Jemqorlyqtyŋ eskertkışıne ainalǧan, qūny 2 mlrd. dollarlyq «LRT» jobasyn josparlauǧa jetken Ükımettıŋ aqyly, nege auylǧa kerek şaǧyn, qoljetımdı sport zaldary men alaŋdaryn saluǧa jetpeidı? Osyndai saualmen «Aq jol» partiiasynyŋ deputattary premer ministrge arnaiy saual joldady dep habarlaidy «Adyrna» ūlttyq portaly partiianyŋ baspasöz qyzmetıne sılteme jasap.
Elımızde soŋǧy jiyrma jylda tūrǧylyqty meken-jaiyn tastap köşkenderdıŋ sany kürt östı. Statistika komitetınıŋ esebıne jügınsek, ötken jyldyŋ bırınşı jartysynda 500 000-nan asa Qazaqstan azamaty el ışınde qonys audarǧan.
Osynyŋ nätijesınde Qazaqstan qalalarynda halyq köp şoǧyrlanǧan aglomerasiialar men jaŋa auyldar paida boluda. Mysaly, soŋǧy 10 jylda Şymkent qalasynyŋ maŋyna 500 myŋnan asa halyq taban tırese, Şyǧysta Öskemen qalasynyŋ būrynǧy saiajailary qazır 100 000-nan asatyn tūrǧyndary bar qala maŋyndaǧy auyldarǧa ainaldy.
Būl urbanizasiia prosesı elımızdıŋ barlyq oblystaryna tän. Sarapşylardyŋ pıkırınşe, ışkı migrasiia ary qarai ösedı dep kütılude.
Endı osy ışkı migrasiia köptegen äleumettık mäselelerdı tuǧyzyp otyr.
Ökınışke qarai, būl jaǧdai el ışınde rezonans tudyrǧan jäne qaiǧyly oqiǧa bolǧan kezde ǧana nazar audarylady. Oǧan Almaty tübındegı «Şaŋyraq» oqiǧasy – jerdı jappai özdıgınen basyp alu, tūrǧyzylǧan üilerdı būzu oqiǧalary kuä. Ekı künnıŋ bırınde toptasqan jastardyŋ töbeleskenı, pyşaqtasqany turaly aqparat elımızdıŋ är aimaǧynan kelıp tüsedı, qanşama jastarymyz beibıt zamanda osyndai keleŋsızdıktıŋ qūrbany bolyp jatyr. Būl qyrşynnan qiylǧan jas ömırler qoǧam nazarynan tys qaluda, öitkenı, būǧan kezektı bır jūldyz aqqan kezde ǧana köŋıl audarylatyny ökınıştı.
Mysaly, Astanamyzdyŋ ainalasyndaǧy tūrǧyndarynyŋ sany 25 myŋnan 80 myŋǧa deiın jetetın jaŋa auyldarda älı künge deiın jastar bos uaqytynda bas qosu ötkızetın, sportpen şūǧyldanatyn bırde-bır qarapaiym sportzal nemese mädeniet oşaǧy salynbaǧan.
Al, jas organizımınıŋ qan oinap, bäsekege tüsıp, küş pen artyqşylyqty körsetubalalardyŋ mınezı ǧana emes, tabiǧatzandylyǧynyŋözı de itermelep tūr. Jeŋıs pen jeŋılıstıŋ dämın tatpaǧan, sportpen şynyqpaǧan,tärbiesı kem bolǧan jasöspırım ruhani da fizikalyq tūrǧydan naşar,özıne senımsız,osal bolady. Özı siiaqtylardan top qūryp,qaltasyna pyşaq salyp, qylmysqa baruynyŋ bır sebebı de osy. Qaraŋǧyda toptalyp köşe kezbei, qūrdastarymen bırge kökpar tartyp, boz kılemde küresıp, alaŋda futbol oinap, sporttyŋ aşy terın tatqan bozbala qolyna pyşaq ūstap qylmysker bolmas edı. Öitkenı sport degen – qarsylasyn qūrmettei bıludı üiretetın tärbie közı.
Osyny bızdıŋ äleumettık jäne bılım beru salasy ūmytqan siiaqty.
Alaida, mūndai oqiǧalardyŋ ösuınıŋ özı barşamyzǧa dabyl emes pe? Osy oraida, būl problemamen tek qūqyq qorǧau organdary ǧana ainalysyp, onyŋ şyn sebepterı köleŋkede qala bere me?
Osy mäselelerge ışkı migrasiia tolqynyna ılese almai,azamattarymyzdyŋ äleumettık sūranysyna der kezınde jauap bere almai kele jatqan jergılıktı äkımşılıkterden bastap Ükımettıŋ nazaryn taǧy da audarǧymyz keledı.
Bügınde Nūr-Sūltan qalasyndaǧy jemqorlyqtyŋ eskertkışıne ainalǧan, qūny 2mlrd. dollarlyq «LRT» jobasyn josparlauǧa jetken Ükımettıŋ aqyly, nege auylǧa kerek şaǧyn, qoljetımdı sport zaldary men alaŋdaryn saluǧa jetpeidı?! Nemese, Aqmola oblysy Şortandy qalasyndaǧy qūny 30 mlrd.köpşılıkkekeregı joq, bügınde qaŋyrap bos tūrǧanşaŋǧy tramplinnıŋ ornyna qazaq balasyna kerek, ūlttyq sportty jandandyratyn jüzdegen qysqy jabyq at manejderın saluǧa bolmasqa?
Bızdıŋ oiymyzşa, qala maŋyndaǧy, auyldardan kelgen jastarǧa qymbat, qūny mlrdttan asatyn saltanatty sport sarailary emes, qoljetımdı, tegın ısteitın sport zaldar, mektepterdıŋ mümkındıkterın paidalanuǧa jol aşuymyz kerek.
- Nūr-Sūltan, Almaty, Şymkent aglomerasiialarynyŋ jäne oblys ortalyqtaryn qorşaǧan ırı eldı mekenderdıŋ damu konsepsiiasyn qaita qaraudy;
- ūlttyq müddenı eskerıp jäne jergılıktı tūrǧyndarmen aqyldasa otyryp, är auyldyhalyq sanyna säikes qoljetımdı, paidalanuǧa yŋǧaily, qarapaiym mädeni jäne sport obektılerımen qamtamasyz etudıŋ jaŋa baǧdarlamasyn qabyldaudy sūraimyz.