QR prezıdenti Toqaevtyń stalındik repressııa qurbandaryn tolyq aqtaý týraly Jarlyǵy jarııalanyp, qoǵam talqysyna usynyldy. Saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn aqtaý isi boıynsha arnaıy memlekettik komıssııa quryldy. Memlekettik komıssııa tóraǵadan, tóraǵanyń orynbasarlarynan, hatshydan jáne Memlekettik komıssııa múshelerinen turady.
Osyǵan oraı belgili jýrnalıst Serik Ábikenuly myndaı usynys aıtty.
Prezıdent Jarlyǵynyń jobasy elektrondy úkimet portalynda jarııalandy.
Memlekettik komıssııanyń erejesi men quramyn bekitý men jarlyqtyń oryndalýyn baqylaý prezıdent ákimshiligine júktelgen. Komıssııa prezıdent janyndaǵy konsýltatıvtik-keńesshi organ bolady jáne óz qyzmetinde QR Konstıtýııasy men zańdaryn basshylyqqa alatyny aıtylǵan.
Komıssııanyń qyzmetine kelesi fýnkııalar kiredi:
1) saıası qýǵyn-súrgin jáne zańsyz qýdalaý qurbandaryna qatysty tarıhı ádildikti qalpyna keltirý;
2) saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn tolyq zańdyq jáne saıası aqtaý úshin zań jobalaryn jáne ózge de zańǵa táýeldi aktilerdi ázirleý jóninde Úkimetke usynystar ázirleý jáne engizý;
3) jazyqsyz sottalǵan jáne saıası qýǵyn-súrginge, ómiri men bas bostandyǵynan aıyrýǵa, psıhıatrııalyq mekemelerde májbúrlep emdeýge, elden shyǵarýǵa jáne saıası nanymdar, taptyq, áleýmettik, ulttyq, dinı nemese ózge de qatystylyǵy boıynsha quqyqtar men bostandyqtary ózge de shekteýlerge ushyraǵan tulǵalardy aqtaý proesterin ǵylymı zerdeleý jáne júrgizý ádisnamasyn anyqtaý;
4) Qazaqstanda is júzinde aqtalmaǵan saıası qýǵyn-súrgin qurbandary sanattarynyń tolyq tizbesin aıqyndaý (onyń ishinde: qoldanystaǵy zańnamada qamtylmaǵan qurbandar sanattary; zańnamada atalǵan, biraq is júzinde aqtalmaǵan qurbandar sanattary);
Quqyqtyq qana emes, sonymen birge, saıası ońaltýǵa jatatyn qýǵyn-súrgin qurbandary sanattarynyń tolyq tizbesin aıqyndaý (onyń ishinde: Qazaqstannyń bostandyǵy, táýelsizdigi jáne aýmaqtyq tutastyǵy úshin kúresýshiler; ózderiniń ıdeologııalyq, ǵylymı, shyǵarmashylyq, rýhanı-mádenı qundylyqtary men senimderi úshin qýǵyn-súrginge ushyraǵan);
5) komıssııa músheleri, zertteýshiler men urpaqtar úshin Qazaqstan Respýblıkasy Prezıdentiniń, Qazaqstan Respýblıkasy Ishki ister mınıstrliginiń, Ulttyq qaýipsizdik komıtetiniń, prokýratýra organdarynyń jáne ózge de memlekettik mekemelerdiń muraǵattaryndaǵy jabyq qorlardyń saıası qýǵyn-súrginder jónindegi materıaldardyń qoljetimdiligin qamtamasyz etý;
6) memlekettik organdardyń saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn aqtaý máseleleri jónindegi qyzmetin úılestirý;
7) Qazaqstan Respýblıkasynda aqtalǵan saıası qýǵyn-súrgin qurbandarynyń quqyqtaryn qalpyna keltirýde ádistemelik jáne quqyqtyq kómek kórsetý;
8) saıası qýǵyn-súrgin qurbandaryn, onyń ishinde Qazaqstannyń bostandyǵy, táýelsizdigi jáne aýmaqtyq tutastyǵy úshin kúreste erlik kórsetken adamdardy máńgi este qaldyrý jónindegi memlekettik baǵdarlamany qabyldaýdy qamtamasyz etý;
9) aqtalǵandardyń quqyqtaryn qalpyna keltirý máseleleri boıynsha ótinishter men shaǵymdardy qaraý.
Memlekettik komıssııany Qazaqstannyń memlekettik hatshysy, ıaǵnı, Qyrymbek Kósherbaev myrza basqarady. Onyń quramyna ǵalymdar, memlekettik organdardyń, ulttyq jáne memlekettik arhıvterdiń basshylary, qoǵamdyq uıymdardyń ókilderi kirgiziledi delingen. Tóraǵanyń sheshimi boıynsha Memlekettik komıssııaǵa respýblıkalyq jáne jergilikti deńgeıdegi sarapshylar, sondaı-aq, ózge de tulǵalar engizilýi múmkin.
Jarlyq jobasy qoǵam talqysyna 5 qazanǵa deıin usynylady.
"Adyrna" ulttyq portaly
