenı özgertu ümıtımen oppozisiialyq partiialar men oppozisiialyq kandidattarǧa dauys beredı. Būǧan «Adal», «Auyl» siiaqty partiialar senedı. - Qalǧan 5 partiia qanşalyqty küştı? -Bırınşı kezekte, Parlamenttegı partiialar myqty, olar «Aq Jol» jäne  «Qazaqstan halyqtyq partiiasy» . Jalpy, «Aq Jol» – būl ırı qalalar bolsa, «Halyq partiiasy» –būl elımızdıŋ Soltüstık, Ortalyq jäne Şyǧys aimaqtary,  «Auyl» – Oŋtüstık aimaq bolsa, «Adalda»  älı elektorat  joq. Esterıŋızge sala keteiık, 2021 jyldyŋ 10 qaŋtarynda Qazaqstan Respublikasy – Parlamentı Mäjılısı deputattarynyŋ kezektı  sailauy ötedı. Sol künı qazaqstandyqtar mäslihattar müşelerın — jergılıktı jerlerdegı ökılettı organdardy taŋdai alady.