Siz de «er adam» jáne «júktilik» uǵymdaryn biriktirý múmkin emes dep oılaısyz ba? Qatelesesiz! Psıhologııada «Kývad sındromy» dep atalatyn erekshe termın bar.
Bul termın «erkekterdiń aldamshy júktiligi» maǵynasyn bildiredi. Basqasha aıtqanda, «Kývad» – er adam júktiliktiń túrli belgilerin basynan ótkizetin jaǵdaıdyń jalpy ataýy.
Ol psıhologııalyq aýrýlardyń qataryna jatady. Ádette «aldamshy júktilik» tuńǵysh balasyn kútken 30 jasqa deıingi bolashaq ákelerde jıi kezdesedi. Al keıbir zertteýshilerdiń pikirinshe, bul sındrommen kishkentaıynan ákesinen alys bolǵan er adamdar aýyrady eken.
Er adamdar júktiliktiń qandaı belgilerin sezinedi?
Bolashaq ákeler aldamshy júktiliktiń tómendegideı fızıologııalyq belgilerin sezinedi:
- júrek aıný jáne qusý;
- bel aýrýy;
- tábettiń tómendeýi;
- toksıkoz;
- aıaq-qoldyń tyrysýy;
- tis aýrýy.
Keýde men ishtiń ósýi serek kezdesedi.
Psıhıkalyq belgilerge mynalar jatady:
- uıqysyzdyq;
- negizsiz qorqynysh;
- kóńil-kúıdiń jıi ózgerýi;
- apatııa;
- mazasyzdyq jáne t.b.
Kývad sındromynyń belgileri kóp jaǵdaıda áıel júktiliginiń 3-4 aılarynda paıda bolady. Ádette, er azamat kenetten sımpatıkalyq júktilikke shaldyqqan kezde, áıel adam júktiliktiń eshqandaı belgilerin sezbeıdi. Qoryqpańyz, bala dúnıege kele salasymen bul belgiler ózdiginen joǵalady.
Sındrom qaı elderde jıi kezdesedi?
H. Trethowan men M. A. Conlon keltirgen derekterge súıenetin bolsaq, bul sımptomdar jıyntyǵyn erkekterdiń 11%-y bastan ótkeredi. Al sındromǵa Taıland eliniń azamattary jıi shaldyǵady eken (60%). AQSh-ta erkekterdiń shamamen 40%-y, Shveııada 20%-y er adamdar úshin tańqalarlyq belgilerdi baıqaıdy. Qýanyshqa oraı, mundaı sındrommen aýyratyndar bizdiń elimizde áli kezdesken joq.
Emdelý joldary qandaı?
Eshqandaı dári-dármek naýqasty aldamshy júktilikten qutqara almaıdy. Er adam «Kývad» sındromymen aýyrǵan jaǵdaıda, dereý psıhoterapııalyq em qabyldaýy qajet. Psıhologtar sındromnyń jasyryn sebebin anyqtap, onymen kúresýge kómektesedi.
«Aldamshy júktilikti» baqylaý úshin er adam kelesi áreketterdi oryndaýy kerek:
- bolashaq ata-analarǵa arnalǵan kýrstarǵa jazylý;
- otbasyna jáne dostaryna problemalary týraly múmkindiginshe jıi aıtý;
- júkti áıelimen syrlasyp, mazalaıtyn máselelerdi talqylaý;
- arnaıy ádebıetterdi oqý.
Kývad sındromy - óte qyzyqty jáne erekshe qubylys. Eń bastysy - er adam júkti áıelin mazalamaı, sabyrly bolýǵa tyrysýy kerek. Bir ókinishtisi, ǵalymdar kúni búginge deıin «aldamshy júktiliktiń» paıda bolýynyń naqty sebepterin anyqtaı almaı keledi.
Dıana ASAN,
«Adyrna» ulttyq portaly