Fransiiada osy eldıŋ būryŋǧy prezidentı Nikolia Sarkozidıŋ üstınen qylmystyq ıs qozǧalypty.
Ol — prezident bop tūrǧan tūsta ūiymdasqan qylmystyq top qūrǧan eken. Ol — öz prezidenttık kampaniiasyn qarjylandyru üşın Kaddafiden qomaqty aqşa alǧan. Ol — sol qylmysty aqşanyŋ ızın jasyru üşın Liviiada "arap köktemı" bastalǧanda özınıŋ tıkelei nūsqauymen fransuz arnaiy qyzmet oryndarynyŋ qolymen Kaddafidı öltırtken.
Ol ol ma, Prezident Sarkazi öz elınde osy bylyqty bıletın fransuz zaŋgerlerın quǧyndap, olarǧa qoqan - loqqy jasap ünın öşırıp otyrǧan.
Al endı osy Sarkazi, 2008 jyly Putin Gruziiaǧa basyp kırgende, dereu Saakaşvilige ūşyp kelıp bır kün, bır tün onyŋ qasynan şyqpai, "Putin senı qūrtady, söitedı" dep Saakaşvilidı qorqyta otyryp, Oŋtüstık Osetiianyŋ Reseidıŋ qol astyna ötetının maqūldaityn, iaǧni Putinge yŋǧaily kelısımşartqa qol qoiuyn jatyp alyp sūraǧan.
Oǧan Saakaşvili könbegen. Būl estelıktı Saakaşvili öz kıtabynda jazdy, sonşa märte öz sūhbattarynda da aityp jür.
Fransiianyŋ osyndai basşylary, qazır şyn mänısınde halyqaralyq arenada tek qana Putinnıŋ qolbalasy boluǧa jarap tūr. Şyny kerek, osyndai syrtqy saiasatta bosbelbeu basşylar - öz jerındegı sailauşy elektorattyŋ jarym - jarty prosentı üşın halyqaralyq arenada geosaiasi oiynşynyŋ türın somdap jürgen "akterlar". Tört - bes jyl ötırık alaşapqyn bolady da, ketedı.
Būl "akterlar", Gruzin üşın özınıŋ memlekettık territoriiasy, ukrain üşın "Ukrainanyŋ şekarasy" degen tüsınıkter bū halyqtar üşın qanşalyqty maŋyzdy, olardyŋ jan jarasy bop keletının eşqaşan tüsınbei ötuı mümkın.
Ukraina da osylarǧa qarap jaltaqtai otyryp, Qyrymynan da, basqasynan da aiyryldy. Al būlar bıtpeitın sanksiialaryn syzdyqtatyp Putindı äbden qūtyrtty.
Jäi jürse bır särı, ol azdai qazırgı osy prezident Makron, kezınde Liviiaǧa kelıp oiyna kelgenın ıstegen "strateg" Putindı qyzu qoldady, iaǧni, onyŋ kökala qoljaulyǧy boldy.
Siriiada da osy Makron Putinnıŋ qolynda jaulyqtai jelbıredı. Soǧys oty janǧan jerde Asadty qoldap şoqty ürledı de otyrdy. "Odaqtastar" mys.
Makron osylai Putin arqyly Erdoǧannyŋ balaǧyna jarmasyp otyrdy.
Bıraq töbeden sap ete qalǧan Rejep Taiyp Erdoǧan, būlardyŋ ol josparyn būzyp, Putin men Makronnyŋ odaqtasy- Haftar men Asadty talqandap, Siriia men Liviiany retke keltırıp, anau Asad pen Haftardy endı qylmysker qyp sotqa tartqaly otyr. Olardyŋ däurenı endı bıttı.
Mynalardyŋ (putin + makron) da oiyndary osyldy.
Şyn mänınde Türkiia elı, özınıŋ yqpalyndaǧy aimaqty "voinuşki" oinap jürgen osyndai şalaǧai "akterlar" men "strategterden" osylai tazartyp jatyr.
Endı men osy Makron syrtqy saiasatta qandai salmaqty erlık jasaǧan eken dep oilanyp körsem, Makronnyŋ bar öjettıgı dauysy dırıldep, Putinge "mynda mamandar Navalnyidy sız ulady dep jatyr, sol ras pa?" degenge ǧana jetken eken. Odan basqasy esıme kelmedı.
Endı osy Makron... öz elındegı bır mūsylman bala, mūǧalımdı öltırıp qoidy dep küllı jahanǧa jar salyp mūsylman älemıne küres jariialai saldy...
Ärine, būl jerde ana oquşynyŋ ūstazyn öltırgen qylmysyn eş aqtauǧa bolmaidy. Būl - jauyzdyq jäne jabaiylyq.
Menıŋşe, būl jerde sol oquşyny qylmysqa itergen anau ūstazdyŋ da oŋyp tūrǧany şamaly.
Küllı mūsylmanǧa qūrmettı dıni tūlǧanyŋ karikaturasynyŋ janynda tūryp alyp onyŋ oquşylarǧa nendei söz bostandyǧy turaly kökıgenı, aitpasa da belgılı.
Būl elde atam zamannan berı milliondaǧan mūsylman tūrady. Fransiia - bır kezde, de Gol azattyǧyn berıp jönıne jıbergen arabtardyŋ metropoliiasy boldy jäne ūzaq uaqyt solai bolady.
Frankomūsylmandar - bügınde Fransiianyŋ ajyramas bır bölşegı, tarihy, önerı, sporty taǧysyn taǧy...
Osynyŋ bärın joqqa şyǧaryp öz elındegı milliondaǧan azamattardy dereu qysymǧa alyp oibailap jatqan myna Makron, özınıŋ memleket basqaruda şikılıgın, şalaǧailyǧyn körsettı, saryauyz şikı eken ras.
Bügıngı Fransiiadai derjavanyŋ prezidentı Makronnyŋ, köşedegı aiǧaişy, äsıre, faşist Lipenderden eş aiyrmasy bolmai qaldy.
"Zaiyrly memleket barşa konfessiianyŋ üstınen biık tūru kerek" degen europalyq tüsınık te ädırem qaldy.
Erdoǧan dūrys aitty oǧan. "Aqymaq ekensıŋ" dedı. "Memleket basqarmas būryn aldymen emdel" dedı.
Qysqasy, myna şikıökpelerdıŋ qasynda Rejep Taiyp Erdoǧan - naǧyz er bop tūr. Ol - qairatker.
Erdoǧan şarua şeşıp jür. Eşkımnen qaimyqpai zaŋsyz basyp alǧan jerlerdı qaitaryp jatyr, öz aimaǧynda tärtıp ornatyp jatyr....
Balaǧynan alǧan «sopliaktardy» da teuıp jatyr...
Oǧan gruzin men ukrain, moldovan syndy euraziialyq halyqtar ıştei tüiınıp, qyzyǧa qarap otyr. Basqanyŋ jönı basqa, bız - euraziia halyqtary būndaidy tüsınemız.. Al analar...
Rasynda Erdoǧan kım, Makron degen kım...
Oljas ÄBILDIŊ Facebook paraqşasynan alyndy.
